Zdrowe truskawki – ABC program ochrony

Firma Agrosimex wzięła udział w projekcie „Truskawki w tunelach”. Celem przedsięwzięcia, realizowanego przez portal jagodnik.pl w gospodarstwie Konrada Kozakiewicza koło Płońska, była ocena różnych programów ochrony i nawożenia, a także pokazanie plonowania najnowszych odmian truskawek. Jakie rozwiązania zaproponował Agrosimex?

Dzięki przedsięwzięciu „Truskawki w tunelach” producenci mieli okazję ocenić skuteczność różnych programów ochrony i nawożenia zaproponowanych przez firmy zaproszone do projektu – ich wpływ na plonowanie, zdrowotność roślin i jakość owoców. Oto przegląd rozwiązań do walki z chorobami w uprawie truskawek zaproponowanych przez Agrosimex i wdrożonych na plantacjach pokazowych w 2019 roku.

Program ochrony i nawożenia truskawki – Agrosimex

Mączniak prawdziwy truskawki

W programie ochrony i nawożenia przygotowanym przez Agrosimex, znalazło się kilka nowych bioproduktów, np. Limocide, Fytosave SL, i nawozów, np. Maral, ponieważ oprócz samej skuteczności ważne było także zminimalizowanie ilości pozostałości środków ochrony roślin w owocach oraz – dodatkowo – poprawa kondycji roślin osłabionych przez bardzo niekorzystne warunki pogodowe wiosną 2019 roku. Początek wegetacji w tym sezonie przebiegał pod znakiem zimnej przymrozkowej i bardzo suchej aury. Rośliny przeżywały wtedy stres i wymagały nawożenia wspomagającego ich kondycję (oprócz Maralu zaproponowano także ASX Tytan plus i ASX Krzem plus). W kolejnych tygodniach wegetacji miały miejsce intensywne opady deszczu i zrobiło się bardzo ciepło, co oznaczało ekstremalnie duże zagrożenie chorobami (szarą pleśnią, antraknozą, białą plamistością liści). A to z kolei wiązało się z koniecznością intensyfikacji zabiegów chemicznych (większa częstotliwość opryskiwań i włączenie do ochrony fungicydów interwencyjnych). Program ochrony został zaplanowany tak, żeby zapobiec wystąpieniu wszystkich najważniejszych chorób truskawki.

Termin Produkt/dawka/działanie
Wiosna do kwitnienia Rosafert 12-12-17 (150kg/ha)- podano zaraz po odkryciu osłon z plantacji w gruncie
Fytosave SL (2,5l/ha)- pobudzanie odporności, działanie na mączniaka prawdziwego
Nordox (1,33 kg/ha) + Microthiol 80 WG (4kg/ha) )działanie na: antraknozę, plamistość liści truskawki- czerwoną, białą, bakteryjną oraz na mączniaka prawdziwego truskawki)
Tuż przed kwitnieniem/pierwsze otwarte kwiaty/wzrost i dojrzewanie owoców Qrop mix 14-0-23 + 13 CaO (nawóz potasowo-wapniowy) (150kg/ha) oraz przez fertygację: ASX CaTs
Armicarb SP (wodorowęglan potasu) (3kg) + ASX Tytan plus 0,2 (działanie na mączniaka prawdziwego)
Merpan 80 WG + Domark 100 EC + ASX Tytan plus 0,2 + Maral (1l/ha) (działanie na: szarą pleśń, mączniaka prawdziwego, białą plamistośc; preparaty na bazie kaptanu ograniczają także antraknozę)
Signum 33 WG + Metalosate Calcium (1,5l/ha) + Maral (1l/ha) (działanie na: szarą pleśń, antraknozę, mączniaka, białą plamistość liści)
Malvin 80 WDG (2,1 kg/ha)+ Scorpion 325 SC (1,0l/ha) +Folanx Ca29 +ASX Krzem Plus (0,5l) (działanie na : szarą pleśń, białą plamistość liści, antraknozę)
Pyrus 400 SC (2l/ha) + Folanx Ca29 (7,5kg/ha) +ASX Krzem Plus (0,5l/ha) (działanie na: szarą pleśń)
Limocide (4l/ha) (ogranicza: mączniaka prawdziwego truskawki oraz wciornastki, przędziorki)

 

Jak zwalczać choroby oraz nawozić truskawkę?

Szara pleśń truskawki

Działania wdrożone w ramach zapobiegania chorobom: przeciwko antraknozie, szarej pleśni i białej plamistości liści, przeprowadzono 4 zabiegi, przeciwko mączniakowi prawdziwemu truskawki zastosowano 2 rozwiązania chemiczne + 4 rozwiązania biologiczne. Nie oznacza to, że wykonano 14 opryskiwań chemicznych, stosowano bowiem fungicydy zwalczające jednocześnie 2–3 choroby lub mieszaniny dwóch fungicydów, np. Merpan + Domark, która zwalcza jednocześnie 3 choroby (szarą pleśń, mączniaka prawdziwego truskawki, białą plamistość liści), oraz np. Nordox + nawóz siarkowy, pozwalającą kontrolować 5 chorób w jednym zabiegu.

Przygotowany wiosną program był modyfikowany na bieżąco, z uwzględnieniem zmieniających się warunków pogodowych i różnej presji chorób w poszczególnych fazach rozwojowych roślin.

W ochronie chemicznej nie ma bowiem schematów, a rutyna jest złym doradcą. Jak już wspomniano, do ochrony plantacji pokazowej włączone zostały nowe produkty z grupy bio: Fytosave SL i Limocide. Pierwszy to preparat ograniczający mączniaka prawdziwego. Jego substancja aktywna pozyskiwana jest z chitozanu i naturalnych pektyn. Fytosave SL działa układowo i stymuluje naturalne mechanizmy odporności roślin. Jest polecany do stosowania w uprawach w gruncie i pod osłonami w dawce 2,5 l/ha. Na plantacji pokazowej aplikowany był zapobiegawczo – przed pojawieniem się choroby. Limocide to również naturalny fungicyd i jednocześnie insektycyd/akarycyd, na bazie olejku pomarańczowego. W przypadku chorób ogranicza mączniaka prawdziwego truskawki, a w przypadku szkodników – wciornastki i przędziorki. Działa wysuszająco na owady i patogeny. Można go stosować na plantacjach truskawek i na innych jagodowych: agrest, porzeczki, winorośl oraz w uprawie drzew owocowych, warzyw, roślin ozdobnych.

Przeciwko mączniakowi prawdziwemu zaaplikowano również biofungicyd Armicarb. Zastosowano go na plantacji w gruncie i pod osłonami (może być włączany także do programu ochrony innych jagodowych). Jest możliwość 6-krotnej aplikacji, mniej więcej co 8 dni. Środek był zastosowany zapobiegawczo, w dawce 3 kg/ha.

Kolejnym wdrożonym produktem – już nie z grupy bio, ale także niedającym pozostałości – był Microthiol 80 WG – nawóz siarkowy, zawierający 80% siarki. Fungicydy były stosowane w mieszaninie z nawozami wspomagającymi kondycję roślin w okresie chłodów i przymrozków oraz poprawiającymi jakość owoców. Pierwszy z nich to Maral – nawóz biostymulujący procesy życiowe roślin, który okazał się bardzo przydatny w sezonie 2019. Preparat zawiera ekstrakt z 3 bioaktywnych alg morskich. Obecne w nich hormony roślinne wpływają na przyspieszenie metabolizmu, uruchamiają też mechanizmy tolerancji roślin na stres wodny. Maral poprawia również lotność pyłku i wiązanie owoców oraz przywabia pszczoły (dzięki zawartości jodu).

Kolejny zastosowany nawóz to ASX Tytan plus, który stymuluje syntezę chlorofilu w liściach oraz aktywizuje proces fotosyntezy, dzięki czemu roślina produkuje więcej asymilatów, co jest bardzo ważne w okresie chłodów, suszy, upałów czy nadmiaru wody. Preparat podnosi też efektywność zapylenia i wiązania owoców.

Następny produkt z grupy ASX wykorzystany na plantacji pokazowej to ASX Krzem plus. Krzem tworzy w liściach i naskórku rodzaj warstwy izolacyjnej, zwiększając tym samym ochronę rośliny i owoców przed zimnem. Ponadto poprawia jędrność owoców (w czym uzupełnia działanie wapnia) oraz ogranicza penetrację naskórka przez choroby grzybowe, a także zniechęca szkodniki do żerowania. W okresie kwitnienia i dojrzewania owoców podawano również wapniowe nawozy dolistne wpływające na jakość plonu. Duża zawartość wapnia w owocach zwiększa bowiem mechaniczny opór ścian komórkowych przeciwko przenikaniu patogenów, poprawiając zdrowotność i jędrność owoców. Jednym z tych produktów był Folanx Ca29 (40,6% CaO w postaci mrówczanu wapnia). Kolejny to Metalosate Calcium (wapń skompleksowany aminokwasami), bezpieczny w czasie kwitnienia. Dodatkowo przed kwitnieniem zastosowano poprzez oprysk gleby nawóz wapniowy ASX CaTs w dawce 15–20 l/ha (część potrzebnego dla roślin wapnia pobierana jest przez korzenie, a część w zabiegach dolistnych).

Plantacja Konrada Kozakiewicza

Co po zbiorach truskawki?

W gospodarstwie Konrada Kozakiewicza po zbiorach owoców, przeprowadzono zabieg koszenia liści i usunięcia ich z plantacji w celu ograniczenia występowania chorób w następnym sezonie. Uzupełniająco zastosowany został uniwersalny fungicyd Tip Top 500 SC (tiofanat metylu), który działa jednocześnie przeciwko 3 najgroźniejszym chorobom liści – mączniakowi prawdziwemu truskawki, białej plamistości liści i szarej pleśni.

Po zbiorach kontynuowano także doglebowe i dolistne nawożenie uprawy. Przeprowadzono kilkakrotną uprawkę mechaniczną gleby i podano nawozy posypowo. Firma Agrosimex poleciła granulowany nawóz Rosafert 12-12-17 w dawce 250 kg/ha, uzupełniony fertygacją i nawożeniem dolistnym (początek sierpnia: Ultrasol 12-12-36 (15 kg/ha) + Rosahumus (1 kg/ha), połowa sierpnia: CaTs (15 kg/ha), początek września: Ultrasol 12-12-36 (15 kg/ha). Uzupełniająco zaproponowano zabiegi dolistne: ASX Potas plus (4 kg/ha w 300−500 l wody), oprysk dolistny borem i cynkiem: Bolero Zn (1 l/ha) lub mieszaniną mikroelementów Microstar Complex.

Potwierdzona skuteczność programu ochrony truskawki

Podobne programy ochrony i nawożenia, jak ten wdrożony w gospodarstwie Konrada Kozakiewicza w Michałowie koło Płońska, zrealizowano na plantacjach Pawła Leszczyńskiego w Chmielnie (Kaszuby) i Marka Roga, właściciela firmy Zomar, w Lwówku koło Sannik – modyfikując je nieznacznie z uwzględnieniem wrażliwości uprawianych odmian na choroby.

W sezonie zorganizowano w Lwówku spotkanie z producentami truskawek, którzy mogli oglądać skuteczność zastosowanej ochrony. Programy sprawdziły się na wszystkich nadzorowanych plantacjach, mimo dużego zagrożenia ze strony chorób (i szkodników). Na liściach w okresie zbiorów nie wystąpiły objawy mączniaka prawdziwego truskawki i białej plamistości liści. Nie odnotowano również problemów z antraknozą, choć warunki pogodowe były bardzo sprzyjające do jej rozwoju. Konrad Kozakiewicz podkreślał bardzo dobrą jakość truskawek (jędrność, wybarwienie, wielkość), mimo opóźnień w ich zbiorach. Nie wszystkie owoce udało się zebrać w optymalnym terminie z powodów niezależnych od producenta (upały w okresie zbiorów, przyspieszenie dojrzewania poszczególnych odmian i brak rąk do pracy). Pomimo tych utrudnień wydajność na plantacji, na której realizowano program ochrony i nawożenia zaproponowany przez Agrosimex, to 24 tony truskawek z hektara. W tak gorącym sezonie jak miniony, ten dobry wynik był możliwy w ogromnej mierze dzięki nawadnianiu z dobrze zaplanowaną fertygacją i uzupełniającymi zabiegami dolistnymi, w których ogromną rolę odegrały krzem i wapń – najważniejsze składniki decydujące o jakości owoców.

Barbara Błaszczyńska