Zalecenia dla producentów porzeczek – w okresie kwitnienia

Wkrótce zaczną kwitnąć porzeczki. W tym artykule prezentujemy zalecenia dotyczące ochrony tej uprawy: zwalczania szkodników (wielkopąkowca porzeczkowego), ochrony przed chorobami oraz zwalczania chwastów.

Zwalczanie wielkopąkowca porzeczkowego

w tej fazie rozwojowej prowadzimy ochronę chemiczną przeciwko najgroźniejszemu szkodnikowi porzeczek – wielkopąkowcowi porzeczkowemu. Jest to szkodnik, który jest coraz częściej  przyczyną likwidacji wielu plantacji porzeczek w Polsce.

Po wycofaniu z PORS wszystkich środków opartych na endosulfanie, amitrazie i karbosulfanie przeznaczonych do jego zwalczania, obserwuje się znaczny wzrost uszkodzeń krzewów, zarówno na starszych, jak i na młodszych plantacjach.

Plantacja założona z roślin porażonych przez wielkopąkowca porzeczkowego czy ta już owocująca z objawami żerowania szkodnika nigdy nie osiągną pełnej wydajności produkcyjnej. Szkodnika możemy obecnie zwalczać w czasie jego masowej migracji z pąków porażonych do zdrowych, co zbiega się właśnie z kwitnieniem porzeczek.

Zalecenia:

Konieczne jest wykonanie 2 zabiegów w okresie od początku do pełni kwitnienia akarycydem Ortus 05 SC w dawce 1,5 l/ha. Będą one jednocześnie zwalczały kolejnego groźnego szkodnika porzeczek – przędziorka chmielowca.

Uwaga na wirusa rewersji porzeczki czarnej!

Niestety wielkopakowiec (jeśli nie jest zwalczany), oprócz tego, że poraża kolejne pąki na plantacji, to również przenosi groźną chorobę wirusową- rewersję porzeczki czarnej. Niestety choroby tej nie można zwalczyć chemicznie a jedynie ograniczać poprzez wykonywanie selekcji negatywnej a więc usuwaniu porażonych krzewów (należy to bezwzględnie wykonywać na plantacjach młodszych). Wirus namnaża się w roślinie i systematycznie krąży z sokami porażając ją sukcesywnie. W początkowej fazie rozwoju mogą być porażone tylko 1-2 pędy. W ciągu 3-4, czasami 5 lat choroba opanowuje cały krzew
Wirus rewersji może porażać oprócz porzeczki czarnej również czerwoną i białą, choć nie zawsze wywołuje tak wyraźne objawy jak w przypadku porzeczki czarnej.

Charakterystyczne objawy wirusa rewersji na porzeczkach:

  • Zmiana w wyglądzie pąków i kwiatów

Rośliny, na których występuje europejski typ rewersji, posiadają wydłużone pąki kwiatowe koloru fioletowoczerwonego,  pozbawione są włosków. Grona natomiast mają nieliczne kwiaty, zawiązują tylko pojedyncze owoce, co w efekcie prowadzi do znacznego spadku plonu. Na jednym kwiatostanie mogą występować kwiaty (pąki) zmienione przez rewersję, obok pozornie zdrowych.

W przypadku występowania rosyjskiego typu rewersji, dochodzi do wyraźnej deformacji kwiatów. Są one pozbawione pylników, słupek jest wydłużony i/lub rozdwojony, a zamiast płatków korony występują dwa okółka ostro wydłużonych działek kielicha (zwiększona liczba działek kielicha). Cechą charakterystyczną jest bardzo często opóźnione kwitnienie. Różowoczerwone kwiaty po przekwitnięciu zasychają nie zawiązując owoców.

  • Zmiany w wyglądzie liści

Są one mniejsze, wydłużone i często asymetryczne. Starsze liście mogą też być bardziej płaskie. Blaszka liściowa u nasady tworzy kąt ostry, a u roślin zdrowych jest to kąt rozwarty. Brzeg blaszki bywa mniej ząbkowany ( zaokrąglone ząbkowanie) w stosunku do zdrowych liści. Można również zauważyć redukcję liczby głównych wiązek przewodzących, tak więc często widoczne są 3-klapowe liście, zamiast 5-klapowych.

  • Zmiana w pokroju krzewów

Porażone krzewy, mimo całkowitego braku owoców lub słabszego ich owocowania („przestrzelone grona”) mogą intensywnie rosnąć, szczególnie w początkowym stadium rozwoju choroby. W porównaniu ze zdrowymi, krzewy porzeczki mają zmieniony pokrój, wyrasta na nich więcej pędów, ale są one słabsze. Dość charakterystyczną cechą roślin porażonych jest duża liczba młodych pędów o „miotlastym” lub „ pokrzywowym” wyglądzie. Młode krzewy są niższe, bardziej rozłożyste, wiosną wyraźnie jaśniej zabarwione, a pojedyncze pędy silnie rozkrzewione.

Zwalczanie chorób w uprawie porzeczki

W okresie kwitnienia powinny być wykonane zabiegi przeciwko szarej pleśni, niestety obecnie brak jest preparatów do zwalczania tej choroby, jedynie Signum 33 WG stosowany przeciwko opadzinie liści porzeczek i rdzy wejmutkowo-porzeczkowej ogranicza jednocześnie występowanie tej choroby

Zwalczanie chwastów w uprawie porzeczki

Nie powinno się dopuszczać do kwitnienia chwastów i zaawansowanej fazy rozwojowej, bo wówczas walka chemiczna z chwastami jest trudniejsza, bardziej kosztowna i mniej efektywna.

W okresie wegetacji chwastów dwuliściennych polecane są Cliophar 300 SL (chlopyralid) na ostrożeń, rumiany i przymiotno od fazy 2-3 liści do fazy rozety oraz preparaty oparte na glifosacie – na intensywnie rosnące chwasty (zabieg wykonuje się wyłącznie na plantacjach porzeczki czarnej w międzyrzędziach, opryskiwaczem z osłonami).  Z kolei chwasty prosowate zwalcza się najlepiej w fazie do krzewienia się, a perz – 4-6 liści lub wysokości 15 cm. Wyższe dawki graminicydów stosuje się do zwalczania wiechliny.