Zabiegi po zbiorach w sadzie jabłoniowym

Zabiegi po zbiorach w sadzie jabłoniowym.

W ciągu ostatnich lat w sadownictwie nastąpiły duże zmiany w strukturze odmian jabłoni. Rynek oczekuje owoców Gali, Szampiona i tych z grupy Red Delicious. Trudność w tym, że drzewa te są bardzo podatne na wszelkiego rodzaju choroby atakujące korę i drewno.

Zakładanie sadu z nowych odmian jabłoni

Odmiany jabłoni dominujące w młodych sadach pochodzą z innej strefy klimatycznej, dlatego są mniej odporne od tradycyjnych na surowe warunki polskiego klimatu, a tym samym bardziej narażone na infekcje. Występują też dodatkowe czynniki zwiększające ryzyko chorób tych upraw, takie jak sadzenie sadów w tych samych miejscach od wielu lat, co prowadzi do nagromadzenia się patogenów. Dynamicznie zmieniające się warunki pogodowe, lokalne gradobicia i zimowe przemarznięcia są przyczyną powstawania mniejszych lub większych uszkodzeń tkanek drzew,
będących wrotami dla infekcji powodujących między innymi zgorzel kory i raka drzew owocowych.

Rak drzew owocowych

Grzyb Nectria galligena, wywołujący raka drzew owocowych, występuje powszechnie we wszystkich rejonach uprawy jabłoni i grusz.

Zimuje w postaci grzybni lub karminowych, kulistych owocników, które od jesieni aż do późnej wiosny stanowią źródło zarodników workowych, a więc porażenia.
Zakażona tkanka tworzy nekrozy, z których w ciągu całego sezonu uwalniane są zarodniki konidialne.
Za sprawą dwóch rodzajów zarodników do porażenia tym patogenem może dochodzić w ciągu całego roku.

Miejsca infekcji

Miejscami infekcji są wszelkiego rodzaju uszkodzenia tkanek, takie jak ślady po oberwanych owocach lub opadających liściach, rany powstałe na skutek żerowania szkodników (np. bawełnicy korówki), opadów gradu, lub będące efektem letniego i zimowego cięcia. Porażona kora brunatnieje, zapada się i ulega nekrozie. Nectria galligena atakuje nie tylko korę, ale także drewno, czego efektem jest zbrązowienie rdzenia pędu. Z uwagi na tak intensywny rozwój grzybni zniszczenie patogenu jest niezwykle trudne.

Zgorzel kory

Nieco mniej ekspansywną, jednak równie ważną chorobą, jest zgorzel kory powodowana przez grzyby Pezicula alba i Pezicula malicorticis. Objawy różnią się w zależności od wieku porażonego organu, rodzaju patogenu i miejsca zakażenia. Najczęściej obserwowane są płytkie nekrozy na jednorocznych lub dwuletnich pędach, u nasady krótkopędów, wokół śladów poliściowych lub uszkodzeń kory.

Objawy choroby

Porażona tkanka zapada się, brunatnieje, a w końcowym etapie zamiera i łuszczy się. Główne źródło infekcji stanowią zarodniki konidialne tworzące się na porażonych pędach. Podobnie jak w przypadku raka, miejscem infekcji są wszelkiego rodzaju uszkodzenia kory. Ponadto patogen ten atakuje owoce. Do porażenia dochodzi przez przetchlinki, a rozwój choroby jest utajony. Objawy uwidaczniają się dopiero podczas przechowywania, w postaci charakterystycznych „oczek” gorzkiej zgnilizny.

Po pierwsze profilaktyka

Podstawą prawidłowej ochrony przed rakiem drzew owocowych i zgorzelą kory powinny być zawsze działania zapobiegawcze. W odróżnieniu od innych chorób walkę z nimi należy zacząć jesienią, tuż po zbiorach owoców. W tym okresie z reguły wilgotność jest dużo wyższa, a rośliny mają wiele ran po zerwanych owocach i opadających liściach. To właśnie warunki najbardziej sprzyjające infekcjom, które w kolejnych latach uwidaczniają się w postaci zamierających pędów, a nawet całych drzew.