Rośliny to żywe organizmy i jak każdy żywy organizm potrzebują wielu czynników do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Czynniki te można podzielić na dwa rodzaje: czynniki zależne od producenta (stanowisko, pH gleby, ochrona, nawożenie) i niezależne od producenta (czynniki klimatyczne np. susza, temperatury, nadmiar wody).  Sadownicy, jako rzetelni producenci najwyższej jakości produktów przykładają uwagę do produkcji towaru trwałego oraz co najważniejsze smacznego. Bardzo ważnym elementem w procesie produkcji jest również sterowanie plantacją za pomocą nawożenia. Racjonalne nawożenie ma ogromne znaczenie na koszty produkcji i finalnie na zysk.

Potrzeby pokarmowe roślin

Prawidłowa ocena potrzeb pokarmowych rośliny, a nawet potrzeb danej odmiany, nie jest rzeczą łatwą. Mało tego, wymagania pokarmowe roślin sadowniczych mogą się zmieniać w zależności od klasy gleby, pH gleby. Gleby lekkie naturalnie mają mniejszą zawartość mikroelementów niż gleby ciężkie, które zawierają większą ilość części spławianych. Wraz z zakwaszeniem wzrasta ilość rozpuszczonych i dostępnych dla roślin mikroelementów, takich jak Fe, Cu, Mn, B i Zn natomiast Mo w środowisku kwaśnym nie jest pobierany, a w środowisku alkaicznym następuje zatrzymanie pobierania  mikroelementów metalicznych: Fe, Cu, Mn, B i Zn;

Do prawidłowej oceny potrzeb pokarmowych roślin służą również analizy chemiczne liści i owoców, analiza gleby oraz ocena wizualna prowadzona przez producenta. Najlepiej jednak nie dopuszczać do powstania widocznych objawów, gdyż jest to równoznaczne ze stratą plonu. Przykładową analizę chemiczną liści i owoców wykonuje firma Albion na zlecenie Agrosimex. Zaletą analizy jest określenie bardzo dokładnej zawartości makro i mikroelementów w liściach i owocach. Producent posiada wiedzę, jakie nawozy stosował do tej pory i jak one zostały pobrane przez liście i przetransportowane do owoców. Dodatkowo w wynikach takiej analizy zawarta jest informacja na temat wskaźnika nawozowego, czyli ilości składnika deficytowego oraz wskazuje który składnik roślina posiada w nadmiarze i nie należy go już bilansować w przygotowaniu pożywki nawozowej na najbliższy czas.

Przegląd istotnych mikroelementów

Bor (B)

Objawy niedoboru to : zahamowanie wzrostu i rozwoju merystemów wierzchołkowych łodyg i korzeni oraz tkanek przewodzących, zakłócenie gromadzenia cukrów w korzeniach, słabe kwitnienie, opadanie kwiatów, słabe wykształcenie nasion.

Przyczyny występowania niedoboru: przewapnowanie gleby, intensywne nawożenie mineralne, okresowy deficyt wody.

Miedź (Cu)

Objawy niedoboru: blednięcie liści, żółknięcie i skręcanie końców liści.

Przyczyny występowania niedoboru: stosowanie bardzo wysokich dawek azotu i fosforu, przewapnowanie gleby, sucha i ciepła pogoda.

Mangan (Mn)

Objawy niedoboru: jasne i żółte plamki miedzy żyłkami na najmłodszych liściach, zahamowanie wzrostu.

Przyczyny występowania niedoboru: na glebach lżejszych, nadmiar żelaza, niskie nawożenie potasem, stosowanie wapna węglanowego, intensywne nawożenie mineralne.

Molibden (Mo)

Objawy niedoboru: żółknięcie i obumieranie liści, deformacja liści, obumieranie stożków wzrostu, niedorozwój i opadanie kwiatów.

Przyczyny występowania niedoboru: na glebach kwaśnych, z dużą zawartością żelaza, po przewapnowaniu gleby, stosowanie nadmiernych dawek nawozów mineralnych, manganu, miedzi i glinu.

Cynk (Zn)

Objawy niedoboru: chloroza oraz żółknięcie liści i ich plamistość, zahamowanie wzrostu roślin – skracanie międzywęźli.

Przyczyny występowania niedoboru: wysoka zawartość przyswajalnego fosforu, przewapnowanie, brak nawożenia organicznego

Żelazo (Fe)

Objawy niedoboru: chloroza młodych liści, które stają się jaśniejsze, żółtawe a potem bledną, chloroza starszych liści przy dużym niedoborze.

Przyczyny występowania niedoboru: na glebach alkalicznych przy przewapnowaniu gleby, po zastosowaniu wysokich dawek fosforowych.

Cynk podawaj wiosną

Warto podkreślić fakt, że mikroelementem który ma największe znaczenie wiosną i nie wolno zapomnieć o jego dostarczeniu jest oczywiście cynk. Bierze on udział w procesach enzymatycznych oraz wspomaga pobieranie wapnia. Odpowiednio dokarmione cynkiem owoce są bardziej jędrne i mniej wrażliwe na uszkodzenia. Zabieg należy wykonać od fazy pękania pąków do fazy mysiego uszka, aby uniknąć fitotoksyczności. W razie konieczności zabieg Zn można powtórzyć po kwitnieniu, ale w odpowiednio niższej dawce. Polecany nawóz to Zinc 750 w dawce 1 l/ha wiosną lub nawóz Bolero Zn w dawce 3-4 l/ha lub nawóz Borozinc 3-4kg/ha.

Ukryte niedobory mikroelementów

Niedobór mikroelementów nasila się w okresach niskich temperatur oraz braku opadów. Ukryte niedobory mikroelementów mogą spowodować spadek plonów roślin uprawnych nawet o 20-30% oraz obniżać ich jakość. W związku z tym celowym, a jednoczenie bardzo skutecznym sposobem eliminowania ukrytych niedoborów mikroelementów jest nawożenie dolistne nawozem Mikrostar Complex, który dzięki bardzo wysokiej koncentracji skutecznie zlikwiduje największe niedobory mikroelementów. Zalecana dawka w uprawach sadowniczych wynosi od 0,5 – 1,0 kg/ha w formie 1-3 zabiegów po kwitnieniu lub od początku sezonu poprzez fertygację, w dawce 15 – 20 g nawozu na 1000 l wody. Mikrostar Complex można podawać łącznie z siarczanem magnezu, saletrą wapniową oraz nawozami zawierającymi fosfor.

Algi morskie

Kolejnym bardzo dobrym rozwiązaniem na uniknięcie niedoborów mikroelementów jest zastosowanie nawozu Algex, który w swoim składzie zawiera N, P, K oraz wszystkie mikroelementy w połączeniu z ekstraktem z alg morskich Ascophyllum Nodosum (10%). Pierwszy zabieg wykonujemy opryskując rośliny sadownicze po wytworzeniu pąków kwiatowych w dawce 5 l/ha. Następnie powtarzamy w pełni kwitnienia oraz w fazie opadania płatków do wzrostu zawiązków, również w dawce 5 l/ha.

Wygoda i szybkość – ASX

Gama nawozów z rodziny ASX PLUS (FOSFOR, MAGNEZ, POTAS, MAKRO) to doskonałe rozwiązanie dla producentów kładących nacisk na wygodę i szybkość działania nawozów. Forma produktu jest stała, całkowicie rozpuszczalna w wodzie o odpowiednio dobranej zawartości NPK z bardzo wysoką zawartością  mikroskładników pokarmowych. Nawóz jest szczególnie polecany do nawożenia upraw wrażliwych na niedobór makro i mikroelementów oraz w okresie wiosennych chłodów i na początku suszy, kiedy zdecydowanie spada dostępność fosforu oraz mikroelementów. Wysoka zawartość potasu zwiększa odporność roślin na deficyt wody. Różnorodne składy umożliwiają dobór odpowiedniego nawozu do danej fazy rozwojowej uprawy. Zalecana dawka wynosi od 2 -4 kg/ha.

Iwona Polewska