Uwaga! Muszka plamoskrzydła dużym zagrożeniem w uprawach sadowniczych – komunikat jagodowy Agrosimex

Zapraszamy do obejrzenia komunikatu z dnia 21.09.2020r. Nowy szkodnik Drosophila suzukii na plantacjach borówki. Zobacz objawy występowania szkodnika oraz sposoby ochrony plantacji.

Czego się dowiesz z filmu:

00:23 – nowe gatunki szkodników utrudniających produkcję owoców

00:45 – Muszka plamoskrzydła na plantacjach borówki

01:20 – pierwsze osobniki Drosophila suzukii zaobserwowane w Polsce

06:20 – cykl rozwojowy Muszki plamoskrzydłej

07:40 – jak zapobiegać wystąpieniu Muszki plamoskrzydłej?

12:30 – ochrona chemiczna upraw przed Muszką plamoskrzydłą

 

TRANSKRYPCJA

Witam państwa, Janusz Miecznik, Agrosimex. Zacznę od starego przysłowia chińskiego „Obyśmy żyli w ciekawych czasach”. No i właśnie takie ciekawe czasy nastąpiły, nawet w ochronie roślin sadowniczych. Dlaczego ciekawe? Ano dlatego, że pojawiają się nam nowe gatunki szkodników, które są bardzo inwazyjne i które będą komplikować całą produkcję, zarówno w uprawach drzewiastych, ale przede wszystkim w uprawach jagodowych.

Nowy gatunek szkodnika – muszka plamoskrzydła

Takim gatunkiem na pewno będzie muszka plamoskrzydła, czyli Drosophila suzukii. Muszka ta, trzeba powiedzieć, że dość szybko migruje i w bardzo krótkim okresie czasu przebyła drogę właśnie z dalekiej Azji poprzez kraje południowej Europy, a więc Hiszpanię, Włochy, w kolejności Francję, aż do granic Polski, i w okresie roku 2013-14 była właśnie zauważona już w Polsce na plantacjach roślin jagodowych.

Po prostu jest to gatunek polifagiczny, a więc ma możliwości zasiedlania nie tylko roślin uprawnych, ale także rośliny dziko żyjące. Z roślin uprawnych tu, gdzie może być bardzo groźna, to na pewno borówka, na pewno malina, na pewno truskawka, chociaż też nie gardzi wiśnią czy też czereśnią. W skrajnych sytuacjach była również spotykana w uprawie śliw. Również, jeżeli nie ma pożytku na plantacjach uprawowych, ma możliwość przetrwania właśnie w takim środowisku naturalnym, środowisku leśnym, gdzie może również zasiedlać chociażby owoce czereśni ptasiej czy też bzu czarnego. Tak że tutaj, jeżeli chodzi o gatunki, na których przebywa, to jest dość szeroka gama.

Czym ta wspomniana Drosophila żywi się?

Otóż takim podstawowym w jej menu składnikiem to jest oczywiście sok owoców, ale również może żywić się substancjami wydzielanymi przez miodniki na liściach wiśni, czereśni czy też nawet na spadzi pozostawianej przez mszyce, czy też chociażby w przypadku borówki to ta spadź może pochodzić od chociażby misecznika. Zimowanie tego gatunku odbywa się w ten sposób, że dorosłe osobniki szukają kryjówek zimowych no i w takiej formie właśnie przebywają ten okres zimowego uśpienia w przyrodzie, i w momencie, gdy temperatura podnosi się powyżej pięciu stopni, już zaczynają swoją aktywność, zaczynają rozglądać się za siedliskiem. Zwykle jest tak, że muchówki najbardziej aktywne są w temperaturze 20-25 stopni.

Okres życia tychże organizmów to około dwudziestu do pięćdziesięciu kilku dni, poza owadami, które właśnie przechodzą zimowlę, one mogą żyć nawet ponad dwieście dni, a więc są bardzo żywotne. Większa ilość poczwarek, bo wiadomo, że w momencie, kiedy wyjdą ze skrytek czy z tego stanowiska zimowania, zaczyna się składanie jaj, no, tutaj w naszym przypadku w uprawach tych jagodowych. Jaja składane są najczęściej na dojrzewających owocach, nie zupełnie dojrzałych, nie uszkodzonych, tylko właśnie tych, które zaczynają dopiero zmieniać się z dojrzałości tej zbiorczej na dojrzałość konsumpcyjną. I tutaj możemy powiedzieć, że rozciągnięty cykl rozwojowy no utrudnia cały proces później walki z tym szkodnikiem.

Rozmnażanie i ilość pokoleń to jest temat, na który wpływ mają właśnie temperatury. Im wyższa temperatura, tym tempo rozmnażania jest większe, i można by to określić w ten sposób, że przy optymalnych temperaturach, czyli w granicach dwudziestu pięciu stopni, czas przejścia przez poszczególne cykle to jest tylko dziesięć dni. Przy niższych temperaturach, piętnaście stopni, to jest około dwudziestu dwóch dni. No to powoduje, że tych pokoleń w sezonie tutaj w naszych warunkach klimatycznych może być około siedmiu-ośmiu, chociaż literatura podaje, że możliwe jest nawet trzynaście. Widzimy, że ta ilość pokoleń jest bardzo znacząca. Na pewno temu rozwojowi sprzyjają oprócz temperatury też pewne warunki wilgotnościowe. A więc większe uwilgotnienie chociażby gleby to lepsze warunki do tego, aby większość z larw Drosophili przeżyła i przeistoczyła się w imago.

A w jaki sposób zapobiegać wystąpieniu masowemu muszki plamoskrzydłej?

Otóż podstawowym takim zabiegiem zapobiegawczym będzie dokładny zbiór. Zbiór, po którym nie pozostają żadne owoce, zarówno na krzewie jak i pod krzewem. Musi być to przeprowadzone bardzo dokładnie, wówczas możemy wyeliminować około pięćdziesiąt procent nawet nalatania muszki na plantację. Tak że to jest niezwykle ważny zabieg, należy go przeprowadzić praktycznie o tej porze, jeśli mówimy o borówce, ale zaraz po głównych zbiorach, zaraz po zakończeniu zbiorów, jeśli mówimy o innych gatunkach, na których muszka plamoskrzydła bytuje. Tak że zbieranie do zera stawiamy jako podstawowy zabieg zapobiegawczy.

No takim dodatkowym jeszcze zabiegiem zapobiegawczym może być rozwieszanie pułapek, które zwabią muszkę plamoskrzydłą, no i w ten sposób też redukujemy populację. Ilość tychże pułapek waha się w granicach stu pięćdziesięciu do dwustu na hektar plantacji. No te kluczowe miejsca to naturalnie granice plantacji, tutaj szczególnie trzeba uważać na te, które są w sąsiedztwie zadrzewień, w sąsiedztwie lasu, bo tam, z tamtej strony mogą nam się Drosophile pojawić. No też zwiększenie częstotliwości zbioru w jakimś sensie jest czynnikiem zapobiegawczym.

Jak zwalczać Drosophile?

Jeżeli nie uda nam się zapobiec w stu procentach, a to jest trudno wykonalne, no to będziemy musieli pomyśleć o walce. No i tutaj w przypadku zwalczania to pewnie w przyszłości będzie nas czekała instalacja siatek przeciwko Drosophili. Te siatki, trzeba powiedzieć, że powinny mieć oczka mniejsze niż jeden milimetr, a więc w przypadku nakrywania całych plantacji to jest oprócz samej trudności budowy konstrukcji no i tu oczywiście tej inwestycji w całe przedsięwzięcie, to trzeba powiedzieć, że siatki takie w naszych warunkach dają dużo cienia no i wówczas założone będą niekorzystnie wpływały na fotosyntezę roślin uprawnych, które się będą znajdowały pod nimi. Tak że siatki na całość nad plantacją. Jakimś innym rozwiązaniem mogą być siatki pionowe do wysokości około czterech metrów, rozciągnięte wzdłuż granic plantacji.

No i z takich działań mechanicznych to tyle, natomiast możemy jeszcze próbować walki w postaci introdukcji naturalnych wrogów. Są one rozpoznane, są to najczęściej parazytoidy, osy. Takim najbardziej skutecznym, najbardziej, że tak powiem, aktywnym organizmem jest trichopria Drosophilae i ona no jest w chwili obecnej w krajach południowej Europy często introdukowana. Oprócz tego oczywiście mamy tutaj możliwość też kontrolowania populacji Drosophili poprzez stosowanie środków owadobójczych. Nie jest to szeroka gama, bo szkodnik, tak jak już wcześniej powiedziałem, nie jest organizmem bardzo wiekowym, więc rejestracja dotycząca zwalczania tego szkodnika, tej Drosophili suzukii, też dotyczy niewielu produktów. Część z nich już zdążyła też wypaść z rejestracji i no musimy się zadowolić dość krótką listą.

Produkty zwalczające muszkę plamoskrzydłą

No i tutaj zacznę od najczęściej stosowanego produktu, to jest Decis, czyli deltametryna z trzydniową karencją, niemniej pomimo tego, że skuteczność jest w miarę zadowalająca, trzeba powiedzieć, że to jest pyretroid, a więc przy tak dużej ilości pokoleń odporność na pyretroidy, ale nie tylko, na inne też substancje aktywne, odporność muszki plamoskrzydłej może być bardzo szybko nabyta. Tak że na pewno jakaś rotacja i posługiwanie się produktami, które myślę, że w kolejnych latach będą miały wpisaną tą Drosophilae jako szkodnika, którym można zwalczać. W chwili obecnej można w uprawach na przykład truskawki posługiwać się Benevią, to jest produkt z nową substancją aktywną o działaniu translaminarnym i można by powiedzieć, że ciekawy produkt, tylko z jednodniową karencją w odniesieniu do truskawki.

Zupełnie niedawno został zarejestrowany również Affirm w uprawie winorośli z tym, że ten Affirm ma już siedmiodniowy okres karencji. Tak że tutaj właściwie ta bardzo krótka lista nam się kończy i nie dotyczy wszystkich gatunków jagodowych, tylko tak jak już powiedziałem, nielicznych. Pewnie w przyszłości ta ilość środków dopuszczonych do zwalczania muszki plamoskrzydłej będzie się powiększać. No i oczywiście trzeba stwierdzić, że najbardziej skutecznym rozwiązaniem będzie integracja różnych sposobów ochrony przed tym szkodnikiem, gdyż bazując tylko na pojedynczych czynnikach ochrony, nie uzyskamy należytych, spodziewanych efektów i tego, na czym nam najbardziej zależy, a więc zdrowych owoców.

Dziękuję bardzo za uwagę.