Nicienie – skuteczne w walce ze szkodnikami glebowymi

Nicienie – skuteczne w walce ze szkodnikami glebowymi

Pędraki i opuchlaki sprawiają coraz większe problemy na plantacjach. Intensyfikacja upraw i brak zmianowania potęgują te trudności, a chemiczne środki ochrony przestają spełniać swoją funkcję. Na szczęście jest nowe rozwiązanie do walki ze szkodnikami glebowymi, którego skuteczność dochodzi nawet do 99%.

Przebieg infekcji – nicienie atakują opuchlaka, a po kilku dniach umierający szkodnik staje się brązowy
Przebieg infekcji – nicienie atakują opuchlaka, a po kilku dniach umierający szkodnik staje się brązowy

Nicienie wykorzystywane w praktyce ogrodniczej to typowe entomofagi, przystosowane do pasożytowania różnych larw. Nie mają aparatu gryzącego i nie są w stanie fizycznie uszkadzać roślin. Liczne obserwacje prowadzone w całej Europie potwierdzają ich bardzo wysoką skuteczność w zwalczaniu szkodników glebowych – dochodzącą nawet do 99%. Przeprowadzono także badania, które wykazały całkowite bezpieczeństwo nicieni dla roślin, ludzi i zwierząt. Dlatego ich stosowanie jest dopuszczone w uprawach ekologicznych.

 

Aplikacja i skuteczność

Nicienie działają w glebie około 2 tygodni. Potem ich liczba spada do poziomu występującego naturalnie w przyrodzie. Sposób aplikacji pasożytów nie odbiega od stosowania standardowych środków ochrony roślin. Można je podawać przez linie kroplujące, opryskiwacze polowe, belki herbicydowe lub opryskiwacze ręczne. Kluczowym elementem jest średnica najwęższego punktu instalacji nawodnieniowej lub opryskiwacza – musi być ona większa niż 0,5 mm. Zdecydowana większość urządzeń spełnia ten wymóg. Niekompatybilne mogą być ewentualnie linie przeznaczone do umieszczania pod ziemią. Kwestia minimalnej średnicy dotyczy oczywiście także filtrów w instalacji, m.in. filtrów dyskowych i tych w dyszach opryskiwaczy. Na skuteczność działania nicieni wpływ mają takie czynniki, jak:

  • wilgotność podłoża – to najważniejszy czynnik determinujący skuteczność zabiegu – pasożyty należy aplikować na wilgotne podłoże i utrzymywać wilgotność przez co najmniej 14 dni od ich zastosowania; wyższą skuteczność wykazują badania na glebach przepuszczalnych,
  • temperatura – nicienie są najaktywniejsze i osiągają największą skuteczność w temperaturach od 15–25oC,
  • wykonanie zabiegu wieczorem – światło UV ma bardzo negatywny wpływ na żywotność nicieni, dlatego należy unikać podawania pasożytów w uprawach polowych w pełnym nasłonecznieniu,
  • termin aplikacji – największą skuteczność osiąga się w zwalczaniu młodych larw – im są one starsze, tym efektywność zabiegu będzie mniejsza, dlatego należy dostosować czas aplikacji do fazy rozwojowej szkodnika; opuchlaka zwalcza sią pod koniec kwietnia/na początku maja i wrzesień, a pędraki – w drugiej połowie lipca.
  • Jedno opakowanie produktu zawiera aż 500 000 000 nicieni. Dawki produktów zalecane do zwalczania szkodników na plantacji zostały przedstawione w tabeli 1.

Mechanizm działania

Wykorzystując nicienie, można zwalczać około 200 różnych gatunków szkodników. W Polsce najczęściej stosowane są do likwidacji larw ziemiórek, wciornastków, opuchlaków i pędraków. Mechanizm działania tych pasożytów jest bardzo prosty – wnikają do środka larwy przez naturalne otwory w jej ciele, najczęściej przez przetchlinki. Mogą też przenikać przez cienki naskórek lub rany na ciele ofiary. Przedostając się do wnętrza larwy, nicienie uwalniają specyficzną, toksyczną dla niej bakterię. Bakterie namnażają się i zatruwają organizm ofiary, wywołując u niej sepsę. Nicienie rozmnażają się i po całkowitym uśmierceniu szkodnika wydostają się z niego w poszukiwaniu kolejnych żywicieli. Efekty obecności pasożytów w szkodniku powinny być widoczne w ciągu kilku dni od aplikacji preparatów (uśmiercają larwę w ciągu 24 do 72 godzi od infekcji). Larwy zmieniają stopniowo kolor – z przezroczystych czy kremowych stają się żółte lub brązowe.

Pamiętaj !
Jeżeli na liściach truskawki w połowie lata pojawiają się zatokowe wyżery, bezwzględnie należy podjąć walkę z larwami w pierwszej połowie września produktami Larvanem (H. bacteriophora) lub Entonem (S. feltiae).

 

Tomasz Domański/Koppert Biological Systems