Nawożenie borem – teraz efektywniejsze

Uzyskanie wysokich i dobrych jakościowo plonów owoców wymaga od każdego sadownika zapewnienia optymalnego zaopatrzenia we wszystkie składniki pokarmowe, zarówno makro-, jak i mikroskładniki. Jednym z najważniejszych mikroskładników w uprawie drzew i krzewów owocowych jest bor.

Deficyt boru w podłożu

Zawartość boru w glebach Polski jest bardzo niska – na ponad 90% gleb waha się w przedziale 0,4 – 0,8 mg/100 g gleby. Silny deficyt boru w podłożu prowadzi do zaburzeń w rozwoju strefy włośnikowej systemu korzeniowego, przez co spada zdolność drzew do pobierania wody i składników pokarmowych.

Niedobór boru powoduje:

• zaburzenia w wykształcaniu pyłku i zalążni, co pogarsza wytwarzanie kwiatów, kwitnienie, lotność pyłku i wiązanie owoców, a w konsekwencji znacznie redukuje wysokość plonu,
• pogorszenie zdolności gromadzenia cukrów w owocach, przez co spadają ich walory smakowe, wzrost liczby owoców zdeformowanych, popękanych i ordzawionych.
• przy niskiej zawartości boru spada koncentracja wapnia w owocach, co dodatkowo pogarsza ich zdolności przechowalnicze.

Nawożenie borem – kiedy konieczne?

Aby dokładnie określić potrzeby nawożenia borem, należy wykonać analizy chemiczne gleby, a w trakcie wegetacji także liści i owoców. Jeżeli w analizach owoców zawartość boru będzie <17 mg B/kg s.m., to oprócz nawożenia dolistnego konieczne jest nawożenie doglebowe borem. Zapobiegnie to drastycznemu zahamowaniu wzrostu i rozwoju drzew jabłoni oraz grusz, a także czereśni, śliw i wiśni.

Terminy stosowania i sposób aplikacji nawozów borowych

Najbardziej popularnym sposobem aplikacji nawozów borowych jest nawożenie dolistne. W zależności od zasobności gleb w bor i pogody należy wykonać zabiegi w fazie białego/różowego pąka, pełni kwitnienia, opadania płatków kwiatowych i na początku wzrostu zawiązków. W sadach, w których w poprzednim sezonie obserwowano nasilone objawy deficytu boru lub jest bardzo sucho, warto wykonać 1–2 zabiegi w okresie wzrostu owoców. Aby zapewnić dobre zaopatrzenie drzew w bor w następnym sezonie, zabieg trzeba przeprowadzić bezpośrednio po zbiorach owoców.

Bolero – bor bardziej ruchliwy

Obecnie na rynku jest bardzo szeroki wybór nawozów borowych. Na szczególną uwagę zasługuje Bolero produkowane przez firmę SDP. Nawóz ten zawiera 120 g boru w postaci pentaboranu sodu oraz sorbitol, alkohol cukrowy, dzięki któremu następuje zwiększenie ruchliwości boru jako pierwiastka i jego szybkie przemieszczanie się w roślinie. w ten sposób bor, po wniknięciu przez szparki i pory, przenika bezpośrednio do łyka oraz drewna – do stref, w których następuje rozwój i reprodukcja roślin. Kiedy Bolero dotrze do miejsca działania, wiązania między cukrami i borem ulegają zerwaniu, a bor wnika bezpośrednio tam, gdzie jego działanie jest najbardziej skuteczne i najszybsze, zmniejszając wydatkowanie energii przez roślinę. efektywność nawozu podnosi także optymalny dla pobierania przez rośliny odczyn ph – 6. Zalecana dawka nawozu to 1–3 l/ha.

Rheobor – boran wapnia

Do nawożenia dolistnego borem polecamy także Rheobor opracowany przez firmę Rosier. Nawóz zawiera 7% B oraz 12% CaO. Bor w tym preparacie występuje w postaci boranu wapnia, który jest naturalnym składnikiem występującym na naszej planecie. Jest to pierwszy w Polsce nawóz zawierający bor w tej formie. Rheobor jest w pełni bezpieczny dla roślin, środowiska i ludzi. Nie powoduje fitotoksyczności oraz wykazuje przedłużone działanie w roślinie. Nawóz jest pobierany przez liście w ciągu 2 godzin od zabiegu.

Inne cenne dolistne nawozy borowe

W tym roku w sprzedaży będzie także Rosabor, który zawiera 150 g boru w postaci boroetanoloaminy. Doskonałym źródłem boru w okresie wzrostu owoców są również nawozy Mikrostar Complex oraz ASX potas plus, który zawiera 2% B.

Nawożenie doglebowe

Ten rodzaj nawożenia borem należy wykonać w sadach, których gleby są bardzo ubogie w bor, w sadach młodych oraz wszędzie tam, gdzie w poprzednim sezonie wystąpiły zwiększone objawy braku tego składnika. Najlepszym terminem jest jesień po zbiorach owoców lub bardzo wczesna wiosna. Najlepszym nawozem borowym do stosowania doglebowego jest Missibor. Zawiera on 21% boru w postaci trzywodnego oktaboranu sodu. Nawóz ten stosujemy w formie oprysku doglebowego w dawce 5–15 kg/ha. Bor jest także zawarty w nawozach azotowych Salmag z borem (0,2% B), Nitrabor (0,3% B) oraz wieloskładnikowych, np. Rosafert 15-5-20-2 + 0,5% B oraz w mniejszych ilościach w Rosafert 12-12-17, Yaramila complex. Dlatego też na glebach ubogich w bor, podejmując decyzję o kupnie nawozów i układając programy nawożenia, warto dobierać nawozy o wyższej koncentracji tego składnika.

Krzysztof Zachaj