Komunikat sadowniczy z dnia 29.05.2017r.- szkodniki sadów

Już od kilkunastu dni w wielu rejonach odnotowywane są loty owocówki śliwkóweczki, miejscami już intensywne, w ilościach dużo powyżej progu zagrożenia, kolejne bardzo ciepłe dni będą sprzyjały dalszym masowym lotom, składaniu jaj przez samice i niezakłóconemu rozwojowi tych jaj. Od złożenia jaja do fazy „czarnej główki” w warunkach bardzo ciepłej pogody mija tylko 6-10 dni.

W sadach zagrożonych kontynuujemy także zwalczanie mszyc, przędziorków/pordzewiaczy i rozpoczynamy ochronę owoców przed moniliozą.

Owocówka śliwkóweczka

Ten dwupokoleniowy szkodnik wymaga zwalczania w każdym sezonie. Śliwki uszkodzone przez pierwsze pokolenie przestają rosnąć i przedwcześnie opadają, co zbiega się zwykle z ich naturalnym, czerwcowym opadaniem (dlatego nie zawsze jest to zauważone). Gąsienice tuż po wylęgu są białe z czarną głową, a później stają się różowe z ciemnobrązową głową, długości 10–12 mm. Rozwój, nasilenie lotów i ich dynamika są bardzo różne w poszczególnych latach, w poszczególnych rejonach, sadach, a nawet w blisko siebie położonych kwaterach tego samego sadu.

W każdym większym sadzie śliwowym powinna być zawieszona pułapka feromonowa, bo tylko na jej podstawie możliwe jest precyzyjne wyznaczenie terminów zwalczania dla danej lokalizacji. Ponieważ loty I pokolenia trwają z przerwami do połowy/końca lipca w najbliższych dniach i tygodniach powinno się prowadzić systematyczny ich monitoring, przynajmniej 1 raz w tygodniu.

 

Próg zagrożenia – Zabieg powinno się wykonać w okresie licznych lotów motyli, po przekroczeniu progu zagrożenia, czyli po stwierdzeniu tylko kilkunastu i więcej owadów dorosłych odłowionych w pułapkę w ciągu kilku kolejnych dni. W praktyce w czasie masowych lotów w ciągu tygodnia odławia się nawet kilkaset motyli (czasami po jednej kontroli podłoga kwalifikuje się już do wymiany). Uzupełnieniem odczytów pułapek jest korzystanie dodatkowo z komunikatów np. Info Karty, pomagających w podjęciu decyzji.

Jeśli po wykonaniu zabiegu, w pułapkach obserwujemy kolejne motyle w ilościach ponad progowych, po kilkunastu dniach (co określamy na podstawie monitoringu lotów) zabieg powinno się powtórzyć (w sytuacji bardzo intensywnych lotów, drugie opryskiwanie można wykonać w fazie rozwoju jaj „czarna główka”).

W przypadku I pokolenia często niezbędne jest wykonanie dwóch zabiegów zwalczających i jest to ważne, gdyż skuteczne zwalczenie I pokolenia ogranicza presję pokolenia letniego, odpowiedzialnego za „robaczywienie” dojrzewających śliwek.
Gąsienice mogą żerować również na liściach śliw, przechodząc tam przez wszystkie stadia rozwojowe i pomyślnie kończyć na nich rozwój – umożliwia szkodnikom przetrwać nawet w sadach pozbawionych owocowania. A więc w sadach z dużą populacją szkodnika, nawet w przypadku braku owocowania, wskazane jest wykonanie przynajmniej 1 zabiegu zwalczającego, aby zmniejszyć presję w sezonie następnym.

Do zwalczania owocówki w okresie masowego lotu motyli i składania jaj potrzebne będą insektycydy:
– Calypso 480 SC – dawka 0,2/ha
– Kobe/Mospilan 20 SC – dawka 0,2/ha
– Runner 240 SC – dawka 0,5/ha
Dwa pierwsze będą jednocześnie zwalczały mszyce. Stosujemy je łącznie ze zwilżaczem Flipper lub Hiperion.
-Kilka dni później po wystąpieniu max lotów, w fazie rozwoju jaj zwanej „czarną główką” przy jednoczesnym zagrożeniu przez mszyce, można sięgnąć także po jeden z zarejestrowanych na mszyce insektycydów zawierający chloropiryfos.

Mszyce

Próg zagrożenia – jest ten sam przez cały sezon, a więc 1 drzewo z koloniami w próbie 50 drzew wybranych losowo do obserwacji. Ponieważ mszyce są jednocześnie wektorem szarki, lustracje sadu powinny być przeprowadzane regularnie co 14 dni, aby zminimalizować ryzyko pojawienia się czy rozszerzenia zasięgu szarki – groźnej choroby wirusowej śliw.

Do zwalczania polecane są:
– Calypso 480 SC dawka 0,1/ha
– Kobe/Mospilan 20 SP – dawka 0,125/ha
– insektycydy z chloropiryfosem (zgodnie z rejestracją)
– Movento 100 SC dawka 0,75 l/metr wysokości korony (2,25 l/ha)

Pordzewiacz śliwowy/przędziorek

Próg zagrożenia- co dwa tygodnie przegląda się pod binokularem 200 najmłodszych liści (po 10 z 20 drzew), a konkretnie 1 cm2 dolnej powierzchni liścia w pobliżu nerwu głównego. Kontynuacja ochrony lub jej rozpoczęcie jest konieczne po stwierdzeniu 5-20 osobników na 1 cm2. Przy okazji szukamy również form ruchomych przędziorka owocowca (również oceniamy 200 liści, ale po 5 sztuk z 40 losowo wybranych drzew). Ochrona chemiczna jest
konieczna, jeśli stwierdzimy średnio 3 i więcej form ruchomych przypadających średnio na 1 liść. Oprócz form ruchomych oceniamy również ilość jaj, a więc potencjalne zagrożenie na najbliższe dni.

Planując zabiegi chemiczne ważne jest, aby w miarę możliwości przeprowadzić je w optymalnych warunkach pogodowych (ciepło i bezwietrznie).
Zwalczanie Ponieważ zalecane w sadach śliwowych akarycydy można zastosować 1 x w sezonie, wybór jednego z nich uzależniamy od dotychczasowej ochrony, jeśli taka była prowadzona. Do zwalczania zarówno przędziorków jak i pordzewiaczy można zastosować:
– Ortus 05 SC (łącznie ze zwilżaczem np. Flipper) w dawce 1,0/ha w przypadku zagrożenia przez przędziorki, ale jeśli chcemy zwalczyć oba szkodniki dawka powinna być wyższa 1,25-1,50/ha
– Envidor 240 SC polecana dawka to 0,4 l/ha
Jeśli ochronę przeciwko tym szkodnikom rozpoczniemy w początkowej fazie wzrostu zawiązków, bardzo dobre efekty daje przeprowadzenie dwóch opryskiwań w krótkim czasie, pierwszy zabieg w najbliższych dniach, kolejny po 8-12 dniach.

Jeśli sadownik zdecyduje się w tym okresie na zabieg preparatem Movento 100 SC na mszyce/czerwce, jednocześnie ograniczona zostanie populacja przędziorków i pordzewiaczy (mimo braku odpowiedniego zapisu w etykiecie).

Monilioza – brunatna zgnilizna drzew pestkowych

W kwaterach odmian wrażliwych na moniliozę około 3 tygodnie po kwitnieniu (najlepiej przed opadami deszczu), trzeba zaplanować zabiegi zapobiegające porażeniu owoców. Objawy choroby pojawiają się na dojrzewających śliwkach, są to brunatne plamy gnilne, pokrywające się szarymi, pylącymi sporodochiami. Po całkowitym zgniciu owoców ich skórka marszczy się, a następnie owoce zasychają i ulęgają mumifikacji.

Zabiegi rozpoczyna się na końcu maja/na początku czerwca, najlepiej przed zapowiedzią zmiany pogody na deszczową.
Polecane są:
– Topsin M 500 SC, stosujemy go w dawce 1,5 l/ha, pod warunkiem że, preparat nie był wykorzystany wcześniej w sezonie, gdyż możliwa jest jednorazowa aplikacja w sezonie
– tebukonazol np. Horizon 250 EW– dawka 0,75l/ha
– Signum 33 WG – dawka 0,75/ha
– Switch 62,5 WG – dawka 0,6-1,0/ha
Fungicydy te stosuje się przemiennie co 10-14 dni aż do zbioru owoców odmian podatnych na porażenie owoców

Uzupełnieniem ochrony jest usuwanie mumii.

Szarka śliw

U odmian śliw wrażliwych na szarkę zmiany chorobowe występują na liściach i owocach. Objawy najczęściej można zaobserwować już w czerwcu a także w lipcu. Na skórce owoców pojawiają się wgłębienia i plamy oraz pierścienie, przypominające ospę. Stąd też inna nazwa tej choroby – ospowatość śliw. W miejscu plam pojawiają się wklęsłości, związane ze zmianami w miąższu, który jest przebarwiony na czerwono, często staje się gąbczasty, a także może przybierać ziarnistą strukturę (kropelki stwardniałej „gumy”). Plamy i pierścienie występują również na pestkach. Owoce przedwcześnie dojrzewają, opadają z drzew, nie przedstawiając żądnej wartości handlowej. Na niektórych odmianach objawy występują przede wszystkim na liściach, a w mniejszym stopniu na owocach.

Ponieważ wektorem wirusa są mszyce, ważna jest systematycznie prowadzona walka chemiczna z tą grupą szkodników. Ogromną rolę w ograniczaniu rozprzestrzeniania się choroby odgrywają przede wszystkim zabiegi profilaktyczne np. sadzenie odmian mało wrażliwych/tolerancyjnych, zakładanie sadów w odległości minimum 800 m od tych starszych i porażonych chorobą oraz systematyczne usuwanie porażonych drzewek, szczególnie w najmłodszych nasadzeniach.

Barbara Błaszczyńska, Doradca Sadowniczy