W wielu rejonach Polski jest susza, w innych natomiast są intensywne opady deszczu i tam konieczna jest intensyfikacja ochrony przeciwko chorobom wiśni i czereśni: należy kontynuować ochronę przed drobną plamistością liści drzew pestkowych i rozpocząć ochronę zawiązków przed gorzką zgnilizną wiśni. W przypadku wczesnych czereśni – odmian wrażliwych na moniliozę – zabezpieczać dojrzewające owoce.

Drobna plamistość liści drzew pestkowych

Okres infekcji pierwotnych trwa i sprzyja im deszczowa pogoda w Polsce wschodniej i południowej. W sadach z dużym potencjałem infekcyjnym w poprzednim roku, zabiegi ochrony trzeba kontynuować  –  nawet do 4-ch razy po kwitnieniu. Jeśli jednak w  sadzie choroba nie występowała w minionym sezonie w dużym nasileniu,  wystarczą zwykle 3 opryskiwania w okresie 6-8 tygodni po kwitnieniu, kiedy ryzyko infekcji pierwotnej jest największe. Konieczne są częste lustracje w sadzie -po zauważeniu pierwszych objawów choroby ochrona powinna być kontynuowana.

Zwalczanie drobnej plamistości drzew pestkowych w uprawie wiśni

• Syllit 65 WP 1,2-1,5 kg/ha,
• Merpan 80 WG – 1,9/ha,
• Shavit Plus 71,5 WP – 2 kg/ha
• difenokonazol Score 250 EC – 0,2/ha,
• Topsin M 500 SC – 1,5/ha,
• Kaptan Plus 71,5 WP – 2/ha.

Fungicydy Merpan 80 WG i Shavit Plus71,5 WP / Kaptan Plus 71,5 WP zabezpieczają liście i owoce jednocześnie przed drobną plamistością liści i gorzką zgnilizną wiśni.

Zwalczanie drobnej plamistości drzew pestkowych w uprawie czereśni

• Syllit 65 WP – 1,2-1,5 kg/ha (zgodnie z etykietą),
• Topsin M 500 SC – 1,5 l/ha.

Nie stosować preparatów IBE w temperaturze poniżej 12°C.

Gorzka zgnilizna wiśni

Choroba występuje przeważnie u wiśni, zdecydowanie rzadziej u czereśni.

Szczególnie duże nasilenie gorzkiej zgnilizny wiśni obserwowane jest w lata z dużą ilością opadów w okresie dojrzewania owoców. Grzyb zimujący na zaschniętych porażonych owocach, podczas wilgotnej pogody wytwarza zarodniki konidialne, które infekują owoce w różnym stadium rozwoju. Ich wrażliwość wzrasta wraz z zaawansowaniem dojrzałości, a więc najczęściej porażane są owoce dojrzałe. W wyniku infekcji powstają na nich lekko zapadnięte gnilne plamy, na których w okresie wilgotnej pogody pojawiają się pomarańczowo-kremowe wycieki zarodników konidialnych. Stanowią one źródło infekcji dla dalszych owoców. Takie często zasychają i pozostają na drzewie w postaci mumii, które są źródłem infekcji w następnym roku. W przypadku tej choroby wystarczy nawet bardzo niewielkie źródło infekcji – jedna mumia w koronie drzewa, aby doszło do znacznego porażenia owoców. Infekcje owoców krótko przed zbiorem mają często utajony przebieg i wówczas choroba ujawnia się dopiero w warunkach sprzyjających rozwojowi patogena, a więc podczas transportu i przechowywania owoców. Straty powodowane w tym okresie mogą być duże.

Zwalczanie gorzkiej zgnilizny wiśni

Ochronę rozpoczyna się (w rejonach deszczowych) około 3-4 tygodnie po kwitnieniu, (ale szczególna uwaga  wymagana jest w okresie wybarwiania się owoców)

Zarejestrowane są tylko preparaty oparte na kaptanie:

• Merpan 80 WG/Captan 80 WG –  21 dni karencji
• Shavit Plus 71WP (captan + tradimenol)- 2 kg/ha/ Kaptan Plus 71,5 WP – 7 dni karencji
• Fungicydy tiuramowe – Sadoplon 75 WP  i Kaptan zaw. 50 WP – 7 dni karencji

Wszystkie wymienione fungicydy sa zarejestrowane tylko dla sadów wiśniowych.

Preparaty  te nie są „wrażliwe” na niskie temperatury ale „wrażliwe” na intensywne opady deszczu.

Po opadach przekraczających 20-25 mm, czy ulewach – ponad 16 mm deszczu, zabieg fungicydem kontaktowym powinien być powtórzony, a więc wykonany znacznie wcześniej (czasem nawet już następnego dnia), niż podaje się w schematycznych zaleceniach.

Czereśnie – Monilioza (brunatna zgnilizna drzew pestkowych)

W lata wilgotne, zarodniki konidialne tworzące się  wcześniej na martwych pędach i kwiatostanach, pozostających w koronie drzewa, mogą powodować dodatkowo silne porażenie dojrzewających, szczególnie pękających owoców czereśni, zwłaszcza po okresie intensywnych opadów deszczu (infekcje wtórne).

U czereśni właśnie porażenie i  gnicie owoców jest największym problemem. W warunkach częstych deszczy owoce bardzo często pękają, a rany stanowią drogę infekcji dla patogenów, powodując gnicie owoców, szczególnie tych, które występują w zwartych gronach (wówczas jeden owoc poraża kolejne, z którymi się styka). Bardzo wrażliwe na gnicie są między innymi odmiany: Lapins, Van, Vega.

Plamy gnilne obejmują najczęściej cały owoc, na którym rozwijają się charakterystyczne popielatoszare wzgórki zarodników konidialnych. Porażone owoce zasychają i zdeformowane, pofałdowane, ciemnobrunatne i czarne (w postaci mumii) pozostają na drzewach, większość z nich przed  zmumifikowaniem opada jednak na ziemię. Oprócz porażonych pędów i kwiatostanów stanowią one dodatkowe źródło infekcji w następnym sezonie. Uważa się, że częściej porażane są tzw. sercówki (odmiany o owocach miękkich i delikatnym miąższu) niż chrząstki o jędrnym miąższu.

Zwalczanie moniliozy czereśni

• Switch 62,5 WG – dawka 0,6-1,0/ha – 7 dni karencji
• Signum 33 WG – 0,75-1,00/ha – 7 dni karencji

W sadach  wiśniowych niewłaściwie zabezpieczonych przed moniliozą w okresie kwitnienia spotyka się w koronie drzew zasychające końcówki pędów – konieczne jest ich usunięcie – wycięcie, aby ograniczyć porażenie owoców i źródło choroby na kolejny rok. Te zabiegi są nieodzownym uzupełnieniem ochrony chemicznej

Nasionnice

W najbliższych dniach mogą pojawić się pierwsze muchy nasionnic (pojedyncze sztuki już odławiają się w  bardzo nielicznych lokalizacjach), dlatego  teraz zaleca się  częsty monitoring pułapek lepowych. Zabiegu nie wykonywać po stwierdzeniu pojedynczych much na pułapkach, poczekać na regularne odłowy (muchy przez kolejne dwa, trzy, cztery dni). Zabieg zaplanować po 5-7 dniach występowania kolejnych much na pułapkach.

 

Barbara Błaszczyńska
Doradca Sadowniczy Agrosimex