Komunikat Sadowniczy z dnia 26.07.2017- pestkowe

Zakończyły się już zbiory czereśni i wczesnych wiśni, trwają zbiory Łutówki (w sadach, które nie ucierpiały podczas wiosennych przymrozków).

Po zbiorach owoców w sadach czereśniowych i wiśniowych konieczne jest wykonanie niezbędnych zabiegów: nawożenia dolistnego, ochrony przed drobną plamistością liści drzew pestkowych, srebrzystością liści i niektórymi szkodnikami.
Okres po zbiorach to również optymalny czas na cięcie drzew. Za letnim terminem cięcia przemawia przede wszystkim aspekt zdrowotny (w tym okresie jest najmniejsze niebezpieczeństwo zakażenia ran przez patogeny między innymi raka bakteryjnego i srebrzystość liści).

Przędziorki, śluzownice, mszyce

W niektórych sadach czereśniowych i wiśniowych w lipcu/sierpniu może nasilić się występowanie przędziorków, które w skrajnych przypadkach są przyczyną przedwczesnego opadania liści. W tych sadach, w których z powodu braku owocowania nie prowadzono walki np. z nasionnicami czy mszycą należy liczyć się z możliwością ponad progowego występowania śluzownicy i mszyc. Po zbiorze owoców należy więc przeprowadzić lustrację sadów na obecność tych szkodników.

Zwalczanie
Przędziorki – niestety brak jest zarejestrowanych akarycydów w tym terminie, konieczne jest więc zaplanowanie ochrony w przyszłym roku zaraz po kwitnieniu (Envidor 240 SC).
Śluzownice – brak jest zarejestrowanych insektycydów na śluzownicę po zbiorach, ale jeśli przy okazji w sadzie wystąpią mszyce, możliwe będzie jednoczesne zwalczenie tych obu gatunków.
MszyceKobe/Mospilan 20 SP dawka 0,125 kg/ha, Calypso 480 SC0,2 l/ha
Do wszystkich wskazany jest zwilżacz Flipper.

Objawy żerowania śluzownicy na wiśni

 

Objawy żerowania przędziorków

Drobna plamistość liści drzew pestkowych

W tym sezonie w przeważającej ilości sadów nie było owocowania albo wynosiło ono kilka, kilkanaście procent potencjalnego plonu. W związku z tym część sadowników ograniczyła ilość zabiegów chemicznych do niezbędnego minimum. Niestety deszczowa pogoda w ciągu całego sezonu wegetacyjnego, szczególnie w okresie wzrostu i dojrzewania owoców a także po zbiorach, sprzyja porażeniu liści przez grzyb Blumeriella jappi.
Drzewa, z których przedwcześnie opadnie znaczna część liści nie są dobrze przygotowane do zimy i łatwo ulegają uszkodzeniom mrozowym, które jeśli nie zniszczą sadu, to przyczyniają się do znacznego porażenia drzew przez srebrzystość liści. Ponadto drobna plamistość liści drzew pestkowych bardzo obniża ich potencjał plonotwórczy w kolejnym roku.
Próg zagrożenia: po stwierdzeniu po zbiorach ponad 10% liści z objawami choroby konieczna jest kontynuacja ochrony chemicznej po zbiorach, która zahamuje niekorzystne dla drzew zjawisko przedwczesnego opadania liści.

Objawy drobnej plamistości liści drzew pestkowych na spodniej i górnej stronie liści wiśni

Zwalczanie (tylko na wiśni): Syllit 65 WP – 1,2 kg/ha; Merpan 80 WG – 1,9 kg/ha

Srebrzystość liści

Po zbiorach a przed cięciem drzew powinno się przeprowadzić lustrację sadu, w trakcie której zaznaczamy drzewa porażone przez srebrzystość liści. Powinny być one bezwzględnie omijane w trakcie cięcia drzew, aby na narzędziach nie przenosić grzybni z drzew chorych na zdrowe.

Drzewa zaznaczone powinny być jak najszybciej usunięte z sadu w całości (łącznie z karpami) i następnie spalone, gdyż z czasem wytwarzają się na nich owocniki grzyba. To one w dużej mierze są odpowiedzialne za szerzenie się choroby w sadzie. Najwięcej ich występuje w czasie mżawki, deszczu, mgły i wysokiej wilgotności powietrza. Zakażenie następuje przez różnego rodzaju zranienia na drzewach.

Owocniki srebrzystości liści

Ograniczanie choroby

Nie ma środków chemicznych do zwalczania choroby (stosowane preparaty mają jedynie zabezpieczać rany przed kolejnymi infekcjami), w ograniczaniu choroby najważniejsza jest profilaktyka:
– właściwe formowanie koron, które zapobiega rozłamywaniu się gałęzi i powstaniu ran
– właściwy dobór stanowiska (unikanie uszkodzeń mrozowych drzew)
– odpowiednie nawożenie (zwłaszcza azotowe);
– skuteczne zwalczanie drobnej plamistości liści drzew pestkowych (zapobiega uszkodzeniom mrozowym i pośrednio wpływa na zmniejszanie szkód powodowanych przez chorobę);
– zabezpieczanie ran bezpośrednio po cięciu drzew
– przeprowadzenie cięcia drzew w okresie po zbiorach w czasie ciepłej i suchej pogody

Rak bakteryjny drzew pestkowych

W okresie po zbiorach, koniecznie przed opadaniem liści powinno się leczyć rany rakowe na pniu i grubszych konarach. Dzięki usuwaniu źródła infekcji, w okresie opadania liści i pojawienia się licznych śladów poliściowych ogranicza się rozprzestrzenianie choroby. Przesunięcie tego zabiegu na okres zimy lub wiosny może spowodować nasilenie zakażeń.

Ograniczanie choroby

Oczyszczanie i zabezpieczanie ran – w trakcie cięcia drzew należy usunąć wszystkie chore, zbrunatniałe części do zdrowej tkanki (a lepiej z zapasem tkanki zdrowej), a następnie zabezpieczyć tylko większe rany, poprzez zasmarowanie ich: farbą emulsyjną z 1-2% dodatkiem fungicydu miedziowego np. Funguran A Plus New (na 1 litr farby dodać około 1-2 dag preparatu) lub żelem Viflo Chitozol Silver.
Środek Viflo Chitozol Silver to połączenie chitozanu i srebra: chitozan to substancja stymulująca mechanizmy obronne roślin w stosunku do wielu grzybów chorobotwórczych, a srebro ma właściwości odkażające.
Po cięciu drzew – w okresie deszczowej pogody – wykonać oprysk jednym z fungicydów miedziowych np. Funguran A Plus NEW 50 WP.
Stosując dolistnie nawozy miedziowe, również uzyskujemy efekt ograniczenia raka np. Cuproflox 38, Miedź Plus 50 WP lub Viflo Cu-B.

Cięcie drzew – ważny zabieg fitosanitarny

Zdecydowanie najlepszym terminem cięcia czereśni/wiśni jest czas krótko po zbiorach, w lipcu, sierpniu, do pierwszych dni września.

Przeprowadzenie cięcia czereśni i wiśni latem odsłania pędy położone w głębi drzewa, które korzystając z obfitego nasłonecznienia zdecydowanie lepiej zawiązują pąki kwiatowe w całej objętości korony. Ponadto uzyskujemy pąki lepszej jakości, raz z powodu dobrego doświetlenia, a dwa po cięciu letnim cała energia drzewa (składniki pokarmowe) skierowana jest dla właściwego odżywienia pąków kwiatowych.

Najważniejszy jednak jest aspekt zdrowotny!
Cięcie przeprowadzone latem zdecydowanie mniej niż cięcie zimowe czy wiosenne naraża drzewa na porażenie grzybem srebrzystości liści i bakteriami raka bakteryjnego.

Nawożenie dolistne po zbiorach owoców

Warunkiem dobrego plonowania drzew w kolejnym roku jest ich właściwe odżywienie dolistne latem – najlepiej zaplanować 2-3 zabiegi nawożenia krótko po zbiorach, wykonując je co 8-10 dni. W efekcie tych zabiegów drzewa charakteryzują się doskonałą jakością liści do momentu ich opadnięcia, a to z kolei wpływa na dobre odżywienie i dobrą jakość tworzących się w tym czasie pąków kwiatowych.

Latem trzeba zadbać o zdrowe i dobrze odżywione liście i pąki

Kwiaty powstałe ze słabych pąków są zdolne do zapłodnienia przez krótki czas, słabo wiążą owoce, a powstałe z nich zawiązki są podatne na opadanie już pod wpływem niewielkiego stresu. Z kolei te prawidłowo uformowane są odporniejsze na suszę, mróz i inne niekorzystne warunki i dają większe prawdopodobieństwo zawiązania owoców.

Poleca się mieszaninę kilku nawozów: mocznik 5 kg/ha lub Azofol 5l/ha + siarczan magnezu 7 kg/haMikrostar Complex 1 kg/ha.
Zamiast Siarczanu Mg można zastosować ASX Magnez plus 2-3 kg/ha – całkowicie rozpuszczalny nawóz azotowo-magnezowy z siarką oraz bardzo wysoką zawartością mikroskładników.
Nawożenie dolistne powinno być oparte również na dostarczeniu odpowiedniej ilości fosforu i potasu. Polecamy więc również jednokrotną aplikację zrównoważonego nawozu NPK Rosaleaf nr 2 w dawce ok 3kg/ha.
Do ostatnich zabiegów, na kilka tygodni przed opadnięciem liści, korzystne jest zastosowanie nawozów cynkowo-borowych. Azot i bor są absorbowane przez starzejące się liście i wycofywane do organów zimujących (tkanki kory i rdzenia gałęzi, korzenie i pąki), tworząc tam rezerwy składników pokarmowych na wiosnę. Cynk dodatkowo podnosi zimotrwałość drzew. Do tego celu polecamy gotowy nawóz Bolero Zn lub mieszaninę Bolero + Zinc 750.

Bardzo korzystne oddziaływanie na drzewa mają nawozy aminokwasowe podane dwukrotnie w okresie pozbiorczym np. Aminofort w dawce 3 l/ha lub  Protaminal 2,5 l/ha.

Zdrowe liście to dobre odżywienie i jakość pąków kwiatowych, a także prawidłowe przygotowanie drzew do zimy

Analiza gleby

W sadach, w których nie wykonywano analizy gleby w ciągu 2-3 ostatnich lat, warto po zbiorach pobrać próby gleby do analizy chemicznej. Jest ona podstawą racjonalnego i kontrolowanego nawożenia sadu i ma zasadnicze znaczenie dla osiągania wysokich plonów dobrej jakości owoców w kolejnym roku. W tym sezonie w wielu rejonach kraju padały bardzo intensywne deszcze, wymywając ważne składniki pokarmowe, między innymi magnez, potas i wapń. Ponadto bardzo istotna dla sadownika jest także informacja o aktualnym odczynie gleby. Ma on zasadniczy wpływ np. na dostępność składników pokarmowych.

Niestety sadownicy traktują problem odczynu gleby raczej drugoplanowo. Tymczasem zakwaszenie gleby ogranicza możliwość uzyskania wysokich plonów, nawet przy prawidłowej uprawie i nawożeniu.

Podawanie doglebowe nawozów bez systematycznej kontroli zasobności gleby może skutkować spadkiem wysokości i jakości plonu, to również wyższe koszty (nieuzasadnionego) nawożenia, nie bez znaczenia jest także zanieczyszczenie środowiska.

Barbara Błaszczyńska, Doradca Sadowniczy Agrosimex