Komunikat sadowniczy z dnia 21.08.2017r.- zabiegi przed zbiorami

Ochrona chemiczna i inne zabiegi przed zbiorami w sadach jabłoniowych i gruszowych

Choroby jabłek, powodujące największe straty w przechowalniach to gorzka zgnilizna jabłek, szara pleśń i parch przechowalniczy. Zdecydowanie mniejsze znaczenie mają: mokra zgnilizna i brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych. Z kolei grusze przeznaczone do przechowywania, wymagają ochrony przed gorzką zgnilizną, szarą pleśnią i brunatną zgnilizną drzew ziarnkowych.

Planując dobór fungicydów i ilość zabiegów należy uwzględnić wrażliwość odmian na choroby przechowalnicze, warunki pogodowe w okresie 6 tygodni przed zbiorami, wielkość i przyczyny strat w poprzednim sezonie przechowalniczym i obecny potencjał infekcyjny w sadach (czy występują plamy parcha, objawy szarej pleśni w postaci zgnilizny przykielichowej i jak liczne są źródła chorób kory i drewna w poszczególnych kwaterach).

W przypadku owoców przeznaczonych do krótkiego przechowywania można zastosować tańszy program ochrony przedzbiorczej, jeśli jednak planuje się dłuższe przechowywanie, konieczne jest jego zintensyfikowanie.

Nie powinno się planować dłuższego przechowywania jabłek/gruszek z uszkodzeniami gradowymi, nawet jeśli rany gradowe zostały wcześniej zaleczone.

Gorzka zgnilizna jabłek

Obok szarej pleśni, gorzka zgnilizna powoduje każdego roku największy odsetek uszkodzonych jabłek – kilka, a niejednokrotnie nawet kilkadziesiąt procent owoców, jest też przyczyną strat przechowywanych gruszek.

1/Wariant intensywny ochrony to konieczność wykonania 3 – 4 zabiegów zapobiegawczych. Jest konieczny: na odmianach wrażliwych, w warunkach deszczowej pogody i jeśli w poprzednim sezonie przechowalniczym odnotowano straty >10-20 % przechowywanych owoców.

Pierwszy zabieg powinien być zaplanowany już 6-4 tygodnie przed zbiorami poszczególnych odmian, kolejne 2-3 zabiegi wykonujemy 21-14 dni i 7 dni przed zbiorem, uwzględniając karencję wybranych fungicydów w stosunku do terminu zbioru owoców konkretnej odmiany. Czasami konieczne może być wykonanie dodatkowego zabiegu ochrony również pomiędzy zbiorami owoców najbardziej wrażliwych odmian (wówczas wybieramy produkt o najkrótszej karencji, ale owoców z 2-giego zbioru nie należy długo przechowywać -mogą już być poza okienkiem zbiorczym).

2/Wariant uproszczony – wystarczy w przypadku odmian mniej wrażliwych, w warunkach suchej pogody w okresie dojrzewania jabłek i przy małej presji choroby w poprzednim roku. Planujemy wówczas 2 zabiegi – cztery i dwa tygodnie/tydzień przed zbiorami.

Zwalczanie:
– preparaty oparte na kaptanie zgodnie z rejestracją
– Topsin 500 SC dawka 1,5/ha, 14 dni karencji – polecany jest przy szczególnym zagrożeniu przez gorzką zgniliznę oraz w kwaterach z dużą ilością ran rakowych na korze, ale nie działa na parcha przechowalniczego, z tego powodu trzeba dodawać do niego kaptan. Stosujemy 1x w sezonie
– Luna Experience 400 SC – dawka 0,75/ha, 14 dni karencji, wyróżnia się tym, że działa na wszystkie choroby przechowalnicze (gorzką zgniliznę, szarą pleśń, parcha przechowalniczego i choroby przyranne, w tym dodatkowo na raka drzew owocowych Neonectria galligena)- stosujemy 1 x w sezonie
– Zato 50 WG –0,2/ha , 14 dni karencji
– Bellis 38 WG dawka 0,8/ha, 7 dni karencji
– Geoxe 50 WG -dawka 0,45/ha, 3 dni karencji
– Switch 62,5 WG– dawka 0,75/ha, 3 dni karencji

Wszystkie wymienione fungicydy oprócz Zato 50 WG i tych opartych na kaptanie mają rejestrację również w sadach gruszowych i dodatkowo ograniczają mokrą zgniliznę gruszek.

Planując zabiegi trzeba przeanalizować dotychczasową ochronę w sadzie, aby nie nadużywać niektórych grup chemicznych tych z wysokiego ryzyka powstania odporności :
– np. grupa SDHI, do której należą 3 produkty: Bellis 38 WG, Luna Experience 400 SC i Fontelis 200 SC – fungicydy z tej grupy nie powinny być stosowane częściej niż 2 razy w sezonie np. benzimidazole.

Topsin M 500 SC można stosować tylko 1 raz w sezonie!

Parch przechowalniczy

Mijający sezon należał do trudnych w ochronie, w wielu sadach można zaobserwować mniejsze lub większe porażenie chorobą liści i owoców. Zwracamy uwagę na możliwość wystąpienia plam parcha w sadach, w których do tej pory trudno było znaleźć objawy choroby, te pojawiły się dopiero teraz pod koniec sezonu, na spodniej stronie najmłodszych wierzchołkowych liści.

Zwalczanie parcha przechowalniczego

– preparaty oparte na kaptanie np. Captan/Malvin/Merpan 80 WG dawka 1,9 kg/ha (ograniczają one jednocześnie gorzką zgniliznę jabłek)
– fungicydy tiuramowe: Thiram Granuflo 80 WG, Aplosar 80 WG, Pomarsol Forte 80 WG – dawka 3 kg/ha
Wymienione fungicydy są zmywane przez intensywne opady deszczu, należy więc monitorować wielkość opadów
– Luna Experience 400 SC -dawka 0,75/ha – 14 dni karencji
Fungicydy oparte na kaptanie mają od 7 dni karencji, poprzez 14 dni karencji do 28 dni w zależności od fungicydu
Podobnie jest z fungicydami opartymi na tiuramie: karencja od 7 do 35 dni.

Szara pleśń

Chorobie sprzyja chłodna i deszczowa pogoda w czasie kwitnienia i przed zbiorami, zbiór mokrych owoców, opóźnione schłodzenie owoców a także wysoka wilgotność powietrza w komorach przechowalniczych (dobra wentylacja komór może ograniczyć rozwój choroby).

Zwalczanie

Poleca się wykonanie jednego opryskiwania na 7 dni przed zbiorem lub dwa razy, dwa tygodnie i tydzień wcześniej, w zależności od zagrożenia chorobą:
– Geoxe 50 WG -3 dni karencji
– Switch 62,5 WG  -3 dni karencji
– Luna Experience 400 SC o 14 dniowej karencji (możliwa tylko jednorazowa aplikacja w sezonie)
– Preparaty oparte na kaptanie stosowane w zwalczaniu gorzkiej zgnilizny i parcha jabłoni również ograniczają występowanie szarej pleśni.
Wszystkie wymienione zwalczają jednocześnie gorzką zgniliznę w sadach jabłoniowych i gruszowych.

Opisane zabiegi muszą być skorelowane z działaniami, wspomagającymi metodę chemiczną.

Są to:
– regularnie stosowane dolistnie nawozy wapniowe np. Metalosate Ca, Rosatop Ca, Folanx 29 Ca (im wyższa jest zawartość Ca w miąższu owoców i dobrze skorelowana z poziomem potasu, tym lepsze są efekty przechowywania jabłek)
– systematyczne usuwanie ran zgorzelowych w sadach (likwidacja źródła infekcji)
– ostrożny zbiór, prowadzony w czasie bezdeszczowej pogody,
– wyznaczanie optymalnych terminów zbioru poszczególnych odmian, na podstawie testów skrobiowych, badania ich refrakcji i jędrności albo wskazań poziomu etylenu w komorach nasiennych
– szybkie schłodzenie owoców po zbiorze
– zachowanie higieny w obiektach przechowalniczych i czystości opakowań
– przechowywanie owoców w optymalnych dla poszczególnych odmian warunkach
– aplikacja po zbiorze SmartFresh Pro Tabs (od 2017 roku formulacja w postaci tabletek to wygodniejsza aplikacja i jeszcze wyższa skuteczność).

Do zabiegów przedzbiorczych należy również zastosowanie preparatu Topper 10 ST, który hamuje opadanie owoców przed zbiorami, a przy okazji wpływa na poprawę wybarwienia owoców.

Zabieg jest szczególnie zasadny w tym roku, gdyż niekorzystne warunki pogodowe w trakcie kwitnienia nie sprzyjały oblotowi pszczół i wykształceniu się odpowiedniej ilości nasion w owocach, w konsekwencji czego jabłka są bardziej narażone na przedwczesne opadanie.

Zabieg powinno się wykonać najlepiej rano, w ciepły dzień na 3–4 tygodnie przed planowanym zbiorem.

Stosujemy minimum 15 tabletek/ha dla jabłoni i 20 tabletek/ha dla grusz, z możliwie dużą ilością cieczy roboczej (750–1000 l/ha).
Można stosować w mieszaninach z fungicydami ale nie z nawozami dolistnymi.

Barbara Błaszczyńska Doradca Sadowniczy Agrosimex