Komunikat sadowniczy z dnia 10.04.2017r.- wiśnie/czereśnie

Najwcześniejsze odmiany czereśni w niektórych rejonach kraju rozpoczęły już kwitnienie. W zależności od odmiany, rejonu kraju i stanowiska, część odmian czereśni i wczesne odmiany wiśni są w fazie zielonego/białego pąka kwiatowego lub białego pąka kwiatowego/ pierwszych otwierających się kwiatów.

W tym okresie konieczne jest zabezpieczenie czereśni i wczesnych wiśni przed brunatną zgnilizną drzew pestkowych (moniliozą) oraz kontynuacja ochrony przed rakiem bakteryjnym drzew pestkowych. Czas przed kwitnieniem to również optymalny czas, aby zwalczyć mszyce a także zwójkówki liściowe/inne gąsienice zjadające liście.

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych

Grzyby powodujące chorobę zimują na porażonych organach rośliny: martwych pędach, resztkach porażonych kwiatostanów i mumiach owoców pozostających w koronie drzewa. To na nich tworzą się wiosną zarodniki konidialne stanowiące źródło infekcji dla rozwijających się obecnie kwiatów. Patogeny infekują roślinę przez znamię słupka lub pylniki. W wyniku porażenia kwiaty gwałtownie brązowieją i zamierają, a tworzące się na nich zarodniki konidialne stanowią źródło porażenia dla dalszych kwiatów. Obok kwiatów w pełni rozwiniętych porażone mogą być także już pierwsze pojedyncze rozchylające się kwiaty, podczas gdy pozostałe są jeszcze w fazie zielonego lub białego pąka. Grzyb z porażonych kwiatów przerasta do szypułek, a z nich do krótkopędów i pędów, powodując nekrozę kory,

zamieranie pozostałych kwiatów w kwiatostanie i pędów powyżej miejsca nekrozy. Na porażonych pędach widoczne są często wycieki gumy. Objawy choroby uwidaczniają się wkrótce po kwitnieniu, zwykle po 2-3 tygodniach. Później rozwój nekrozy zostaje zahamowany i poniżej martwej tkanki wybijają nowe pędy, które maskują objawy chorobowe.

 

Silne porażenie kwiatów powoduje obniżenie plonów drzew, a zamieranie pędów osłabia drzewo, ponadto zwiększa się presja choroby w okresie dojrzewania owoców. W lata wilgotne, zarodniki konidialne tworzące się na porażonych pędach i kwiatostanach mogą powodować dodatkowo silne porażenie dojrzewających, szczególnie pękających owoców, zwłaszcza po okresie intensywnych opadów deszczu (infekcje wtórne). U czereśni porażenie i gnicie owoców jest największym problemem.

Wystąpieniu choroby sprzyja wilgotna pogoda panująca w okresie kwitnienia (do infekcji może dochodzić zarówno w okresie opadów, jak i podczas nocnych mgieł i rosy). Silnym infekcjom szczególnie sprzyja pogoda parna i ciepła. Stwarza ona dobre warunki zarówno do infekcji kwiatów, jak i do zarodnikowania grzyba.

Zwalczanie – Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego zabiegu ochrony, najlepiej w okresie rozchylania się pierwszych kwiatów ( optymalnie, gdy jest otwartych 10 % kwiatów), starając się go przeprowadzić przed opadami deszczu. Czasami lepiej jest przyśpieszyć zabieg na niektórych odmianach, gdyby były zapowiedzi deszczy.

Przy dużym zagrożeniu chorobowym (bogate źródła infekcji, częste opady deszczu w czasie kwitnienia, rosy/mgły) oraz w przypadku odmian wrażliwych wskazane jest powtórzenie zabiegu również w pełni kwitnienia.

Sady czereśniowe

Jeśli będzie zimno:

• – Iprodione 500 SC – dawka 1,25 l/ha stosujemy do 2x w sezonie
• – Signum 33 WG dawka 0,75 kg/ha stosujemy do 3x w sezonie
• – Switch 62,5 WG dawka 0,6-1,0 kg/ha stosujemy do 3x w sezonie
• – Topsin M 500 SC dawka 1,5 l/ha– fungicyd ten, w okresie kwitnienia ogranicza
brunatną zgniliznę drzew pestkowych, dziurkowatość liści i leukostomozę, jest też
bardzo przydatny po wystąpieniu opadów gradu (zabieg wykonuje się w ciągu 24 godzin
po gradzie).
• –Serenade ASO – dawka 8 l/ha lub 5l/ha +zwilżacz, preparat biologiczny można
stosować do 4 razy od początku kwitnienia , ogranicza moniliozę i raka bakteryjnego

Jeśli będzie ciepło:

• – Luna Experience 400 SC– dawka 0,6 l/ha stosujemy 1 raz w sezonie.

Niektóre z tych fungicydów można zastosować w drugiej części kwitnienia np. Topsin M czy Lunę Experience, gdyż ograniczają one wtedy dodatkowo drobną plamistość liści drzew pestkowych.

Sady wiśniowe (wczesne odmiany)

Jeśli będzie ciepło:

• –Shavit Plus /Kaptan Plus 71,5 WP dawka 2,0 kg/ha
• -tebukonazol np. Horizon 250 EW dawka 0,75 l/ha
• –Luna Experience 400 SC dawka 0,6 l/ha stosujemy 1 x w sezonie
• –Score 250 EC (difenokolnazol) i jego odpowiedniki (zgodnie z rejestracją) – dawka 0,75l/ha

Jeśli będzie zimno:

– Iprodione 500 SC dawka 1,25 l/ha
– Prolectus 50 WG dawka w okresie kwitnienia 0,8 kg/ha

Prolectus 50 WG to nowo zarejestrowany fungicyd do 3 – krotnego zastosowania w sezonie, zawierający nową
substancją – fenpyrazaminę, działającą zapobiegawczo i translaminarnie, o bardzo krótkim, bo jednodniowym okresie karencji. Dawka w okresie kwitnienia to 0,8 kg a w czasie dojrzewania owoców – 1,2 kg/ha. Rejestracja na moniliozę w wiśniach, śliwach, morelach, brzoskwiniach i nektarynach.

• –Signum 33 WG –dawka 0,75-1,0/ha
–Switch 62,5 WG – dawka 0,6-1,0 kg/ha
• -miedziowe Funguran A Plus New 50 WP (ogranicza moniliozę i jednocześnie raka drzew pestkowych )
• –Serenade ASO – dawka 8 l/ha lub 5l/ha +zwilżacz, preparat biologiczny można stosować do 4x od początku kwitnienia , ogranicza moniliozę i raka bakteryjnego.
Niektóre z tych fungicydów można zastosować w drugiej części kwitnienia np. Shavit Plus /Kaptan Plus 71,5 WP oraz Luna Experience 400 SC gdyż ograniczają one wtedy dodatkowo drobną plamistość liści drzew pestkowych.

Zwracamy uwagę na Iprodione 500 SC, kontaktowy środek grzybobójczy zawierający substancję aktywną iprodion (500g/l). Przeznaczony do ochrony nie tylko wiśni i czereśni, a także truskawki, maliny, borówki. Można go stosować do 2 x w sezonie w czasie kwitnienia, ale w przypadku czereśni również w fazie dojrzewających owoców – fungicydy te mają najkrótszą karencję, wśród tych zarejestrowanych na moniliozę, bo tylko 3 dni, co jest wielką zaletą w ochronie dojrzewających owoców.

Bardzo ważnym uzupełnieniem ochrony chemicznej jest wycinanie latem porażonych pędów, kwiatostanów i usuwanie mumii (późnym latem –podczas cięcia drzew, ewentualnie wczesną wiosną), co znacznie ogranicza źródła infekcji na kolejny sezon.

Rak bakteryjny drzew pestkowych

Faza kwitnienia czereśni i wiśni to czas kontynuacji zwalczania raka bakteryjnego, szczególnie w kwaterach odmian wrażliwych, w warunkach deszczowej pogody (dogodne warunki dla bakterii raka bakteryjnego drzew pestkowych stwarza również zraszanie nadkoronowe przed przymrozkami w celu ochrony kwiatów i zawiązków).

Zwalczanie -kontynuujemy w czasie kwitnienia i krótko po – w przypadku uprawy odmian wrażliwych na raka, również wtedy, jeśli pogoda w czasie kwitnienia jest wilgotna/deszczowa. W tym okresie podaje się 50 % dawki preparatów miedziowych zalecanej wiosną lub jesienią.

Ponadto przed zapowiadanymi przymrozkami -najlepiej na 48-24 godziny przed spadkiem temperatury warto zaplanować dodatkowe zabiegi fungicydami/nawozami miedziowymi (również w dawkach w wysokości 50% dawek podawanych wiosną i jesienią).

Zarejestrowane fungicydy miedziowe to między innymi: Funguran A Plus New 50 WP – dawka 1,5- 2,0/ha, Miedzian Extra 350 SC/50 WP dawka 1,5/ha.

Należy jednak pamiętać, że środki miedziowe dobrze działają bakteriostatycznie (hamując rozwój) i bakteriobójczo na powierzchni organów roślinnych, nie wnikają jednak do wnętrza tkanek. Wyjątkiem jest nawóz Viflo Cu-B % (polecana dawka to 1,2 l/ha). Ma trzy zalety: obok miedzi zawiera również mikroelementy: B, Mn, Zn, co jest wartością dodaną i bardzo przydatną w okresie około kwitnieniowym, ponadto miedź działa tu systemicznie, co poprawia skuteczność nawozu i nawóz jest przy tym bardzo bezpieczny w okresie kwitnienia i całego okresu wegetacyjnego.

Nową rejestrację ma mikrobiologiczny środek Serenade ASO.

Fungicydy miedziowe stosowane w okresie kwitnienia ograniczają również brunatną zgniliznę drzew pestkowych i dziurkowatość liści, ale na odmianach wrażliwych na moniliozę mogą być niewystarczające.

Odmiany czereśni podatne na raka bakteryjnego, wymagające ochrony również w okresie kwitnienia to: Hedelfińska, Van, Sweetheart, Czarna Późna, Marchijska, Napoleon, z kolei odmiany mało i średnio podatne: Kordia, Regina, Rainier, Rivan, Schneidera Późna, Summit, Sam, Buttnera Czerwona, Buttnera Czerwona Późna, Burlat, Karesova, Korina, Lapins, Merton Premier (odporna na chorobę), Oktavia, Pola, Techlovan, Ulster, Vanda, Vega, Wczesna Riversa.

 

Mszyca wiśniowo- przytuliowa (czereśniowa)

 

Zimują jaja – owalne, czarne, błyszczące, składane pojedynczo na młodych jednorocznych i dwuletnich pędach przy pąkach. Larwy wylęgają się najczęściej od początku kwietnia. Pierwsze kolonie są z reguły niezauważane i aby je stwierdzić trzeba ich aktywnie szukać – w środku korony, blisko pnia, na młodych rozetkach liściowych. Zarówno larwy, jak i dorosłe mszyce są czarne, błyszczące i mają kształt półkolisty. Zasiedlają one rozwijające się pąki, a potem młode pędy oraz kilkanaście szczytowych liści (po spodniej stronie) i wysysają soki. Uszkodzone liście mocno marszczą się i zwijają spiralnie, tworząc zbite gniazda. Następnie czernieją i zasychają. Silnie uszkodzone pędy są zahamowane we wzroście, skręcone i również zasychają. Tracą też wytrzymałość na mróz. W późniejszym okresie wzrostu zawiązków mogą również zasiedlać szypułki kwiatowe, ogonki owoców i owoce. W przypadku silnego porażenia, owoce słabo się wybarwiają lub przedwcześnie opadają, może się na nich osadzać spadź (owoce stają się wówczas lepkie i brudne od łatwo osadzającego się na nich kurzu). Dodatkowo na wydzielinach mszyc rozwijają się grzyby sadzaki, które pokrywają czarnym nalotem liście i owoce. Na czereśniach rozwija się 6-7 pokoleń tego
szkodnika.

Próg zagrożenia: Mszyca czereśniowa jest wektorem chorób wirusowych, dlatego tak ważne są regularnie, co 14 dni wykonywane lustracje sadu w okresie od kwietnia do lipca, za każdym razem przeglądając ulistnienie 50 losowo wybranych drzew. Próg zagrożenia to tylko 1 drzewo z koloniami mszyc!

 

Jeśli nie przeprowadzi się zwalczania mszyc przed kwitnieniem, ich presja w okresie wzrostu zawiązków będzie bardzo duża, co utrudni walkę z tym szkodnikiem w dalszej części sezonu.

Zwalczanie – Opryskiwanie powinno się wykonać zaraz po zauważenia pierwszych kolonii mszyc. Jest to bardzo ważne, gdyż zabieg wykonany odpowiednio wcześnie jest bardziej skuteczny, niż ten spóźniony, gdy mszyca schowana jest w skręconych liściach. Wówczas spada skuteczność ochrony chemicznej.
Sady czereśniowe:

–Mospilan 20 SP/Kobe 20SP dawka 0,125 kg/ha
-pyretroid z deltametryną np. Decis Mega 50 EW dakwa 0,15-0,25 l /ha
Sady wiśniowe:
–Calypso 480 SC– dawka 0,2 l/ha
–Mospilan 20 SP/Kobe 20SP – dawka 0,125 kg/ha
-Pyretroid z deltametryną – np. Decis Mega 50 EW dawka 0,15-0,25 l /ha zgodnie z rejestracją

Dla poprawy skuteczności zabiegu polecamy aplikację zawsze ze zwilżaczem np. Flipper/Hiperion.
Flipper jest polecany do łącznego stosowania z insektycydami, fungicydami, nawozami dolistnymi, herbicydami oraz regulatorami wzrostu roślin, zapewnia szybkie zwilżenie, penetrację i pokrycie roślin.

Dawka preparatu FLIPPER – 150-200 ml/ha.

Mszycom często towarzyszy liczna grupa owadów drapieżnych, ale nie zawsze są one w stanie efektywnie ograniczyć występowanie tych szkodników. Ważne jest jednak, aby ich nie wyniszczać.

Zwójki liściowe

Próg zagrożenia – lustracje powinny być wykonywane do fazy- początek białego pąka kwiatowego, przegląda się po 10 rozet liściowych z 20 drzew, stwierdzenie 6 gąsienic oznacza konieczność zwalczania.

Zwalczanie
W sadach czereśniowych i wiśniowych rejestrację ma jedynie Mospilan 20 SP/Kobe 20 SP w dawce 0,2 kg/ha, zastosowanie pyretroidu z deltametryną na mszyce również ograniczy tą grupę szkodników.

Barbara Błaszczyńska