Komunikat sadowniczy z dn. 4.08.2014 – Drzewa pestkowe – zalecenia po zbiorach

Zakończyły się już zbiory czereśni, w większości sadów zebrano również wiśnie.

Obecnie konieczna jest ocena stanu zdrowotnego drzew pod kątem zagrożenia przez choroby: drobną plamistość liści drzew pestkowych, raka bakteryjnego, srebrzystości liści i szkodniki: przędziorki i śluzownice.

Należy również odżywiać dolistnie drzewa a także zaplanować cięcie drzew.

Drobna plamistość liści drzew pestkowych.

Obraz3W tym sezonie choroba miała dobre warunki do wystąpienia, gdyż  w okresie infekcji pierwotnych było częste zwilżenie liści, w konsekwencji w wielu sadach pojawiły się infekcje wtórne oraz przedwczesne opadanie liści, co bardzo obniża kondycje drzew.

W kwaterach wiśni i czereśni, w których stwierdzi się w okresie po zbiorze owoców porażenie liści przekraczające 10% należy wykonać dodatkowe 1-2x opryskiwania fungicydami. Są one zalecane również wtedy, jeśli sierpień/wrzesień będą wilgotne i deszczowe.

O wyborze fungicydu powinny decydować:

  • warunki pogodowe w trakcie zabiegu: (wybieramy preparaty dodynowe Syllit/Carpene, benzimidazolowe Topsin M 500 SC lub Merpan 80 WG, jeśli jest chłodniej,  z kolei fungicydy IBE – difenokonazole (Score/Difo 250 EC) wymagają temperatur powyżej 12°C)
  • jak i ilość zabiegów wykonanych wcześniej poszczególnymi grupami fungicydów – w sierpniu/wrześniu powinno się wybrać preparat, który wcześniej nie był stosowany częściej niż 2 razy.

W sadach, w których  jest duża presja choroby poleca się mieszaninę:
Difo 250 EC+ Merpan  80 WG

Rak bakteryjny

to kolejna choroba, przeciwko której powinno się zaplanować zabiegi w okresie pozbiorczym (w czasie opadania liści) i dodatkowo po przeprowadzonym cięciu drzew.

Dawki preparatów miedziowych powinny być dwukrotnie wyższe niż w okresie wegetacji, zabiegi najlepiej wykonać dwukrotnie, na początku i pod koniec opadania liści, tym bardziej, że w okresie kwitnienia i wzrostu zawiązków w wielu sadach obserwowano silne porażenie kwiatów, zawiązków i liści przez Pseudomonas syringae:

Polecane preparaty:

Cuproflow 375 SC, Neoram 37,5 WG w dawce 3/ha, Nordox 75 WG w dawce 2 kg/ha

Rany rakowe można próbować leczyć. Najlepiej robić to jak najszybciej po zbiorach, zanim zaczną opadać liście. Dzięki temu w okresie opadania liści ogranicza się rozprzestrzenianie się choroby. Należy wyciąć wszystkie chore, zbrunatniałe części do zdrowej tkanki (a lepiej z zapasem tkanki zdrowej na przykład 10-20 cm), a następnie zabezpieczyć poprzez zasmarowanie pastami ochronnymi lub farbą emulsyjną z 1-2% dodatkiem fungicydu miedziowego (na 1 litr farby dodać około 1-2 dag preparatu) lub zastosować Viflo Chotozol Silverzapobiega on chorobom kory i drewna, oraz przyspiesza gojenie ran po cięciu.

Zawiera chitozan srebra– substancję stymulującą mechanizmy obronne roślin w stosunku do wielu grzybów chorobotwórczych, ponadto tworzy specjalną warstwę ochronną na roślinie.

Preparat można stosować na dwa sposoby:

  • Opryskiwanie – Oprysk preparatem Viflo Chitosol Silver wykonujemy
    w dawce 7,5‑15 litrów/ha.
  • Smarowanie ran – przed zastosowaniem preparatu rany powstałe po cięciu należy wyrównać i oczyścić z trocin. Powierzchnię cięcia i miejsca poniżej jej brzegów pokrywa się jednolitą warstwą preparatu (najlepiej za pomocą pędzla).

Srebrzystość liści

Po zbiorach przeprowadzić lustrację sadu -zaznaczamy wszystkie drzewa porażone przez srebrzystość liści, aby w dogodnym czasie je usunąć i omijać przy cięciu drzew zdrowych (pozostawienie ich w sadzie niesie niebezpieczeństwo  porażenia w bardzo krótkim czasie kilku sąsiednich  drzew zdrowych).

Przed cięciem trzeba pouczyć osoby wykonujące cięcie, aby omijały drzewa z objawami srebrzystości liści, które powinny być wyraźnie zaznaczone przez sadownika. Te z niewielkimi objawami (np. porażona pojedyncza gałąź) należy ciąć po zakończeniu cięcia drzew zdrowych, te porażone silniej należy bezwzględnie usunąć z sadu w całości, tak, aby nie zostawiać dolnego odcinka pnia, na którym mogą wytworzyć się w przyszłości zarodniki podstawkowe grzyba, odpowiedzialnego za występowanie objawów srebrzystości drzew.

Nie ma środków chemicznych do jej zwalczania, pozostaje jedynie zapobieganie szerzeniu się patogena w sadzie.

Przędziorki

Wymagają zwalczania w okresie po zbiorach owoców w wybranych kwaterach wiśni i czereśni, w których występuje duża populacja szkodnika. Progiem zagrożenia dla przędziorków jest 10 form ruchomych na l liść, w próbie 200 zebranych z 40 losowo wybranych drzew.

Niestety od kilku sezonów  brakuje akarycydów zarejestrowanych w okresie od kwitnienia do końca sezonu wegetacyjnego. Pozostawienie sadu bez ochrony spowoduje, że w kolejnym sezonie problem szkodliwości przędziorków niebezpiecznie nasili się.

Śluzownica ciemna

Jest to szkodnik o znaczeniu lokalnym, wymaga zwalczania, jeśli pojawią się jej liczne larwy na liściach (próg zagrożenia to 40 larw w próbie próbie 200 liści). Przeciwko temu szkodnikowi zalecane są jedynie pyretroidy (Karate Zeon 050 CS).

Obraz2

Nawożenie dolistne po zbiorach owoców

Na stan zdrowotny drzew jak również warunkiem dobrego plonowania drzew w kolejnym roku jest również ich odżywienie a więc optymalne nawożenie dolistne, które powinno być zaplanowane jak najszybciej po zbiorach, gdy liście są jeszcze zielone i w dobrej kondycji.

Jest to szczególnie ważne, gdyż pestkowe wiosną kwitną praktycznie bez liści, więc nawożenie ich w tym okresie nie jest efektywne jak u ziarnkowych  a znaczenia nabiera nawożenie po zbiorach (drzewa gromadzą zapasy na dobry start wiosną.

Są jeszcze 3 miesiące wegetacji, podczas której drzewa wymagają zarówno nawadniania, jak i dokarmiania dolistnego. Zaleca wykonywać je corocznie, nawet 2-3 krotnie, co 8-10 dni, opryskując drzewa mieszaniną nawozów:

  • Mocznik 3-5 do 10 kg/ha/Azofol  5l/ha+ Siarczan magnezu 5 kg/ha
  • Mocznik 3-5 kg/ha/Azofol  + Siarczan magnezu 5 kg/ha

Za każdym razem dodając + Mikcrostar Complex do 1 kg/ha

  • Jesienią przed opadnięciem liści dodatkowo
  • Mocznik 5 kg/ha (lub Azofol 5 l/ha) + Bolero 1l/ha/Rheobor 3 l/ha + Mikrostar Zn 0,5l/ha/ Zinc 750  1l/ha

Azofol to koncentrat nawozowy do dokarmiania roślin azotem, magnezem i siarką – synergia azotu i siarki wpływa na efektywność nawożenia, dzięki czemu efektywność nawozu jest o 30 % wyższa od czystego mocznika

Zabiegów dolistnych jesiennych nie można opóźniać, a starać się wykonać je jak najszybciej po zbiorach, gdy liście są jeszcze zielone i w dobrej kondycji.

W celu neutralizacji zjawisk stresowych (wysokie temperatury), na wszystkich roślinach sadowniczych, zaleca się w wykonanie w odstępie 7 dni dwóch zabiegów preparatem Aminofort w dawce 3 l/ha lub Aminopool 2-3 kg/ha (są to roztwory nawozu azotowego z aminokwasami). Zabieg powtórzyć w przypadku nawrotu niekorzystnych warunków pogodowych. Produkty można mieszać z środkami ochrony roślin i nawozami (jednak wówczas redukujemy nieco dawkę mocznika (3 kg/ha) lub rezygnujemy  z jednego zabiegu mocznikiem na rzecz Aminofortu lub Aminopoolu.

Właściwości zwiększające odporność roślin na niekorzystne warunki atmosferyczne i stymulujące mechanizmy obronne roślin mają również nawozy oparte na fosforynach: Fosfiron Mg i Fosfiron Cu dawka 3 l/ha

  • Analizy gleby – Okres po zbiorach to dobry czas na pobranie z sadu próbek glebowych.
  • Cięcie drzew- zaraz po zbiorach w okresie suchej i ciepłej pogody powinno się zaplanować zasadnicze cięcie drzew

Zdecydowanie najlepszym terminem cięcia wiśni i czereśni jest czas krótko po zbiorach, w lipcu, sierpniu, do pierwszych dni września.

Wówczas ograniczamy do niezbędnego minimum infekcje przez choroby bakteryjne i grzybowe. Unikajmy cięcia jesienią i zimą.

Za letnim terminem cięcia przemawia wiele argumentów:

  • W tym okresie jest najmniejsze niebezpieczeństwo zakażenia ran przez patogeny grzybowe, do czego przyczyniają się warunki atmosferyczne (przewaga dni ciepłych, suchych i słonecznych, nie sprzyjających infekcjom).
  • Ponadto w tym okresie drzewa wykazują wyższą naturalną odporność na porażenie przez patogeny, gdyż wzmożone są ich reakcje obronne  – większe  możliwości zabliźniania powstałych ran.
  • Wczesne przeprowadzenie cięcia czereśni i wiśni – w lipcu lub na początku sierpnia odsłania pędy położone w głębi drzewa, które korzystając z obfitego nasłonecznienia, zawiązują pąki kwiatowe w całej objętości korony, a dostęp światła jest kluczowy dla dobrego rozwoju pąków.

Po cięciu letnim cała energia drzewa (składniki pokarmowe) skierowana jest dla właściwego odżywienia pąków kwiatowych, tych, które pozostały po cięciu korony. Nie ma już konkurencji zbędnych pędów, a te, które zostają mają przez 2-3 miesiące po cięciu komfortowe warunki do tworzenia dobrej jakości pąków.

Przez cięcie wpływamy także na poprawienie jakości owoców w kolejnym sezonie, (owoce równomierniej dojrzewają a przede wszystkim są zdrowsze – w dobrze prześwietlonej koronie jest zdecydowanie lepsza penetracja cieczy roboczej trakcie opryskiwań przeciwko chorobom i szkodnikom).

Optymalnie jest wykonywać cięcie wiśni  corocznie, wówczas usunięcia wymaga stosunkowo niewielki procent gałęzi, około 20% (1-4 pędy) – i gwarantuje stabilny plon. Jeśli cięcie wykonuje się rzadziej, raz na 2-3-4 lata, a wówczas usunięcia wymaga zdecydowanie więcej pędów (około 30-50 %), ale w kolejnym roku powoduje  już znaczną zniżkę plonu.  Zdecydowanie lepsze jest więc regularne i umiarkowane cięcie, bo ono zapewni wystarczającą liczbę młodych pędów i w miarę stabilny plon.

Po cięciu drzew poleca się wykonanie zabiegu jednym z preparatów miedziowych Cuproflow 375 SC, Neoram 37,5 WG w dawce 3/ha, Nordox 75 WG w dawce 2 kg/ha lub opryskiwanie  1-2 x preparatem Viflo Cal S – koncentrat nawozowy z nanosrebrem stymulujący mechanizmy obronne roślin (dawka 3 l/ha)