Komunikat sadowniczy z 2.05.2014 – Szara pleśń i mączniak prawdziwy truskawki

Prawidłowo przeprowadzona ochrona chemiczna przeciwko chorobom jest jednym z podstawowych warunków uzyskania wysokich i dobrych jakościowo plonów.
Nie może być prowadzona schematycznie czy rutynowo. Aby uzyskać dobre efekty w walce z chorobami producent powinien:

• uwzględnić podatność uprawianej odmiany,
• warunki atmosferyczne danego sezonu wegetacyjnego, wykonywać regularne lustracje swojej plantacji (i innych sąsiadujących plantacji), aby ocenić wielkość źródła infekcji.
• prawidłowa agrotechnika (nawożenie, sposób prowadzenia plantacji, jej zagęszczenie, ściółkowanie).

Dopiero uwzględnienie tych wszystkich elementów powinno decydować o intensywności zabiegów chemicznych i wyborze odpowiednich fungicydów.

Szara pleśń

Walka chemiczna z szarą pleśnią w przypadku odmian wrażliwych na tę chorobę powinna być corocznym standardem, nawet w warunkach słonecznej, bezdeszczowej pogody w czasie kwitnienia roślin (do infekcji może bowiem dochodzić nawet w nocy, kiedy rośliny pokryte są rosą). Regulować można tylko ilość i częstotliwość wykonanych zabiegów.

Choroba największe straty powoduje w lata ciepłe (gdy temperatura w okresie kwitnienia wynosi 15-25°C) i wilgotne, z dużą ilością opadów w okresie kwitnienia i dojrzewania owoców. Może występować na wszystkich nadziemnych częściach rośliny. Najważniejsza jest jednak infekcja kwiatów. Grzyb przerasta z porażonych działek kielicha do dna kwiatowego, w efekcie czego powstający owoc gnije. Najbardziej wrażliwe są w pełni otwarte kwiaty.

Infekcja może mieć także charakter ukryty. Pozornie zdrowe owoce po przetrzymaniu ich w warunkach sprzyjających rozwojowi grzyba szybko pokrywają się charakterystycznym nalotem grzybni i zarodników. Skuteczna ochrona przed szarą pleśnią wymaga wykonania w zależności od odmiany od 2 do nawet 5 zabiegów (w przypadku przedłużającego się kwitnienia czy w warunkach bardzo deszczowej pogody w czasie całego okresu kwitnienia, powodującej zmycie fungicydów kontaktowych) w okresie kwitnienia i wzrostu zawiązków.

Na plantacjach odmian wrażliwych opryskiwania należy rozpocząć, gdy rozwinie się około 10% kwiatów. Zabiegi należy kontynuować co 5-7 dni w zależności od warunków  atmosferycznych, w miarę otwierania się kolejnych, wrażliwych na infekcje kwiatów i kontynuować nawet w czasie wzrostu owoców, ale z bezwzględnym zachowaniem karencji.

Zwalczanie szarej pleśni

Większość preparatów polecanych do walki z szarą pleśnią to fungicydy kontaktowe, a więc zapobiegawcze: Pomarsol Forte 80 WG, Sadoplon 75 WP, Thiram Granuflo 80 WG, Teldor 500 SC Rovral Aquaflo/Grisu 500 SC (kolejne rozwijające się kwiaty powinny być zabezpieczone tymi fungicydami przed opadem deszczu lub pojawieniem się rosy).

Ustalając terminy zabiegów należy uwzględniać ewentualne zmycie ich przez intensywny opad deszczu. W gospodarstwie wskazane jest więc posiadanie deszczomierza i analizowanie opadów deszczu w okresie kwitnienia roślin. Po opadach przekraczających 20-25 mm, czy ulewach – ponad 16 mm deszczu, zabieg fungicydem kontaktowym powinien być powtórzony, a więc wykonany znacznie wcześniej (czasem nawet już następnego dnia), niż podaje się w schematycznych zaleceniach.

W okresie pełni kwitnienia, przy jednoczesnej dużej presji choroby (a także po zaistniałej infekcji kwiatów, a więc po deszczu) lepiej jest wybrać fungicydy o podwójnym mechanizmie działania: zapobiegawczym i interwencyjnym: Signum 33 WG, Switch 62,5 WG, Mythos 300 SC. Niektóre z nich zawierają w swoim składzie po dwie substancje aktywne, co czyni walkę z patogenem bardziej skuteczną.
Nowa rejestracja Merpan 80 WG – polecana dawka do jednorazowego zastosowania: 1,9 kg/ha. Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 2. Środek stosować od fazy, gdy kwiatostany pogrubiają się a kwiaty są mocno ściśnięte ze sobą aż do pełni fazy kwitnienia. Okres karencji – 14 dni.

Przy doborze fungicydów stosowanych przeciwko szarej pleśni należy uwzględnić możliwość jednoczesnego zwalczania innych chorób, które występują na plantacji, przestrzegając przy tym zasad rotacji.

•  Signum i Switch to fungicydy do jednoczesnego zwalczania szarej pleśni, białej plamistości liści i mączniaka prawdziwego

• Switch zwalcza jednocześnie antraknozę

•  preparaty tiuramowe – ograniczają również białą plamistość liści truskawki i skórzastą zgniliznę owoców truskawki. Szczególnie ważne jest włączenie tych preparatów do ochrony na plantacjach nieściółkowanych.

Vaxiplant SL– nowe spojrzenie na ochronę roślin, jednoczesna ochrona przeciwko kilku chorobom truskawki! Po zastosowaniu preparatu roślina skutecznie broni się przed atakiem patogenów po około 2-ch dniach od zabiegu i ten stan odporności trwa 10-14 dni. Warunkiem skuteczności jest zastosowanie preparatu przed infekcją, czyli zapobiegawczo.
Odporność ma charakter ogólny czyli jest skierowana przeciwko różnym patogenom. Ten działający systemicznie biofungicyd zwalcza szarą pleśń, mączniaka prawdziwego truskawki, białą plamistość liści oraz czerwoną plamistość liści truskawki. Polecana dawka to 1 l/ha.

•  W sezonie wegetacyjnym można wykonać do 7 aplikacji.

•  Zabieg trzeba powtarzać co kilka, kilkanaście dni lub stosować przemiennie z fungicydami.

•  Fungicydy stosować w okresie kwitnienia, a zabiegi Vaxiplantem w okresie wzrostu i dojrzewania owoców i w trakcie zbiorów – bez ryzyka pozostałości w owocach.

• Preparat bez karencji i prewencji, wykluczający powstanie odporności.

Inne metody wspomagające walkę chemiczną

Do ograniczenia rozmiarów choroby i utrzymania dobrej zdrowotności roślin przyczynia się także właściwa agrotechnika, przede wszystkim poprawne nawożenie, głównie azotem (zbyt duże dawki powodują silny wzrost wegetatywny, a więc zagęszczenie roślin, utrudniając, a nawet uniemożliwiając, dokładne wykonanie zabiegów ochrony i dodatkowo stwarzając dobre warunki dla rozwoju patogenów).

Kolejne zabiegi wspomagające metody chemiczne to: koszenie, wygrabianie i usuwanie porażonych liści i owoców (o ile jest to technicznie możliwe), co znacznie ogranicza potencjał infekcyjny chorób w bieżącym sezonie; schładzanie owoców po zbiorze, ściółkowanie plantacji – jeden z ważniejszych zabiegów, który dodatkowo poprawia jakość owoców (są czyste, błyszczące, niezapiaszczone). Szybsze wysychanie owoców oraz brak ich kontaktu z glebą poprawia skuteczność zabiegów przeciwko szarej pleśni i ogranicza także ichporażenie przez skórzastą zgniliznę owoców. Zdecydowanie bardziej wskazane jest także nawadnianie kropelkowe plantacji niż deszczowanie.

Mączniak na truskawce

Jest określony próg zagrożenia – według Metodyki Integrowanej Ochrony Truskawki zabieg ochrony przeciwko mączniakowi powinno się wykonać przed kwitnieniem lub w okresie kwitnienia po ukazaniu się pierwszych objawów choroby (powyżej 5% porażonych liści).

Choroba osłabia wzrost roślin, redukuje wielkość plonu, a owoce tracą wartość handlową. W szczególnie dużym nasileniu choroba występuje podczas trwania pogody suchej i ciepłej, na odmianach wrażliwych :‘Elsanta’, Darselect, ‘Camarosa’, Gerida, ‘Honeoye’, także Marmolada, Pegasus, ‘Vikat’, ‘Zanta’, Tarda Vicoda ‘Bogota’. W niektóre lata obserwuje się występowanie choroby również na odmianie ‘Senga Sengana’

Na odmianach wrażliwych powinny być zaplanowane i wykonane 2-3 zabiegi zapobiegawcze, po przekroczeniu progu zagrożenia, zwykle na początku kwitnienia, następne po 7-10 dniach (często konieczne są również 1-2 zabiegi po zbiorach). Na odmianach mało podatnych czy odpornych (np. Filut, Filon, Dukat, Elkat, Selva, Kent, Kimberly) czy przy niesprzyjających mączniakowi warunkach pogodowych czasami wystarczy przeprowadzić jeden zabieg .
Zdecydowanie trudniej zwalcza się patogen w uprawie pod osłonami czy na plantacjach matecznych, na których konieczna jest coroczna intensywna ochrona chemiczna przez cały sezon.

Do walki z chorobą polecane są preparaty działające zapobiegawczo i wyniszczająco: Nimrod 250 EC, Domark 100 EC, Zato 50 WG oraz Signum 33 WG (trzy ostatnie zwalczają jednocześnie białą plamistość liści truskawki, a Signum dodatkowo szarą pleśń). Ważnymi czynnikami ograniczającymi nasilenie choroby jest nie dopuszczenie do nadmiernego zagęszczenia plantacji , jej zachwaszczenia i właściwe odżywianie (dostosowanie nawożenie azotowego do potrzeb roślin).

Kwieciak malinowiec

To czarny chrząszcz długości około 4 mm, z długim, cienkim ryjkiem. Chrząszcze żerują na liściach, wyjadają w nich małe, owalne dziurki. Główne szkody to podcięte szypułki pąków kwiatowych, które zwisają i opadają (w pąkach są jaja, a później brudnobiałe larwy). Może zniszczyć nawet 80 % plonu, przeciętnie 15-30 % pąków.

Zabieg wykonuje się po stwierdzeniu szkodnika, tuż przed kwitnieniem lub na początku kwitnienia. Zabieg najlepiej wykonać wieczorem, po oblocie pszczół, ale przy temperaturze minimum 15-20°C (przy niższej chrząszcze pozostają w ukryciu, przy wyższej nie działają pyretroidy). Polecamy Mospilan lub jeden z pyretroidów.

Wraz z kwieciakiem niszczone są zmieniki, mszyce i inne szkodniki.