Komunikat jagodowy z dnia 21.04.2015 – ochrona porzeczki

Okres przed kwitnieniem i w trakcie kwitnienia jest decydujący w walce z najgroźniejszymi szkodnikami porzeczek: wielkopąkowcem porzeczkowym i przędziorkami, przed kwitnieniem powinno się również rozpocząć walkę z pryszczarkami liściowym i kwiatowym oraz zwójkami i mszycami. Jednocześnie należy kontynuować walkę z chorobami

Amerykański mączniak agrestu

amerykański mączniak agrestuInfekcje pierwotne są nieznaczne, ale w ich wyniku pojawiają się zarodniki konidialne, które są źródłem infekcji wtórnych, odpowiedzialnych za szybkie i masowe rozprzestrzenianie się choroby. Wczesną wiosną widoczne są porażone wierzchołki pędów, a potem mączyste plamy na liściach i pędach. W okresie wzrostu roślin plam przybywa, a biały nalot z czasem brunatnieje i pokrywa wszystkie zielone części rośliny. Wierzchołki pędów są zahamowane we wzroście – szczególnie szkodliwe dla młodych roślin, zamierają, a liście ulegają deformacji i przedwcześnie opadają. To w konsekwencji – silna redukcja plonu w następnym sezonie.

Chorobie sprzyja pogoda ciepła i sucha, gdyż wpływa korzystnie na zarodnikowanie grzyba i na uwalnianie się zarodników konidialnych.

Intensywność ochrony chemicznej należy uzależnić od podatności odmiany. Odmiany odporne na mączniaka (i rdzę): Tisel, Ores, Ruben, Gofert. Z kolei odmiany wrażliwe – Ben Lomond, Ben Nevis, Ceres.

Pierwszy zabieg chemiczny można już wykonać przed kwitnieniem – następne co 10-14 dni.

Polecane fingicydy:

  • Nimrod 250 EC – zapobiegawczo stosować w dawkach 0,75-1,5 l/ha
  • Zato 50 WG – 0,2/ha

Domark  Nimrod

Ochronę chemiczną warto wesprzeć poprzez wycinanie przed kwitnieniem pędów z objawami mączniaka, co jest raczej trudne na plantacjach wielohektarowych.

Szara pleśń – zamieranie młodych pędów

1_litr_SwitchGrzyb poraża nadziemne organy porzeczek – liście, pędy, kwiaty, owoce. W przypadku silnie zagęszczonych krzewów może dochodzić także do porażenia liści i młodych pędów. Próg zagrożenia: Zwalczanie jest konieczne ,gdy młode pędy osiągną 10-20 cm, następne od początku kwitnienia -10 % rozwiniętych kwiatów – do zbiorów, maksymalnie 4 x w sezonie, co 10 dni.

Polecane fungiucydy:

Jedynym zarejestrowanym fungicydem jest Switch 62,5 WG w dawce 0,8-1,0/ha (Signum 33 WG ogranicza chorobę)

Biała plamistość liści

Objawy tej choroby to szarobiałe plamy z brązową obwódką – rozmieszczone na liściach bardziej równomiernie (pojawiają się w połowie maja). Choroba atakują początkowo liście w dolnych partiach krzewu, stopniowo obejmując cały krzew.

Kontynuacja zabiegów jest konieczna (zwłaszcza w okresie wilgotnej pogody, która sprzyja wysiewowi zarodników workowych, rozwijających się na porażonych, opadłych liściach), aby uniknąć porażenia liści i ich masowego opadania w trakcie wegetacji.

Polecane fungicidy:

  • Penncozeb 80 WP, Vondozeb 75 WG – w dawce 2kg/ha ograniczają również rdzę porzeczkowo turzycową, na którą nie ma zarejestrowanych fungicydów.
  • Signum 33 WG – 1,8/ha,
  • Zato 50 WG -0,20/ha,

Vondozeb Penncozeb

Zabiegi dobrze jest wykonać bezpośrednio przed kwitnieniem i kontynuować następnie co 10-14 dni do zbiorów 2-3x.

Fosforyny wspierają fungicydy

Fosfiron CuWarto rozważyć dodatek do fungicydów nawozów fosforynowych: Fosfironu Cu lub Fosfironu Mg 2,5 l/ha

Fosforyny zawarte w komórkach rośliny stwarzają niekorzystne warunki do penetrowania ich przez patogeniczne grzyby, oddziaływują fungistatycznie na patogen (opóźniają rozwój strzępek oraz zarodnikowanie).To powoduje wydzielanie przez patogen „metabolitów stresu”, które są rozpoznawane przez roślinę, a ta:

  • wydziela zwiększone ilości przeciwciał (ciał odpornościowych), co jest reakcją porównywalną z tą zachodzącą w ludzkim organizmie po szczepieniu,
  • wzmacnia fizyczną strukturę błony i ściany komórkowej,
  • wzrasta grubość ściany komórkowej dzięki czemu stanowią one lepszą fizyczną barierę dla wnikania patogenów,
  • Fosfiron + fungicyd to skuteczność większa niż fungicyd solo – ważne w ekstremalnych warunkach pogody, czy przy uprawie wrażliwych odmian.

Zwójka różóweczka

zwójka różóweczkaGąsienice zwójki uszkadzają liście, głównie na wierzchołkach pędów. Objawy żerowania najłatwiej zauważyć w czasie kwitnienia porzeczki i zaraz po tym okresie. Pojedyncze liście zwinięte są w rulon lub sprzędzone po 2-3 razem, a wewnątrz takiej kryjówki żeruje gąsienica. Zwalczanie chemiczne zwójki różóweczki przeprowadza się po wylęgu gąsienic, najlepiej zanim zwiną one liście, najlepiej tuż przed kwitnieniem bądź bezpośrednio po nim.

Polecane insektycydy:

Calypso 480 SC/Mospilan 20 SP – dawka 0,2/ha + zwilżacz Flipper

CALYPSO mospilanFLIPPER_packshot_1L

Mszyce

mszyce porzeczkaNa porzeczce występuje kilka gatunków mszyc. Niektóre z nich mogą być wektorami wirusów. W wyniku żerowania mszycy porzeczkowo-czyściecowej następuje deformacja (wybrzuszenia) liści i przebarwienie ich na kolor żółtawo-czerwonawy. W wyniku żerowania innych gatunków mszyc liście i pędy skręcają się na wierzchołkach, przez co zahamowany jest wzrost pędów.

  • Zwalczanie chemiczne powinno być wykonywane bezpośrednio po zauważeniu pierwszych kolonii – 10 % zasiedlonych pędów w próbie 200 obejrzanych
  • Przypada to najczęściej w okresie przed kwitnieniem porzeczek lub zaraz po kwitnieniu.

Polecane insektycydy:

  • Mospilan 20 SP w dawkach 0,2/ha + zwilżacz Flipper (dodatek zwilżacza np. Flipper bardzo poprawia skuteczność zabiegu)
  • Decis Mega 50 EW –rejestracja w porzeczkach tylko na mszyce

Przedziorek chmielowiec

Próg zagrożenia: Zwalczać – jeśli stwierdzi się przed kwitnieniem – 2 lub więcej form ruchomych /1 liść

Wielkopąkowiec porzeczkowy

wielkopąkowiec porzeczkowyJedyny poznany dotychczas wektor rewersji porzeczki czarnej. Jest to mały roztocz o długości ciała około 0.2 mm. Pąki zasiedlone przez tego szkodnika są nabrzmiałe, kilkakrotnie większe od zdrowych, co najlepiej widoczne jest wczesną wiosną. Pąki takie nie rozwijają się i zasychają, co prowadzi do osłabienia plonowania. W jednym pąku może znajdować się kilkanaście tysięcy osobników. Szkodnik przenoszony jest głównie z wiatrem, z kroplami wody, na ciele owadów oraz na kombajnach. Cały rozwój szpeciela, poza okresem migracji odbywa się właśnie w pąkach. Gdy średnia temperatura dnia wynosi około 10o C (najczęściej w kwietniu) szkodnik zaczyna opuszczać porażone pąki. Masowa migracja zbiega się z kwitnieniem porzeczek. niektóre lata, w zależności od odmiany migracja może trwać 2-3 tygodnie a w inne nawet 2 miesiące!

Ograniczanie problemu to przede wszystkim:

  • produkcja i obrót zdrowym materiałem szkółkarskim
  • uprawa odmian odpornych
  • zakładanie plantacji z dala od starych nawet pojedynczy krzew
  • od 1 roku najlepiej wczesną wiosną systematycznie prowadzić lustracje i usuwać porażone pąki, pędy czy całe krzewy- co nie jest dostatecznie skuteczne i trudne na dużych plantacjach
  • wskazana jest stopniowa wymiana asortymentu uprawianych odmian na te odporne/oporne . W grupie średnio opornych są odmiany Tisel i Ben Gairn (ale odmiana odporna na wirusa rewersji , w grupie opornych odmiana –Ores , a uszkodzeń nie stwierdzono na odmianach: Foxendown, Farliegh i Polares, też Ceres oraz na niektórych klonach hodowlanych. Z kolei do odmian wrażliwych zalicza się odmiany: Ben Hope (przełamana odporność na wielkopakowca) i Ben Lomond, a średnio wrażliwe to Ruben, Tiben, Tines, czy Ojebyn.

Na kwaterach, gdzie zauważymy około 20% pędów porażonych, nie będzie dobrego plonowania

Zwalczanie

Po kilku latach braku jakiegokolwiek preparatu do walki z wielkopakowcem, obecnie jest zarejestrowany akarycyd:

  • Ortus 05 SC - mOrtus 05 SC 1,5/ha – może być stosowany maksymalnie 2 x w sezonie od początku do pełni kwitnienia (zwalcza jednocześnie przędziorka chmielowca i wielkopąkowca). Prewencja 0 godzin, ale oprysk po oblocie pszczół. Dodatek zwilżacza Flipper znacznie poprawia skuteczność zabiegu
  • Nawozy siarkowe – Działanie ograniczające szkodnika mają nawozy siarkowe (np. Thiovit Jet, Microthiol w dawce 5/ha), które można zastosować jeszcze przed kwitnieniem –preparaty siarkowe wypadły obiecująco w badaniach IO zastosowane 1-2 x przed kwitnieniem w odstępie kilku dni.Thiovit Jet

Nawozy siarkowe bezpiecznie jest aplikować na suche rośliny, gdy jest chłodno – dobrze działają w niskiej temperaturze (unikać temperatury > 25 C, ewentualnie zabieg zaplanować wieczorem), jednocześnie ograniczają jednocześnie przędziorki

Pryszczarek porzeczkowiak liściowy

Wzrasta zagrożenie głównie na odmianach: Gofert, Ores, Ojebyn, i z grupy Ben. Uszkadza najmłodsze liście wierzchołkowe, które zwijają się i skręcają. Pod koniec kwitnienia na uszkodzonych liściach można zauważyć beznogie, białe larwy. Na odmianach wrażliwych silne uszkodzenie liści prowadzi do zamierania wierzchołków, wybijania pędów bocznych i nadmiernego krzewienia się pędów. Miotlastość w szkółkach to ograniczenie ilości sztobrów o odpowiedniej grubości. Próg zagrożenia to 10 % zasiedlonych wierzchołków – Przegląda się najmłodsze liście -2,3 ci od wierzchołka na około 200 losowo wybranych pędów tuż po kwitnieniu, oraz w czerwcu i w lipcu. Zwykle zabieg zwalczający wykonuje się tuż przed kwitnieniem, ewentualnie dopiero po kwitnieniu, ewentualnie zabieg należy powtórzyć po około 10-14 dniach.

Pryszczarek porzeczkowiak kwiatowy

Ta delikatna muchówka składa jaja do pąków kwiatowych porzeczek. Zaatakowane pąki są nabrzmiałe, przebarwiają się na żółtawo-pomarańczowo. W pąku żeruje od kilku do kilkunastu beznogich, różowopomarańczowych larw, dorastających do 2,5 mm. Wydzielają one substancje enzymatyczne, które powodują charakterystyczne rozrastanie pąków i zakłócają ich rozwój. Lokalnie szkodnik niszczy kilka, kilkanaście procent pąków kwiatowych, lokalnie zdarzają się jednak znacznie większe straty, istotnie redukując plon.

Zwalczanie powinno być wykonane tylko na plantacjach, na których stwierdzono występowanie pryszczarka w poprzednim sezonie i przeprowadzone tuż przed początkiem kwitnienia, w okresie lotu muchówek zanim złożą one jaja do pąków kwiatowych.

Obecnie do walki z pryszczczarkami zarejestrowane są:

Calypso 480 SC/Mospilan 20 SP – 0,2/ha

Preparaty te podane przed kwitnieniem ograniczą zagrożenie jednocześnie przed pryszczarkami, zwójkami i mszycami

 

Barbara Błaszczyńska, Doradca Sadowniczy Agrosimex

 

Info Karta