Komunikat jagodowy z dnia 11.05.2015 – ochrona porzeczki po kwitnieniu

porzeczka po kwitnieniuW okresie po kwitnieniu i w fazie dojrzewania owoców – konieczna jest kontynuacja ochrony przed chorobami i walka z licznymi szkodnikami porzeczki.

Klucz do sukcesu w ochronie porzeczki

Ochrona przed chorobami nie powinna być schematyczna. Producent planując strategię ochrony powinien uwzględnić przebieg warunków pogodowych (mączniak jest bardziej groźny w warunkach ciepłej i suchej pogody, pozostałe choroby rozwijają się intensywniej w okresach deszczu i długo utrzymującej się wilgoci) oraz wrażliwość uprawianych odmian porzeczki.

Podstawą  walki chemicznej jest umiejętność rozpoznawania sprawców chorób, znajomość biologii i warunków sprzyjających ich rozwojowi, a także umiejętność wyboru optymalnego terminu zwalczania, skutecznym i najmniej szkodliwym fungicydem.

Przy dobrej znajomości biologii patogenów można w czasie jednego zabiegu zwalczać jednocześnie kilka chorób i szkodników.

Zwykle dla uzyskania dobrych efektów ochrony konieczne jest wykonanie od czterech do sześciu opryskiwań w sezonie. Zaniedbania w ochronie powodują istotny wzrost zagrożenia w następnych sezonach.

Choroby wymagające zwalczania tuż po kwitnieniu

Opadzina liści porzeczki/ antraknoza liści porzeczki

Odmiany Tisel/Ruben/Tiben/Ores/Gofert czy Polares – są odporne na amerykańskiego mączniaka agrestu i mało podatne na rdzę wejmutkowo-porzeczkową, ale wymagają ochrony przeciwko antraknozie liści porzeczki i białej plamistości liści. Odmiany najbardziej podatne na chorobę to: Ben Alder, Ben Tirran, Bona

Antraknoza liści porzeczek

Vondozeb PenncozebAntraknoza liści porzeczek obok rewersji porzeczki czarnej jest chorobą o największym znaczeniu gospodarczym. Występuje w dużym nasileniu w wilgotnych i chłodnych sezonach. Wysiewy zarodników workowych antraknozy liści porzeczki trwają do początku czerwca, przez około 4-8 tygodni. Zarodniki konidialne są podstawowym źródłem infekcji wtórnych, które przyczyniają się do szybkiego rozprzestrzeniania się patogena w okresie wegetacji.

Szkodliwość choroby jest duża. Niekiedy już w czasie zbiorów krzewy porzeczki pozostają bez liści, co w znacznym stopniu osłabia je, obniżając wytrzymałość na mróz w okresie zimowym. Rośliny słabo owocują także w następnym roku.

Pierwsze objawy choroby są zauważane na liściach już w końcu maja w postaci pojedynczych, bardzo drobnych plamek, które w pierwszej fazie są zielonkawe, chlorotyczne, a następnie szybko brunatnieją. Plamy są widoczne najpierw na dolnej stronie liści, skupione raczej na jego brzegach (w miejscu plam w czasie deszczu powstają delikatne wycieki zarodników konidialnych). Przy dużym porażeniu plamy zlewają się i opanowują cały liść. Chore liście opadają i już w lipcu może dojść do całkowitej defoliacji. Porażone owoce najczęściej opadają. Antraknoza atakuje początkowo liście w dolnych partiach krzewu, stopniowo obejmując cały krzew. Prawidłowo cięte, niezagęszczone krzewy porzeczki można dokładniej opryskać. Ważne jest też zakładanie plantacji z odmian odpornych na antraknozę liści porzeczki.

Zwalczanie: Ochronę rozpoczynamy bezpośrednio po kwitnieniu.

Polecane są preparaty kontaktowe/zapobiegawcze przed opadami deszczu lub systematycznie  co około 10-14 dni w warunkach stabilnej pogody: Penncozeb 80 WP – dawka 2,0 kg/ha i Vondozeb 75 WG 2kg/ha

Do fungicydów kontaktowych warto dodać Fosfiron Mg do 3x w dawce 2-2,5 l/ha  w okresie wzrostu zawiązków (jako nawóz aktywizujący mechanizmy obronne roślin i źródło niektórych składników pokarmowych, nieodzownych w okresie zawiązywania owoców)

Inne to preparaty działające zapobiegawczo i interwencyjnie: Zato 50 WG – 0,2 l/ha, Signum 33 WG – 1,8 l/ha; Score 250 EC difenokonazol (stosować zgodnie z etykietą).

Szara pleśń

1_litr_SwitchSprawcą szarej pleśni jest polifagiem powodującym znaczne obniżenie plonu na plantacjach porzeczek, głównie tych zagęszczonych i w lata z dużą ilością opadów.

Grzyb poraża wszystkie nadziemne organy porzeczek –  liście, pędy, kwiaty, owoce. W warunkach wysokiej wilgotności porażone organy pokrywają się charakterystycznym szarym nalotem trzonków i zarodników konidialnych. Na nekrozach pojawiają się często czarne sklerocja.

Zwalczanie
Konieczna jest kontynuacja ochrony (która powinna być rozpoczęta przed kwitnieniem) do zbiorów, maksymalnie 4 x, głównie przed intensywnymi opadami deszczu lub krótko po.

Jedynym zarejestrowanym fungicydem jest Switch 62,5 WG. Niektóre fungicydy stosowane przeciwko antraknozie ograniczają jednocześnie szarą pleśń.

Szkodniki wymagające zwalczania tuż po kwitnieniu

Pryszczarek porzeczkowiak liściowy

CALYPSOPryszczarek porzeczkowiak liściowy to delikatna, maleńka muchówka, wielkości 1-1,5 mm.  Lot muchówek pierwszego pokolenia rozpoczyna się pod koniec kwietnia, zwykle w czasie kwitnienia porzeczki, i trwa do początku czerwca. Muchówki drugiego pokolenia pojawiają się w końcu maja i na początku czerwca, a trzeciego i czwartego pokolenia od czerwca do sierpnia. Samica składa jaja na najmłodsze zwinięte jeszcze listki porzeczki. Jaja są wydłużone, o wymiarach 0,2 x 0,05 mm, przezroczyste, później mlecznobiałe. Larwa żeruje na najmłodszych, rozwijających się liściach (jest beznoga, biała lub białokremowa, dorasta do 2,4 mm). Uszkodzone przez larwy liście są kruche, stopniowo tkanka zasycha i łatwo wykrusza się. Wyrośnięte larwy spadają na ziemię i przepoczwarczają się w glebie. Pełny rozwój trwa 28-35 dni, a w sezonie występują 2-4 pokolenia pryszczarka.

Licznie żerujące larwy są przyczyną zniszczenia wierzchołka pędu, który zasycha. W wyniku tego następuje zahamowanie wzrostu, wybijanie pędów bocznych i nadmierne krzewienie się pędów porzeczki. Pośrednio wpływa to na redukcję plonu.

Mospilan saszetki noweZwalczanie

Zabieg zwalczający wykonuje się tuż po kwitnieniu, powtarza po około 2 tygodniach.

Polecane insektycydy: Calypso 480 SC 0,2 l/ha/ Mospilan 20 SP – 0,2 l/ha + Flipper. Preparaty te niszczą jednocześnie mszyce i zwalczają na plantacji motyle przeziernika porzeczkowca, które zaczną się pojawiać stopniowo w okresie po kwitnieniu.

Powiesić pułapki feromonowe do obserwacji lotów motyli przeziernika porzeczkowca.

Zwójka różóweczka i inne zwójki

zwójki porzeczkaGąsienice zwójki wylęgają się w kwietniu, tuż przed i w czasie kwitnienia krzewów porzeczki. Żerują do czerwca, szkieletując liście i wygryzając w nich dziurki.  Pojedyncze liście zwinięte są w rulon lub sprzędzone po 2-3 razem. Przy masowym wystąpieniu szkodnika gąsienice potrafią zniszczyć znaczną część liści, również  kwiatów, a nawet zawiązków owoców, co ma ujemny wpływ na wielkość plon i jego jakość. Wyrośnięte  gąsienice przepoczwarczają się na liściach. Motyle pojawiają się w czerwcu − lipcu i wówczas samice składają jaja w złożach na pędach porzeczki. W sezonie rozwija się jedno pokolenie szkodnika.

Próg zagrożenia: przejrzeć pędy jednorazowo po kwitnieniu- 20 uszkodzonych wierzchołków w próbie 200 losowo wybranych oznacza konieczność walki chemicznej.

Zwalczanie: powinno się przeprowadzić najpóźniej bezpośrednio po kwitnieniu.

Polecane insektycydy: Calypso 480 SC 0,2/ha, Mospilan 20 SP – 0,2/ha + Flipper (ograniczą jednocześnie mszyce)

Nowa rejestracja

rumoNowe rejestracje w uprawie porzeczki czarnej i czerwonej do zwalczania zwójek: Rumo 30 WG i Steward 30 WG – bardzo przydatne do rotacji z preparatami Calypso 480 SC i Mospilan 20 SP.

Zawartość substancji czynnej: indoksakarb (związek z grupy oksadiazyn) – 300 g/kg (30%).

Są to środki owadobójcze w formie granul do sporządzania zawiesiny wodnej, o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczony do zwalczania jaj oraz larw szkodliwych owadów zjadających liście w uprawie jabłoni, porzeczki czarnej, porzeczki czerwonej (też w uprawie winorośli, kapusty głowiastej białej i kukurydzy). Na roślinie środek działa powierzchniowo. Środek działa na komórki nerwowe owada, co prowadzi do paraliżu, a następnie do śmierci szkodnika w czasie 24-60 godzin od pobrania środka wraz z pokarmem. Szkodnik przestaje żerować po 2-8 godzinach od zabiegu.

Maksymalna i zalecane dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,17 kg/ha.

Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1.

Termin stosowania: od początku fazy gdy pąki kwiatowe są zamknięte w jasnobrązowe łuski do końca fazy dojrzałości zbiorczej owoców

Okres karencji: Porzeczka czarna, porzeczka czerwona – 7 dni.

Mszyce

mszyceNa porzeczkach, zarówno czarnych jak i kolorowych występuje kilka gatunków mszyc. Niektóre z mszyc mogą być wektorami wirusów. Mszyce uszkadzają liście na wierzchołkach pędów oraz niezdrewniałe wierzchołki pędów. Ich kolonie tworzą się na dolnej stronie liści. Wskutek wysysania soków na górnej stronie liści czasami powstają charakterystyczne wybrzuszenia. Największe są na intensywnie rosnących liściach. Na słodkiej wydzielinie mszyc, która pokrywa górną powierzchnię liści, rozwijają się grzyby sadzakowe.

Szkodliwość mszyc to: ograniczanie asymilacji, zahamowanie wzrostu pędów i krzewów, redukcja plonu w porównaniu z krzewami zdrowymi. W mateczniku lub szkółce deformacja pędów i hamowanie wzrostu. Niektóre gatunki są wektorami wirusów powodujących choroby wirusowe

Próg zagrożenia:
Co 2 tygodnie do zbiorów owoców powinno się przejrzeć około 200 pędów – 10 % zasiedlonych pędów  czyli 20 pędów w próbie oznacza konieczność wykonania zabiegu.

Zwalczanie
Powinno być wykonane najlepiej, gdy liczebność owadów pożytecznych jest jeszcze niewielka, często tuż po kwitnieniu.

Polecane insektycydy: Calypso 480 SC 0,2 l/ha, Mospilan 20 SP – 0,2 kg/ha + Flipper / pyretroidy zgodnie z rejestracją (cypermetryna i deltametryna np. Decis Mega 50 EW)

Przędziorek chmielowiec/wielkopąkowiec porzeczkowy

przędziorek chmielowiec, wielkopąkowiec porzeczkowyDorosłe przędziorki i larwy żerując, nakłuwają tkankę i wysysają zawartość komórek. Rozwój pokolenia trwa 2-3 tygodnie, a w sezonie rozwija się 5-6 generacji, zależnie od temperatury.

Samice przędziorka są owalne, długości około 0,5 mm, formy zimowe mają barwę karmi-nową, a letnie żółtozielone, z dwiema ciemniejszymi plamami po bokach ciała. Samiec jest nieco mniejszy od samicy, żółtozielony, romboidalnego kształtu. Jajo jest żółtawe, kuliste, długości około 0,13 mm. Larwa jest żółtozielona, z 3 parami nóg, mniejsza od dorosłego przędziorka.

Uszkodzenia roślin:  przędziorki wysysają sok z komórek liści. Na górnej stronie blaszki zasiedlonego liścia powstają żółte plamy, które z czasem mogą pokrywać znaczną część liścia. W sytuacji dużego namnożenia się szkodnika liście stopniowo brązowieją, zasychają i opadają. Na dolnej stronie liścia w miejscach żerowania przędziorków pojawia się delikatna pajęczyna przędzona przez szkodnika. W wyniku żerowania przędziorków następuje ogładzanie i osłabianie roślin, a to skutkuje zmniejszeniem plonowania i zawartości cukru w owocach. Ponadto krzewy są bardziej wrażliwe na mróz.

Próg zagrożenia:
Lustracje plantacji prowadzimy regularnie co 2 tygodnie, próg zagrożenia to 5 form ruchomych średnio przypadających na 1 liść, po przejrzeniu średnio 200 liści (najlepiej lustrować te najstarsze liście u podstawy pędów).

Zwalczanie:
Jeśli wcześniej w okresie kwitnienia porzeczek stosowany był  dwukrotnie akarycyd Ortus 05 SC do walki z wielkopąkowcem, a problem przędziorków nadal występuje, należy zrezygnować z tego akarycydu, gdyż może być stosowany maksymalnie 2 x w sezonie

Jeśli jednak  nie przekroczono tego dopuszczalnego limitu poleca się: Ortus 05 SC w dawce 1,5/ha  + Flipper (zwilżacz) lub Envidor  240 SC 0,4 /ha –można go zastosować 1 x w sezonie właśnie od końca kwitnienia. Preparat ma rejestrację na przędziorka, ale ogranicza dodatkowo wielkopąkowca

 

Barbara Błaszczyńska
Doradca Sadowniczy Agrosimex

Info Karta