Fertygacja sadów – po prostu się opłaca

Fragment instalacji do Fertygacji sadów. Obecny poziom techniki zapewnia bardzo łatwe i szybkie podanie wody i nawozów, nawet w dużych gospodarstwach sadowniczych.
Fragment instalacji do Fertygacji sadów. Obecny poziom techniki zapewnia bardzo łatwe i szybkie podanie wody i nawozów, nawet w dużych gospodarstwach sadowniczych.

Przebieg pogody w 2015r u wielu sadowników zmienił radykalnie podejście do systemu nawożenia sadów. Po kilku latach mokrych lub o optymalnym przebiegu pogody w sadach, w których były zainstalowane systemy do nawadniania i fertygacji, ale ich nie używano, w 2015 r sytuacja uległa całkowitej zmianie i były one wykorzystywane tak intensywnie jak nigdy wcześniej. Lekka zima, praktycznie bez śniegu zapowiadała już problemy z wodą , ale to co działo się z pogodą w lipcu i sierpniu zaskoczyło wszystkich sadowników.

 

 

Trudne warunki w sadach

Bardzo upalna pierwsza połowa lipca i praktycznie cały sierpień kiedy temperatury przekraczały 35-38°C (17 -20dni z temperatura >30°C)  doprowadziły do niespotykanej do tej pory w Polsce sytuacji, ponieważ dzienna ewapotranspiracja w sadach przekroczyła 5,7mm. Brak opadów w tym czasie doprowadził do największego w ostatnich latach deficytu wody, który według IUNG osiągnął w centralnej i wschodniej Polsce pod koniec sierpnia poziom prawie 300mm. W związku z taką sytuacją, każdy kto miał tylko techniczne możliwości i źródło wody nawadniał swoje plantacje. Niestety późne wprowadzenie samego nawadniania nie zawsze było skuteczne, ponieważ przy braku składników pokarmowych w glebie rośliny nie mogły w pełni wykorzystać dobrodziejstwa jakim jest woda. Dlatego też najlepszym sposobem na suszę było podawanie wraz z wodą całkowicie rozpuszczalnych nawozów Rosasol, saletry wapniowej, saletry potasowej. Dzięki temu zdecydowana większość sadowników uzyskała bardzo dobre plony, często na poziomie plonów z rekordowego 2014r.

Rozkład opadów w wybranych stacjach meteo Agrosimex na terenie Polski w 2015r.

Stacja meteo Suma opadów VII .2015 -mm Suma opadów VIII 2015-mm Suma opadów I-X 2015-mm
Błędów 46,8 55,6 463
Białośliwie-Piła 68 8 305
Dęnowola-Warka 46,6 5,4 412
Granice 60,4 20,6 531
Świątniki- Sandomierz 83 7 475
Tęgoborze-Nowy Sącz 80,2 41,8 512
Trzebnica 39,4 24,4 279

Niedobory składników pokarmowych, głównie potasu i magnezu spowodowane bardzo wysokimi temperaturami. Objawy deficytu składników pokarmowych nasiliły się po długim nawadnianiu samą wodą.

Ratunek w fertygacji

W tym roku zdecydowana większość sadowników nawadnianie i fertygację sadów uruchomiła jak susza zaczęła mocno dokuczać kondycji sadów. Jest grupa członków Klubu Fertygacyjnego działającego od 2013r przy AGROSIMEX pod merytoryczną opieką prof. Waldemara Tredera z Instytutu Ogrodnictwa, którzy fertygację traktują jako bardzo ważny element systemu nawożenia  sadów. Pierwsze zabiegi fertygacji wykonali już na początku kwitnienia sadów.

Podstawą racjonalnej i skutecznej fertygacji są

  • systematyczność i konsekwencja w działaniu,
  • podstawowa wiedza o zasobności gleby w składniki pokarmowe poparta wynikami analiz chemicznych gleby,
  • odpowiednie zbilansowanie dawek nawozów mineralnych
  • precyzyjne stosowanie nawozów do fertygacji,  w oparciu o wyniki analiz chemicznych roztworu glebowego pobieranego z sondy drenażu glebowego zamontowanych w sadach

Prawidłowy program nawożenia – fertygacja

Od 2012 roku Pan Wiesław Dziubiński należy do klubu fertygacyjnego. Na bardzo lekkich glebach jakie występują w gospodarstwie systematyczna i precyzyjna fertygacja jest podstawą wysokich i stabilnych plonów, które w tym roku wyniosły 65t/ha. Bardzo dobra zasobność roztworu glebowego  w azot na początku okresu wegetacji (100mg/L) jest gwarancją dobrego wzrostu organów wegetatywnych, a następnie owoców. Z racji charakterystyki gleb od kilku lat nie udało się przekroczyć poziomu potasu powyżej 50mg/L , ale dzięki systematycznej fertygacji potasem od początków kwitnienia zapewniony jest stały dopływ tego bardzo ważnego składnika. Mimo lekkich gleb w gospodarstwie występuje bardzo dobry poziom zawartości wapnia, dzięki czemu drzewa korzystają z niego bez żadnych ograniczeń.

wykres fertgacja dziubiński

W sadzie doświadczalnym, w Golianach wykonano pomiary składników pokarmowych podczas wegetacji i na tej podstawie wprowadzono program nawożenia przy pomocy ferygacji. Wyjściowa koncentracja składników pokarmowych była na niskim i bardzo niskim poziomie. Intensywna fertygacja wpłynęła na zdecydowaną poprawę koncentracji składników w roztworze glebowym, co zapewniło optymalne zaopatrzenie drzew w składniki pokarmowe i wysokie plony jabłek na poziomie 85t/ha.

wykres fertygacja goliany

Przykładowy program fertygacji jabłoni nawozami Rosasol

Faza rozwoju Nawóz Dawka kg/tydzień
Przed i na początku kwitnienia Rosasol 15-30-15 lub 8-50-12  + Rosahumus 15 lub 10

+0,5-1

RSM  lub

Saletra wapniowa Calcinit lub Ducanit

10L

15

Pełnia kwitnienia i tydzień po kwitnieniu Saletra wapniowa Calcinit lub Ducanit + saletra magnezowa 10-15

 

6

Rosasol 15-30-15 lub  8-50-12 +Mikrostar complex 15 lub 10

0,5-1

2 tydzień po kwitnieniu Rosasol 19-19-19 15
Calcinit lub Ducanit + saletra magnezowa 15  + 5-6
3 i  4  tydzień po kwitnieniu Rosasol 19-19-19 15
Calcinit lub Ducanit 15
5-6 tydzień po kwitnieniu  ROSASOL 19-19-19+ Rosahumus 15 +0,5-1
Calcinit lub Ducanit 10-15
7-8 tydzień po kwitnieniu  ROSASOL 14-14-28 lub 12-3-43+ Mikrostar complex 10-15 +0,5-1
9-10 tydzień po kwitnieniu ROSASOL 8-17-41 lub 9-12-36  lub 12-3-43 15
11 tydzień po kwitnieniu ROSASOL 8-17-41 lub 9-12-36 10-15

Podstawa programu fertygacyjnego – analiza gleby

W oparciu o otrzymane wyniki analiz chemicznych przykładowy program fertygacji jabłoni jest bardzo często modyfikowany i dostosowany do otrzymanych wyników w danym gospodarstwie. Dzięki temu stosuje się tylko te składniki pokarmowe, których koncentracja jest zbyt niska i w takich dawkach, które zapewnią prawidłowy wzrost roślin. Z reguły fertygację sadów powinniśmy zakończyć do połowy sierpnia. W tym roku ze względu na pogodę została ona przedłużona do połowy września. Fertygacja jest szybkim, bezpiecznym i skutecznym sposobem podawania wszystkich składników pokarmowych, nawet w tak wysokich temperaturach jakie odnotowaliśmy w lipcu i sierpniu 2015r, kiedy trudno było wykonać zabiegi nawożenia dolistnego. Ponadto dostarczenie wody i nawozów poprzez nawadnianie zapobiega nadmiernemu nagrzaniu gleby, systemu korzeniowego oraz umożliwia drzewom odpowiednią transpirację,  utrzymanie bezpiecznej temperatury, odpowiednie odżywienie i właściwy przebieg wszystkich procesów życiowych. W końcowym efekcie wysokie i stabilne plony, nawet w tak ekstremalnych warunkach pogodowych.

Krzysztof Zachaj