Wiosna to czas kiedy większość sadowników zakłada nowe sady.  W celu zapewnienia dobrego startu młodych drzewek należy je posadzić do odpowiednio przygotowanej gleby,  najlepiej o jak najwyższej zawartości próchnicy i sprawnej biologicznie. Należy zadbać również o odpowiedni do wymagań sadzonych drzewek odczyn gleby oraz zasobność w składniki pokarmowe.

Podstawa to próchnica

Próchnica glebowa składa się z wielu frakcji o różnej barwie, rozpuszczalności w wodzie i łatwości mineralizacji. Głównym składnikiem próchnicy są kwasy humusowe. Doskonałym źródłem aktywnych biologicznie kwasów humusowych jest Rosahumus.  Zawiera 85% kwasów humusowych pochodzących z leonardytów, 12%  K2O oraz 0,6% żelaza. Kwasy humusowe w Rosahumusie swoją szczególną bioaktywnością przewyższają pięciokrotnie kwasy humusowe z innych źródeł materii organicznej. Substancja organiczna zawarta w oborniku czy kompoście w większości ulega mineralizacji, w mniejszej części humifikacji prowadzącej do powstania próchnicy, w tym kwasów humusowych. Rosahumus działa jak środek kondycjonujący glebę, biokatalizator procesów glebowych i biostymulator rozwoju roślin. Stosowanie Rosahumusu jest szczególnie efektywne w gospodarstwach o niskiej zawartości próchnicy, w których nie stosuje się obornika, a tak jest w zdecydowanej większości gospodarstw sadowniczych.

Kwasy humusowe:

– poprawiają strukturę gleb i stosunki wodno-powietrzne, a na glebach ciężkich i zlewnych zapewniają lepsze ich przewietrzanie i retencję wody

– zwiększają pojemność wodną gleb lekkich, zmniejszają zagrożenie suszą, zapobiegają erozji  i powierzchniowym spływom wody

– aktywizują rozwój mikroorganizmów glebowych

– zwiększają dostępność składników pokarmowych

–  zatrzymują rozpuszczone nawozy mineralne w strefie korzeniowej, zmniejszają ich wypłukiwanie

– działają jak naturalny chelat jonów metali (wapń, żelazo, magnez, potas ,mangan) dzięki temu ułatwione jest ich pobieranie przez rośliny

– stymulują  rozwój systemu korzeniowego

– stymulują rozwój i rozprzestrzenianie się pożytecznych mikroorganizmów glebowych np. Azotobacter , Nitrosomonas ,Pseudomonas

Próchnica poprawia zasobność gleb. Jej związki mogą zmagazynować 4 do 12 razy więcej składników pokarmowych niż część mineralna gleby. Zwiększają też zdolności buforowe gleb, regulując i stabilizując ich odczyn. Próchnica wpływa na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby, decyduje o jej strukturze  i właściwościach sorpcyjno-buforujących. Próchnica działa jako lepiszcze strukturotwórcze, powodując sklejanie elementarnych cząstek w większe cząsteczki, tym samym powstaje struktura gruzełkowata gleby. Związki próchniczne mają wysoką pojemność wodną.  Mogą zatrzymać nawet 5-krotnie więcej wody niż same ważą i to w formie dostępnej dla roślin. Jest to właściwość, która ma szczególne znaczenie dla gleb piaszczystych, ponieważ ich pojemność wodna zależy głównie od zawartości substancji próchnicznych. Wysoka zawartość próchnicy w glebie zapobiega nadmiernemu gromadzeniu metali ciężkich, zmniejsza także ryzyko uruchomienia aktywnego glinu na glebach kwaśnych, które niestety przeważają w regionach sadowniczych.

Sprawność biologiczna gleby

Bardzo ważnym czynnikiem decydującym o dobrym zaopatrzeniu drzewek w składniki pokarmowe jest sprawna biologicznie gleba. Wysoka koncentracja w glebie bakterii Azotobacter, Nitrosomonas,  Bacillus, Aspergillus, Rhizopus, Pseudomonas wpływa na zwiększenie zawartości azotu, fosforu i żelaza łatwo dostępnych dla roślin uprawnych. Bakterie te żyją głównie w ryzosferze systemu korzeniowego roślin uprawnych. W odległości  0-1mm od powierzchni korzenia ich zagęszczenie jest największe.  Mikroorganizmy glebowe (bakterie  i grzyby) stanowią 2-3% materii organicznej.

Na rozwój bakterii w glebie maja wpływ:

– wilgotność gleby;

– żyzność (zawartość próchnicy i kwasów humusowych, które są podstawową substancją odżywczą

– odczyn gleby (najlepiej pH >6)

– struktura gleby

– temperatura gleby

Szczególnie korzystna dla roślin jest wysoka zawartość w glebie bakterii Pseudomonas Putida, które mają właściwości ochronne gleby i poprawiające rozwój sytemu korzeniowego   nawożonych roślin. Nawozem stymulującym rozwój bakterii Pseudomonas w glebie jest Delsol. Nawóz zawiera azot ,węgiel ora unikalny Co-formulator ,zestaw substancji stymulujących aktywność bakterii Pseudomonas Putida.

Najlepsze efekty uzyskuje się przy łącznym stosowaniu Rosahumusu w dawce 3-6kg/ha lub płynnej jego wersji nawozu Liqhumus w dawce 15-30L/ha z nawozem Delsol w dawce 1-2 L/ha, w zespole uprawek przygotowujących pole pod nowy sad. Doskonałe efekty daje tez moczenie korzeni drzewek w 1% roztworze Rosahumusu i Delsolu. Jeżeli nie wykonano oprysku gleby przed założeniem sadu można młode drzewka podlać roztworem Rosahumus i Delsol.

Korzenie drzewka podlewane roztworem preparatu Delsol. Po lewej stronie drzewko wykopane na koniec sezonu wegetacyjnego, po prawej stronie drzewko tuż przed posadzeniem. ‘Jonagold Red Jonaprince’,Żelazna ,gm. Sadkowice 2013r

Odczyn gleby

Bardzo ważnym czynnikiem dla prawidłowego wzrostu młodych drzewek jest odpowiedni odczyn gleby, optymalny dla danego gatunku. Dużym błędem jest zakładanie sadu lub plantacji  krzewów jagodowych na glebach o niższym lub w przypadku borówki za wysokim pH.

W celu poprawy odczynu gleb należy je wapnować stosując nawozy : Wapniak kornicki, wapniak jurajski, Granucal, Pfysiomax, Oxyfertil Mg 75/25, Oxyfertil G 80. Dawki wapna należy ustalać w oparciu o wyniki analiz chemicznych.

Nawożenie przed założeniem sadu

Szczególnie ważne jest odpowiednie zaopatrzenie gleby w fosfor, potas i magnez w oparciu o analizy gleby. W celu zapewnienia prawidłowego odżywienia drzewek w pierwszym roku po posadzeniu warto podczas sadzenia zastosować nawóz Basacote start 6M. Skład tego nawozu (NPKMg 16-25-6-2+ mikro) został specjalnie dostosowany do wymagań drzew owocowych w pierwszym roku wegetacji. Nawóz stosujemy w dawce 40-50g /drzewko podczas sadzenia drzewek. Basacote starter 6M zapewnia powolne uwalnianie składników pokarmowych przez cały okres wegetacji.

Poprawa żyzności gleby i sprawności biologicznej, dopasowanie odczynu gleby do wymagań sadzonych drzewek oraz nawożenie startowe zapewniają dobry wzrost młodych drzewek. W konsekwencji czego uzyskujemy wysokie plony oraz relatywnie niskie koszty nawożenia w następnych latach uprawy.

Krzysztof Zachaj