Czy analizy to konieczność?

Określanie stanu odżywienia roślin uprawnych w trakcie wegetacji zazwyczaj przeprowadzane jest metodą wizualną. W ten sposób nie można jednak zdiagnozować ukrytych niedoborów składników pokarmowych – niewidocznych na roślinach, a powodujących spadek plonów nawet o 20 procent.

Przy tym sposobie diagnozowania stanu odżywienia ważne są systematyczne lustracje w sadach i znajomość objawów niedoboru składników pokarmowych. Nie jest to takie proste, szczególnie w sytuacjach stresowych, kiedy brakuje kilku składników pokarmowych. Należy pamiętać o tym, że prawidłowy wzrost drzew i krzewów owocowych nastąpi wyłącznie w warunkach dobrego zaopatrzenia gleby w składniki pokarmowe, a poznanie zasobności gleb i właściwe nawożenie jest możliwe tylko w oparciu o analizy chemiczne gleby. Oprócz analiz gleby coraz większego znaczenia nabierają także analizy chemiczne liści i owoców.

Analiza chemiczna gleby

Jest podstawowym sposobem poznania zasobności gleby w sadzie. Pozwala nam określić odczyn gleby, zawartość próchnicy, pierwiastków P, K, Mg oraz mikroskładników. Wyniki podawane są w mg/100 g gleby. Coraz popularniejsza jest także analiza ogrodnicza wykorzystywana do tej pory głównie do oceny zasobności gleb w przyswajalne formy składników pokarmowych w uprawie warzyw. Zaletą tej metody jest także możliwość
określenia poziomu azotu, fosforu, potasu czy przyswajalnego wapnia, którego deficyt w glebach sadowniczych jest często bardzo duży i właściwe zdiagnozowanie jego zawartości jest kluczem do sukcesu w uzyskaniu wysokich plonów owoców.

Sprawdź indeks nawozowy!

Z informacji otrzymanych od specjalistów z firmy ALBION wynika, że najlepiej, gdy w całym okresie wegetacji indeks nawozowy utrzymuje się w przedziale od -15 do +15. Większe niedobory lub nadmiar danego składnika wpływają negatywnie na wzrost i plonowanie roślin.

 

Analiza liści

Analiza chemiczna liści, jako metoda diagnozowania stanu odżywienia roślin, jest znana sadownikom już od ponad 20 lat. Z różnych powodów nie weszła jednak na stałe do szerokiej praktyki sadowniczej. We wdrażanym przez firmę Agrosimex programie analiz chemicznych liści, nowością jest to, że możemy je wykonywać od samego początku wegetacji drzew i krzewów owocowych. Pierwsze analizy chemiczne liści we współpracy z firmą ALBION, producentem nawozów dolistnych Metalosate Calcium, wykonaliśmy w 2009 roku.

Od tego czasu co roku wykonywanych jest kilkaset takich pomiarów. Zaletą analiz chemicznych liści jest możliwość zdiagnozowania niedoborów składników pokarmowych w okresie intensywnego wzrostu. Wyniki analiz wykonywanych w laboratorium firmy Albion w USA informują nas o zawartości składników pokarmowych, które występują w liściach.
Stężenie makroskładników podawane jest w %/kg s.m., natomiast mikroelementów w ppm/kg s.m. Ponieważ same wyniki analizy liści niewiele dają sadownikowi, w raporcie z badań podane są także optymalne zawartości składników pokarmowych oraz interpretacja wyników za pomocą indeksu nawozowego, który informuje, w jakim stopniu pokryte są potrzeby pokarmowe drzew i krzewów na dany składnik pokarmowy w stosunku do zawartości optymalnej. Opracowane w ten sposób wyniki analiz są bardzo pomocne przy wyborze odpowiedniego nawozu dolistnego.

Analiza owoców

Drugim bardzo ważnym sposobem wykorzystania analiz chemicznych jest analiza owoców. Możemy ją wykonywać
od początku wzrostu zawiązków (jabłonie, grusze) w celu oceny zawartości wapnia i potasu, dzięki czemu na bieżąco monitorujemy koncentracje i proporcje pomiędzy tymi składnikami w owocach, co jest bardzo pomocne do diagnozowania zagrożenia wystąpienia gorzkiej plamistości podskórnej oraz podczas lub po zbiorach owoców w celu określenia sumy składników pokarmowych wywiezionych z owocami z sadu, co jest bardzo pomocne przy ustalaniu dawek nawozów pod następny sezon. Należy pamiętać, że drzewa pobierają także składniki pokarmowe do budowy korzeni, pędów, liści, kwiatów i w związku z tym konieczne jest stałe ich dostarczanie, aby zapobiec gwałtownemu załamaniu wzrostu i plonowania drzew. Wielu sadowników powie zapewne, że nawet nie wykonując analiz gleby, liści i owoców, można i tak uzyskać wysokie plony owoców. Korzystając jednak z tego typu informacji, koszty poniesione na nawożenie sadów będą z pewnością bardziej racjonalne, a uzyskiwane plony wyższe i o lepszych parametrach jakościowych.

Krzysztof Zachaj