Choroby odglebowe truskawek

Choroby odglebowe truskawek- czy można im skutecznie zapobiegać ?

Z roku na rok na plantacjach wzrasta zagrożenie ze strony patogenów glebowych atakujących podziemne części roślin. Do najczęstszych chorób odglebowych zaliczyć możemy czerwoną zgniliznę korzeni, werticiliozę, antraknozę, skórzastą zgniliznę szyjki truskawki.

PrzechwytywanieNa plantacjach truskawek z roku na rok wzrasta zagrożenie ze strony patogenów glebowych, które atakują podziemne części roślin. Do najważniejszych chorób odglebowych truskawek zaliczamy: czerwoną zgniliznę korzeni, wertyciliozę, antraknozę, skórzastą zgniliznę owoców oraz zgniliznę szyjki truskawki.  Ponieważ patogeny odglebowe  są trwałe i uporczywe,  posiadają długi czas zalegania, ponadto przeżywają bez gospodarza, a ilość ich cykli rozwojowych w ciągu roku jest bardzo duża, potencjał inokulacyjny utrzymuje się na tym samym poziomie, jedynie pod nieobecność rośliny gospodarza populacja nieznacznie się obniża. Te czynniki powodują, że patogeny glebowe stanowią duże zagrożenie na plantacjach towarowych, ale także w szkółkach. Negatywnie wpływają na  wzrost i rozwój roślin, a w konsekwencji na ilość i jakość plonu handlowego. W przypadku bardzo silnego porażenia przez patogeny glebowe może dojść do całkowitego zamierania roślin na plantacji.

Zgnilizna korony truskawki

PrzechwytywaniePhytophtora cactorum jest organizmem polifagicznym, powoduje 2 choroby skórzastą zgniliznę owoców truskawki oraz zgniliznę korony truskawki. Infekcji sprzyja przede wszystkim  ciepła i wilgotna pogoda, a także zwięzłe i źle zdrenowane gleby. Wystąpienie chorób często ma charakter lokalny, zależy od warunków klimatycznych panujących w sezonie. Charakterystycznym objawem zgnilizny korony truskawki są nekrozy obserwowane na przekroju pędu. Świeżo zaatakowana tkanka jest wodnista i zabarwiona na jasnobrązowo, potem wybarwia się na kolor intensywnie brązowo-czerwony. W czasie suchych i upalnych miesięcy proces gnicia może ulec zahamowaniu prowadząc do pozornego wyzdrowienia rośliny. Przy silnym porażeniu systemu korzeniowego obserwuje się więdnięcie całej rośliny. Na plantacji można obserwować w placowe wypadanie roślin. Objawy skórzastej zgnilizny owoców obserwowane są na owocach na różnym etapie rozwoju. Patogen poraża zarówno kwiaty jak i owoce od fazy zielonego zawiązka do fazy dojrzałego owocu. W wyniku infekcji na owocach truskawek obserwowane są początkowo jasno-brązowe później brązowe suche gnilne plamy, które niekiedy obejmują cały owoc. Na dojrzałych owocach obserwuje się zaś szarawo – żółte czasami fioletowe odbarwione plamy. Miąższ porażonych truskawek jest jasnobrązowy z ciemniejszymi wiązkami naczyniowymi. Porażone owoce nieprzyjemnie pachną, są gorzkie nie nadają się do spożycia. W wysokiej wilgotności w okresie pozbiorczym pokrywają się białą, delikatną grzybnią.

Phytophtora cactorum jest groźnym i szkodliwym patogenem na plantacjach truskawek, dlatego też wymaga odpowiednich działań, które ograniczają jego występowanie. Do najważniejszych metod ograniczania choroby zalicza się metody agrotechniczne oraz hodowlane czyli dobór odpowiednich odmian truskawki. Rośliny zaleca się uprawiać na podniesionych zagonach, co przyspiesza obsychanie owoców i zmniejsza ryzyko infekcji. Podobną rolę spełnia ściółkowanie plantacji.

W uprawie towarowej truskawki można stosować środki ochrony roślin.:

  1. Polyversum WP ( 0,1 kg/ha) ( -)
  2. Luna Sensation 500 S.C. (0,8 l/ha) (3 dni karencji)

Stwierdzono, że niektóre fungicydy stosowane w zwalczaniu szarej pleśni są w stanie zmniejszyć nasilenie skórzastej zgnilizny owoców. Bardzo dobre efekty w ograniczaniu tej choroby wykazał również Fosfiron Mg, zawierający aktywny jon fosforynowy .

Czerwona zgnilizna korzeni truskawki

PrzechwytywanieCzerwona zgnilizna korzeni truskawki, powodowana jest przez Phytophthora fragariae var. fragariae. Sprawca choroby może uaktywnić się, gdy temperatura gleby wynosi 12C, ale optymalan dla jej wzrostu to 17-18C. Patogen ten poraża najmłodsze korzenie i powoduje zgniliznę ich wierzchołkowej części. Zainfekowane korzenie włośnikowe zamierają i odpadają. Cały system korzeniowy zostaje zredukowany, a gnijące korzenie często przypominają wyglądem „szczurze ogony”.  W wyniku takiego uszkodzenia rośliny drobnieją, liście przebarwiają się i stają się matowe. W rejonach o chłodnym i wilgotnym klimacie patogen ten doprowadza do znacznych strat ekonomicznych. Do głównych metod ochrony przed tą chorobą glebową jest zakładanie plantacji ze zdrowych sadzonek. Ważne są też metody agrotechniczne m.in. zakładanie plantacji na dobrze zdrenowanych glebach. Aktualnie nie ma żadnego zarejestrowanego preparatu chemicznego do zwalczania tej choroby. Pomocnym narzędziem w ochronie przed sprawcą jest stosowanie preparatów odgraniczających zarodnikowanie grzyba i indukujących odporność rośliny. W tym celu można wykorzystać stosując do podlewania lub fertgacji preparat  Fosfiron Mg.

Przechwytywanie

Antraknoza truskawki

PrzechwytywanieGrzyb Colletotrichum acutatum jest sprawcą antraknozy truskawki. Najlepszymi warunkami do rozwoju sprawcy choroby jest temp. powyżej 20C oraz wysoka wilgotność powietrza. Typowymi objawami choroby są gnilne plamy, które pojawiają się na dojrzałych owocach. Początkowo są jasnobrązowe, wodniste wraz z rozwojem choroby stają się nieregularne okrągłe – ciemnobrązowe. W warunkach wysokiej wilgotności na powierzchni plam widoczne jest kremowo-łososiowe skupienie zarodników. Zarówno kwiaty jak i pąki kwiatowe są bardzo podatne na porażenie, w efekcie infekcji ciemnieją, zasychają i zamierają. Plamy gnilne obserwowane są także na rozłogach, szypułkach i ogonkach liściowych wydłużone, ciemnobrązowe lekko zagłębione w porażonej tkance. Na przekroju podłużnym korony porażonych roślin widoczne są czerwonobrązowe smugi i nekrozy. Obserwowane są u podstawy ogonków liściowych i rozciągają się na kształt litery V wzdłuż całej korony. Dlatego często objawy można pomylić z grzybem Phomopsis obsculrans. Do skutecznych metod zwalczania jak i ograniczania antraknozy truskawki należą metody agrotechniczne m.in. ściółkowanie plantacji, odpowiednie nawożenie – zrównoważone nawożenie NPK. Metody hodowlane – odmiany wykazujące odporność lub tolerancję na patogena oraz zakładanie plantacji ze zdrowych, kwalifikowanych sadzonek. Te metody są uzupełnieniem metody chemicznej, aktualnie do ochrony przed antraknozą truskawki w okresie przed kwitnieniem jak i w czasie kwitnienia i owocowania polecany jest preparat Luna Sensation 500 S.C. (0,8 l/ha) oraz Scorpion 325 SC (azoksystrobina + difenokonazol) (w dawce 0,8 l/ha). Niektóre fungicydy stosowane do zwalczania szarej pleśni również ograniczają sprawcę choroby jak np. zalecany w okresie kwitnienia i owocowania Switch 62,5 WG (0,8 kg/ha).

Fuzaryjne więdnięcie truskawek

PrzechwytywanieKolejnym zagrożeniem na plantacjach jest fuzaryjne więdniecie truskawek, które powodowane przez grzyby z rodzaju Fusarium spp. Szkodliwość tej choroby, wiąże się przede wszystkim ze sposobem porażenia roślin. Typowym objawem fuzariozy truskawki jest początkowe więdniecie pędów, liści a w konsekwencji całych roślin. Więdniecie to jest spowodowane, zatykaniem naczyń w tkankach przewodzących przez rozwijającą się grzybnię. Ponadto zaschnięte pędy pozostają  na  roślinie. Na przekroju poprzecznym często można zaobserwować charakterystyczną białą grzybnie lub różową w zależności od gatunku z jakim mamy do czynienia. Często objawy fuzaryjnego więdnięcia truskawek mylone są z objawami wertyciliozy truskawek.

Karolina Felczak