ABC mączniak jabłoni

mączniak jabłoniMączniak prawdziwy jabłoni jest chorobą, która z reguły nie powoduje ogromnych strat w plonie, dlatego konieczność jej zwalczania często jest lekceważona przez sadowników. Producenci nie zdają sobie jednak sprawy z powagi zagrożenia mączniakiem i generowanymi przez tę chorobę stratami w przypadku zaniechania zwalczania w kolejnych sezonach przy jednoczesnym wystąpieniu po łagodnej zimie, suchego i gorącego lata.

Sprawca mączniaka jabłoni

Sprawcą mączniaka prawdziwego jabłoni jest grzyb Podosphaera leucotricha, który zimuje w postaci grzybni w pąkach porażonych w poprzednim sezonie. Porażone pędy wykazują zahamowany wzrost, a ich wierzchołki przybierają kolor srebrzysty. Wiosną, przed kwitnieniem na liściach i rozwijających się kwiatach z zakażonych pąków pojawiają się objawy infekcji pierwotnych. Porażone liście są zwężone, zwijają się, przestają rosnąć i stają się kruche. Kwiaty natomiast są zdeformowane i zasychają, nie tworząc owoców. Okres intensywnego wzrostu jabłoni to także czas najsilniejszych infekcji przez mączniaka prawdziwego.

Infekcje wtórne

Infekcje wtórne zielonych tkanek jabłoni występują już przy wilgotności względnej powietrza rzędu 70%, bez konieczności zwilżenia liści, a zarodniki konidialne dokonujące infekcji znoszą upał i suszę do momentu pojawienia się dogodnych warunków do kiełkowania. Pierwsze objawy infekcji wtórnych w postaci białawych plam widoczne są wiosną na dolnej stronie liści, co ważne w obrębie całej korony drzewa. Pod koniec lata i jesienią w tych samych miejscach pojawiają się czarne punkty, są to owocniki grzyba. Nie wiele osób łączy powstawanie ordzawienia na owocach również z infekcją mączniaka, ordzawienia są odpowiedzą rośliny na zniszczoną grzybem tkankę owocu.

Sukces to łączenie metod

mączniak jabłoniPołączenie metod agrotechnicznych i chemicznych to klucz do skutecznego zwalczenia mączniaka w sadzie. Do metod agrotechnicznych ograniczających masowe infekcje mączniakiem należy ograniczenie wzrostu drzew i usuwanie porażonych pędów i pąków. W przypadku starszych sadów, wciąż plonujących warto zastosować preparat Regalis 80 WG, który ograniczy intensywny wzrost pędów, a tym samym zmniejszy ilość tkanki masowo porażanej przez zarodniki mączniaka. Wycinanie pędów  z charakterystycznym szarawym nalotem i palenie ich wykonujemy pierwszy raz wczesną wiosną, a następnie po lustracjach podczas wegetacji. Nie bez znaczenia jest również termin cięcia zimowego drzew. Im później przystąpimy do cięcia, tym bardziej wzrasta potencjał chorobotwórczy.

Pamiętajmy również o wysokiej wrażliwości odmian: Idared, Cortland, Paulared, Early Geneva, Lodel, Sampion oraz całej grupy Jonagoldów. Kwatery z tymi odmianami należy objąć szczególną opieką i częstą lustracją.

Ochrona chemiczna

Ochronę chemiczną przed mączniakiem jabłoni należy rozpocząć wraz z pojawieniem się pierwszych liści, kontynuować podczas wegetacji aż do zbiorów. W wielu gospodarstwach mączniak zwalczany jest przy okazji programu parchowego, co nie jest wystarczające w celu ograniczenia infekcji w danym roku i latach następnych. Planując program ochrony przed mączniakiem należy zapoznać się z grupami środków chroniących przed nim sady.

Środki i nawozy siarkowe

microthiol_malySkutecznie ograniczają rozwój mączniaka, ale należy pamiętać że działają jedynie zapobiegawczo i kontaktowo. Są łatwo zmywalne przy dużych opadach deszczu, wobec tego należy wykonać minimum 2-3 zabiegi tymi preparatami jeszcze przed kwitnieniem drzew. Skuteczny zabieg siarkowy, to zabieg najwcześniej w momencie gdy pojawią się liście. Wczesną wiosną, gdy istnieje największa intensywność infekcji pierwotnych najlepiej wykonać kilka zabiegów, w krótszych odstępach 5-7 dni, w dawce 5-7 kg/ha. Nawozy siarkowe polecane do wspomagania pierwszych zabiegów zapobiegawczych to Thjovit Jet 80 WG i Microthiol 80 WG. Nawozy doskonale mieszają się z fungicydami, więc przy dodaniu 1,9 kg/ha Merpanu 80 WG uzyskujemy wsparcie ochrony zapobiegawczej przed mączniakiem i parchem jabłoni. Warto do mieszaniny dodać również 2-2,25 l/ha Fosfironu Mg, dzięki któremu rośliny zwiększą swoją odporność na atakujące je patogeny.

Grupa SDHI – nowe rozwiązania

FONTELIS-5Nowością w zwalczaniu parcha i mączniaka w uprawie jabłoni są Fontelis 200 SC oraz Luna Sensation 400 SC. Preparaty wykazują działanie kontaktowe i wgłębne, co zapewnia doskonałe właściwości substancji aktywnej w roślinie pomimo opadów deszczu. Polecane są jako element ochrony zapobiegawczej w okresie kwitnienia.

 

 

 

Strobiluryny

ZATO-1Ochrona zapobiegawcza w okresie kwitnienia i tuż po to również środki strobilurynowe, wykazujące wysoką skuteczność w ochronie przed mączniakiem i parchem jabłoni. Preparat Zato 50 WG, Discus 500 WG należy stosować w mieszaninie z Merpanem 80 WG lub Captanem 80 WG. Preparaty strobilurynowe znane są z dobrej ochrony młodych zawiązków owoców oraz odporności na zmywanie.

 

Środki interwencyjne i wyniszczające

NimrodW pełnym programie mączniakobójczym nie może zabraknąć środków wyniszczających jakimi są Nimrod 250 EC, Kendo 50 EW i Domark 100 EC. Nimrod 250 EC jest środkiem gazowym, więc do oprysku wymaga bezwietrznej pogody. Działa już od 10oC, co jest szczególnie pomocne w okresie przed kwitnieniem do początku kwitnienia (różowy pąk) kiedy to temperatury rzadko osiągają poziom 15oC. Po kwitnieniu następuje najlepszy moment na zastosowanie środka Domark 100 EC. W okresie intensywnych infekcji wtórnych najlepiej sięgnąć po środki z grupy IBE, które stosujemy również w programie parchowym. Shavit Plus 71,5 WP, Difo 250 EC czy też Score 250 EC zadziałają przy temperaturze powyżej 15oC podczas i po zabiegu.

 

Ochrona nie kończy się po kwitnieniu

armicarb_wwwW okresie wzrostu zawiązków aż do zbioru również należy kontynuować ochronę przeciwko mączniakowi. Często jest ona w tym czasie łączona z profilaktycznymi zabiegami zapobiegawczymi przeciwko parchowi jabłoni. Polecamy zabieg ekologicznym preparatem Armicarb SP w dawce 3kg/ha wraz z nawozem siarkowym Microthiol w dawce 2 kg/ha. Dzięki takiej mieszaninie jesteśmy w stanie zabezpieczyć owoce przed infekcją mączniaka i parcha jednocześnie. Armicarb SP to dwuwęglan potasu w mieszaninie z adjuwantami, co zapewnia dłuższe utrzymywanie się środka na roślinie. W czasie wzrostu zawiązków nadal możemy stosować środki z grupy IBE: Shavit Plus 71,5 WP, Difo 250 EC i Score 250 EC oraz Domark 100 EC czy Nimrod 250 EC.

Zima, a zagrożenie epidemią mączniaka

Z zagrożeniem wystąpienia mączniaka latem w danym okresie wegetacyjnym ściśle związane są warunki pogodowe podczas poprzedzającej sezon zimy. Zimowe spadki temperatury poniżej – 30C zabijają większość zainfekowanych pąków i zimującą w nich grzybnię. Wobec tego zima 2014/2015 ze swą łagodnością przyczyniła się do masowych infekcji pierwotnych latem 2015, które było dodatkowo suche i gorące. Sadownicy, który nie zdecydowali się na zastosowanie programu mączniakobójczego już wczesną wiosną, borykali się ze znacznymi problemami podczas kwitnienia i wzrostu owoców. Brak odpowiednio silnej interwencji ograniczającej rozwój choroby przyczyni się do pojawienia się jeszcze silniejszych infekcji na początku kolejnego okresu wegetacyjnego.

Mączniak prawdziwy jabłoni wymaga konsekwentnej ochrony podczas całego sezonu wegetacyjnego, nie zapominajmy również o zabiegach po kwitnieniu. Plantatorzy często ograniczają, bądź też rezygnują z programu mączniakowego w młodych sadach, co ma ogromny wpływ na intensywność infekcji w kolejnych latach. Zaburzenia wzrostu oraz masowe porażenia młodych drzew wpływają na znaczne obniżenie jakości i wielkości plonów.

Beata Rogala