Zagrożenia dla upraw agrestu

Polska należy do ścisłej europejskiej i światowej czołówki w produkcji i eksporcie agrestu. Producenci obawiają się problemów w ochronie plantacji agrestu, wynikających z wycofania wielu pestycydów z programu ochrony. Czy będą w stanie skutecznie ochronić swoje plantacje przed najgroźniejszymi chorobami i szkodnikami?

Amerykański mączniak agrestu

To najgroźniejsza choroba tego gatunku sadowniczego. Jej objawy widoczne są już od wczesnej wiosny na młodych, rozwijających się pędach, wierzchołkowych liściach a później również na owocach agrestu. Rozwojowi choroby sprzyja sucha i ciepła pogoda i wrażliwość uprawianej odmiany (bardzo podatnymi są: Biały Triumf i Rzeszowski Plenny). W celu ochrony plonu  niejednokrotnie konieczne jest wykonanie nawet 5-6 zabiegów fungicydami w sezonie.

Zwalczanie choroby

Walkę z tą chorobą rozpoczynamy od wczesnej wiosny wycinaniem pędów z objawami mączniaka.  Do kwitnienia konieczne jest także rozpoczęcie ochrony chemicznej – opryskiwania fungicydami: Nimrod 250 EC lub Zato 50 WG. Zabiegi należy bezwzględnie kontynuować bezpośrednio po kwitnieniu. W tej fazie rozwojowej w dalszym ciągu korzystamy z preparatów Nimrod 250 EC i Zato 50 WG, które mają 14 dni karencji, dodatkowo producent ma do dyspozycji difenokonazol – Score 250 EC (21 dniowy okres karencji). Kolejnym okresem walki z chorobą jest czas po zbiorach, w którym można wykorzystać wszystkie  w.w.  fungicydy. Uzupełnieniem ochrony chemicznej są oczywiście metody agrotechniczne.

Antraknoza (opadzina) liści porzeczki

Objawy choroby, w postaci chlorotycznych potem brunatniejących plam, występują początkowo na najniżej położonych liściach. W sprzyjających dla rozwoju choroby warunkach atmosferycznych (częste opady deszczu) porażeniu mogą ulec wszystkie liście w krzewie, które opadają  zbyt wcześnie i już w lipcu może dojść do całkowitej defoliacji krzewów.

Zwalczanie choroby

Zwalczanie chemiczne tej choroby jest niezbędne na plantacjach większości odmian agrestu. Zabiegi rozpoczynamy już przed kwitnieniem, w tej fazie polecane są:  Penncozeb 80 WP i Vondozeb 75 WG i kontynuujemy w czasie wzrostu zawiązków, wykorzystując dodatkowo Zato 50 WG i difenoconazol – Score 250 EC. Przy wyborze niektórych z tych fungicydów (strobiuryny i difenokonazol) zwalczamy jednocześnie obie w.w choroby. Score 250 EC i Zato 50 WG polecane są również w okresie po zbiorach owoców. Walkę chemiczną wspieramy oczywiście metodami agrotechnicznymi.

Rdza agrestowo-turzycowa

To choroba występująca tylko lokalnie i tylko w niektóre lata. Jej wystąpieniu sprzyjają podmokłe łąki i nieużytki znajdujące się w pobliżu plantacji oraz długa i ciepła jesień. Dochodzi wówczas do masowego porażenia turzyc, na których tworzą się zarodniki, porażające wczesną wiosną agrest czy porzeczkę.

Zwalczanie choroby

Chorobę ograniczają fungicydy oparte na mancozebie, zastosowane od  początku kwitnienia: Penncozeb 80 WP i Vondozeb 75 WG.

W warunkach dużej presji ze strony chorób warto do fungicydów dodać nawozy fosforynowe: FOSFIRON Cu i Mg . Są one źródłem składników pokarmowych a jednocześnie wykazują działanie fungistatyczne, polegające na podnoszeniu tolerancji roślin na patogeny i hamowaniu wzrostu grzybni. Nawozy te pobudzają układ odpornościowy roślin poprzez  indukcję w komórkach naturalnych ciał odpornościowych (fitoaleksyn). Wzmacniana jest także struktura błony i ścian komórkowych, dzięki czemu stanowią one lepszą fizyczną barierę dla wnikania patogenów.

Szkodniki agrestu

Progi zagrożenia dla szkodników agrestu nie zostały szczegółowo opracowane. Dla agrestu przyjęto te same progi zagrożenia jak dla porzeczek.

Przędziorek chmielowiec, sporadycznie również rubinowiec agrestowiec

W sytuacji zagrożenia po kwitnieniu (po stwierdzeniu 3 form ruchomych/liść w próbie 200 liści) lub po zbiorze owoców ( 5 stadiów ruchomych/liść) – 1 x w sezonie można zastosować Ortus 05 SC. Skuteczność zabiegu poprawi dodanie do cieczy opryskowej zwilżacza Flipper (niejonowy adiuwant silikonowy, który zapewnia szybkie zwilżenie, penetrację i pokrycie roślin).

Mszyce

Uszkadzają liście na wierzchołkach pędów oraz niezdrewniałe wierzchołki pędów, w efekcie te mają zahamowany wzrost. Zwalczanie chemiczne powinno być wykonywane bezpośrednio po zauważeniu pierwszych kolonii szkodników, zanim te zwiną liście. Obecnie rejestrację mają insektycydy neonikotynoidowe: Mospilan 20 SP i Calypso 480 SC koniecznie ze zwilżaczem np.  Flipper.

 

Przeziernik porzeczkowiec

Gąsienice tego szkodnika drążą korytarze w najmłodszych pędach agrestu, co prowadzi do stopniowego ich osłabienia, zasychania i wyłamywania. Od końca maja do początku sierpnia, pojawiają się motyle, które można monitorować obserwując pułapki feromonowe.

Zwalczanie przeprowadza się podczas intensywnego lotu motyli – po kwitnieniu jak również po zbiorze owoców (średnio 15 odłowionych motyli/pułapkę) . Polecany jest jedynie Mospilan 20 SP. Calypso 480 SC stosowany do zwalczania mszyc dodatkowo ograniczy zagrożenie przez przeziernika. Ważne jest wykorzystanie metody niechemicznej np. zakładanie plantacji tylko z roślin zdrowych oraz wycinanie i palenie pędów uszkodzonych przez szkodnika.

Zwójka różóweczka

Gąsienice zwójki uszkadzają liście, głównie na wierzchołkach pędów. Jaja zimują w złożach na pędach. Próg zagrożenia to stwierdzenie złóż jaj na 10 spośród 200 przejrzanych pędów. Gąsienice wylęgają się tuż przed a głównie w okresie kwitnienia. Objawy żerowania to liście zwinięte są w rulon lub sprzędzone po 2-3 razem.

Larwy zjadające liście – brzęczak porzeczkowy, brzęczak agrestowiec, piłecznica agrestowa

Uszkodzenia powodują larwy tych szkodników żerując na liściach. Przy licznym pojawie mogą powodować brak liści w okresie wzrostu i dojrzewania owoców. Występują lokalnie.

Zabieg zwalczający tą liczną grupę szkodników wykonuje się po zauważeniu pierwszych, nawet pojedynczych larw, w przypadku różóweczki najlepiej zanim jej gąsienice zwiną liście, w których są trudno dostępne dla cieczy użytkowej. Polecany jest jedynie Mospilan 20 SP+ Flipper.

 

Barbara Błaszczyńska