Zabiegi pozbiorcze w sadzie 2012
W przeszłości okres pozbiorczy dla sadowników oznaczał koniec sezonu wegetacyjnego,a wraz z nim zakończenie wykonywania zabiegów ochroniarskich. To się jednak zmieniło i od jakiegoś czasu bardzo popularne wśród sadowników stały się zabiegi pozbiorcze. Okazało się, że okres od momentu zerwania owoców danej odmiany do opadnięcia liści (w przypadku odmian wczesnych Gala, Lobo, Szampion – 1,5–2 miesiące) to doskonały czas na zaopatrzenie drzew w niezbędne składniki pokarmowe, które wczesną wiosną będą łatwo i szybko dostępne. Dodatkowo klimat i zmiana struktury odmianowej w sadach sprawiają, że jesienią jest konieczność zwalczania niektórych szkodników lub chorób.
Nawożenie dolistne
Ważne jest, aby zabiegi te wykonywać sukcesywnie, po zerwaniu owoców z danej odmiany lub grupy odmian. Nie można czekać do końca zbiorów, ponieważ liście odmian wcześniejszych nie będą już aktywne i zdolne do pobierania składników. Dopóki liście są zdrowe i zdolne do asymilacji, warto wykorzystać ten czas i wykonać dwa zabiegi nawozami dolistnymi. W tym celu sadownicy stosują azot w formie amidowej – np. Mocznik lub Azofol, związki cynku – np. Zinc, Zintrac, i boru – np. Rheobor, Missibor, Bormax, Cynkobor.
- Asahi, Tytanit, Pentakeep, Zinc… – produkty ograniczające stres termiczny
- Znaczenie boru w uprawach sadowniczych… – wideo
- Bor i cynk – deficytowe składniki pokarmowe w sadach w 2011 roku
Zabieg zasilający mocznikiem a zabieg fitosanitarny
Ważne jest, aby rozróżnić zabieg zasilający Mocznikiem/Azofolem od fitosanitarnego. W przypadku tego pierwszego polecana dawka to odpowiednio 8–10 kg/ha i 5 l/ha. Celem tych zabiegów jest poprawa jakości, kondycji i mrozoodporności pąków kwiatowych. Poza tym bor i cynk są mikroelementami, które stosunkowo wolno przemieszczane są w tkankach roślinnych. Dlatego zabiegi jesienne sprawią, że rośliny będą miały dostępne te składniki już wczesną wiosną, na początku wegetacji. Azot i cynk zwiększą odporność pąków na niekorzystne warunki, a bor poprawi zawiązanie i jakość owoców. Zalecenia te dotyczą również gatunków pestkowych, takich jak wiśnie, czereśnie, śliwy.
Ochrona przed drobną plamistością liści i rakiem bakteryjnym
W przypadku gatunków pestkowych zabiegi pozbiorcze, zwalczające dwie groźne choroby – drobną plamistość liści oraz raka bakteryjnego – mają olbrzymie znaczenie. Sady, w których ochrona ta była zaniechana w ciągu kilku ostatnich sezonów, nadają się już tylko do usunięcia. Drobną plamistość zwalczamy raz, dwa razy, bezpośrednio po zbiorach, stosując takie preparaty, jak Syllit 65 WP, Score 250 EC, Topsin M 500 SC. W celu zabezpieczenia przed rakiem bakteryjnym należy wykonać dwa zabiegi: na początku i pod koniec opadania liści, jednym z preparatów miedziowych, np. Nordox 75 WG, Neoram 37,5 WG, Funguran A Plus 50 WP, Miedziany.
- Miedzian, Funguran, Nordox… – porównianie fungicydów miedziowych
- Nordox 75 WG – film 3D
- Rak bakteryjny i zaraza ogniowa
Zapobieganie parchowi
Sadownicy chętnie wykonują zabieg pięcioprocentowym roztworem Mocznika lub nawozem Azofol w dawce 10 l/ha na jabłonie, szczególnie w sezonie dużego porażenia parchem jabłoni. Zabieg ten poprawia rozkład liści, przez co redukuje się znacznie ilość otoczni parcha na następny sezon, a tym samym potencjał infekcyjny. Ważne jest, aby nie wykonać tego zabiegu zbyt wcześnie, ponieważ uszkodzimy liście i nie będą już w stanie pobrać żadnych składników. Najlepszy moment na ten zabieg to początek masowego opadania liści, po wystąpieniu kilku nocy z przymrozkami.
Wzrastająca konieczność wykonywania zabiegów pozbiorczych
W wyniku silnej infekcji rakiem drzew owocowych jesienią 2010 roku największemu porażeniu uległy takie odmiany, jak: Gala, Szampion, Elise, Ligol, za to na stanowiskach o wysokiej wilgotności praktycznie wszystkie odmiany. W związku z tym kondycja, szczególnie młodych sadów karłowych, jest zła i każdego roku się pogarsza, ponieważ w sadach jest coraz większe źródło tego patogenu (Nectria galigena). W świetle takiej sytuacji narasta potrzeba, a właściwie konieczność wykonywania zabiegów pozbiorczych, zwalczających tę groźną chorobę. Sadownicy z zachodniej Europy od wielu lat stosują taki program ochrony i przynosi on dobre rezultaty.
W sadach mocno porażonych w okresie od końca zbiorów do początku opadania liści wykonuje się zabiegi preparatami zawierającymi kaptan – Captan 80 WG/Merpan 80 WG, w dawce 2,5 kg/ha, oraz preparatem Topsin M 500 SC. Kolejnym elementem skutecznej ochrony pozbiorczej przed rakiem są dwa zabiegi preparatami miedziowymi w dawce 3 kg/ha – pierwszy na początku opadania liści, drugi pod koniec.
Zwalczanie szkodników
Po zbiorach zalecane jest również zwalczanie szkodników takich jak: bawełnica korówka na jabłoniach i miodówka gruszowa w gruszach. Jesienią 2011 roku obserwowano dość dużą populację bawełnicy, dlatego w sadach zaatakowanych przez tego szkodnika powinno się wykonać, odznaczający się dużą skutecznością zabieg jesienny. Łatwiej wtedy jest nanieść ciecz roboczą do wnętrza korony i na pnie. Do tego zabiegu polecane są następujące preparaty: Actara 25 WG oraz Pirimor 500 WG.
W gruszach natomiast wskazany jest pozbiorczy zabieg preparatem Decis 2,5 EC, zwalczającym dorosłe formy miodówki gruszowej. Wyeliminowanie jak największej liczby osobników dorosłych obniża znacząco presję ze strony tego szkodnika w następnym sezonie.
