Towarowy sad śliwowy

W obecnej sytuacji niskiej opłacalności produkcji jabłek w ostatnich latach, sadownicy poszukują alternatywnych gatunków do uprawy w swoich gospodarstwach – zarówno tych mniej, jak również bardziej rozpowszechnionych.

Topowym gatunkiem odznaczającym się ostatnio największą opłacalnością jest borówka amerykańska. Niewiele mniejszym zainteresowaniem wśród plantatorów cieszą się również jagoda kamczacka, truskawka lub malina, a z upraw drzewiastych – grusza. Ubogie gleby oraz surowy klimat w Polsce niestety nie dają dużych możliwości w osiągnięciu sukcesu z gruszkami.

Śliwy z kolei często były pomijane przez sadowników ze względu na stosunkowo niskie przychody ze sprzedaży owoców – z jednego hektara śliw nie dało się tyle zarobić, co z tej samej powierzchni jabłoni, grusz czy czereśni. Jednak biorąc pod uwagę stosunkowo niskie nakłady na założenie sadu śliwowego, ochronę chemiczną oraz nawożenie i wzrastający popyt na śliwki odmian deserowych, wielu sadowników decyduje się na założenie sadu śliwowego lub powiększenie istniejącego. Jakie zatem elementy agrotechniki należy wziąć pod uwagę, prowadząc intensywny sad śliwowy?

Podkładka i odmiana

Śliwa należy do gatunku silnie rosnącego. Aby uzyskać plonowanie na dobrym poziomie dla większości odmian wskazane jest zastosowanie podkładki skarlającej. Tak jest w przypadku Węgierki Wangenheima. Wyjątkiem są odmiany samopłodne, produktywne, sadzone na lekkich glebach – w tym przypadku uzasadnione jest sadzenie
drzewek uszlachetnionych na Ałyczy. Obecnie do dyspozycji jest dość liczna grupa deserowych odmian śliw, które są już sprawdzone zarówno przez sadowników, jak i firmy handlowe oraz konsumentów. Do najpopularniejszych należą: wczesne i średniowczesne – Cacanska Lepotica, Cacanska Rana, Amers, Record, Cacanska Najbolia, Bluefree oraz odmiany późne – Empres, President, Tophit, Haganta.

Przy wyborze odmiany warto zwrócić uwagę na produktywność, popyt na rynku, wrażliwość na mróz i chorobę wirusową, np. ospowatość śliw (szarka), na którą większość wymienionych wcześniej odmian deserowych jest odporna lub mało wrażliwa (wyjątek stanowi Węgierka Zwykła). Bluefree z kolei jest tolerancyjna, czyli objawy szarki
występują tylko na liściach, a nie na owocach. Większą wrażliwością odznacza się bardzo wartościowa późna Śliwa Haganta. Ospowatość śliw jest nieuleczalna. W ramach profilaktyki zaleca się stosowanie zdrowego materiału rozmnożeniowego oraz skuteczne zwalczanie mszyc, które przenoszą chorobę na zdrowe drzewa.

Ochrona przed chorobami

Najgroźniejszą chorobą śliw, poza wirusem szarki, jest rak bakteryjny. Drzewa należy zabezpieczać przed porażeniem szczególnie w fazie pękania pąków oraz podczas kwitnienia. Niestety w programie ochrony nie ma
zarejestrowanych standardowych środków miedziowych przeciwko tej chorobie. Z doświadczenia wiadomo, że przed porażeniem skutecznie zabezpieczają związki miedziowe. Dobrym rozwiązaniem jest przeprowadzenie kilku zabiegów w kluczowych fazach preparatem nawozowym Viflo CuB.

Objawy szarki na liściach

Kolejną dość groźną chorobą jest torbiel śliw, na którą wrażliwe są niektóre odmiany, np. Bluefree. Również i w tym przypadku brak jest zarejestrowanych preparatów ochronnych. W przeszłości stosowana była Dodyna w fazie pękania pąków oraz tuż przed kwitnieniem.

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych (monilioza) wymaga dość intensywnej ochrony, szczególnie wówczas, gdy opady występują zarówno w okresie kwitnienia, jak i latem podczas wzrostu i dojrzewania owoców. Szczególnie narażone są odmiany obficie plonujące: Amers, Empres. Do ochrony polecane są środki z grupy tebukonazoli, np. Horizon 250 EW , jak również Signum 33 WG, Switch 62,5 WG i Topsin M 500 SC. Topsin dodatkowo zabezpiecza przed dziurkowatością liści, na którą wrażliwe są niektóre odmiany.

Ochrona przed szkodnikami

Można powiedzieć, że szkodniki bardziej dokuczają śliwom niż choroby. Jest ich dość dużo, a zabiegi ochronne należy przeprowadzać nawet trzykrotnie w sezonie. Najliczniejszą grupę szkodników żerujących na śliwach stanowią mszyce, które dodatkowo przenoszą wirusa szarki. Dlatego tak istotne jest konsekwentne zwalczanie ich w ciągu całego sezonu, wykorzystując polecane środki: Kobe/Mospilan 20 SP, Decis Mega 50 EW , Movento 100 SC.

Aby skutecznie zwalczyć przędziorki i pordzewiacza śliwowego, zazwyczaj konieczne są dwa, a czasami nawet trzy zabiegi. Szczególnie pordzewiacz jest bardzo groźny, ponieważ szpeciel ten żeruje na liściach, pędach i owocach.
Populacja tego szkodnika rozwija się po kwitnieniu oraz w drugiej połowie lata, dlatego tak ważne są regularne lustracje sadu. Do ochrony przed tą grupą szkodników polecane są: Ortus 05 SC oraz Envidor 240 SC.

W śliwach występują dwa pokolenia owocówki śliwkóweczki. Podczas ciepłych lat, uszkodzenia mogą być znaczące, więc podstawą skutecznej ochrony jest monitoring pojawu tego szkodnika za pomocą pułapek feromonowych. Do ochrony śliw przed owocówką polecane są następujące środki: Kobe/Mospilan 20 SP, Calypso 480 SC, Runner 240 SC.

Robert Binkiewicz, Doradca Sadowniczy Agrosimex