RSM® w sadach – korzyści ze stosowania

Roczne pobieranie azotu przez uprawy sadownicze waha się w przedziale 40–120 kg/ha. Istotne jest, aby azot był dostępny dla drzew i krzewów owocowych w newralgicznych momentach uprawy, czyli na początku wegetacji, w czasie rozwoju pąków kwiatowych i liści, kwitnienia oraz na początku wzrostu owoców. Później zapotrzebowanie na azot spada, ale nadal jest on niezbędny do prawidłowego wzrostu owoców.

Ze względu na długi okres wegetacji, szczególnie jabłoni i grusz, korzystają one w dużej mierze z azotu glebowego uwalnianego w procesie mineralizacji próchnicy z zasobów substancji organicznej.

Przy tworzeniu programu nawożenia sadów należy

• określić odczyn gleby oraz jej zasobność w przyswajalne formy składników pokarmowych, w tym azot mineralny. Odczyn gleby ma ogromny wpływ na jej właściwości fizykochemiczne oraz pobieranie składników pokarmowych przez rośliny. Nawożenia azotem nie można rozpatrywać w oderwaniu od nawożenia pozostałymi makro- i mikroskładnikami, dlatego prawidłowe zaopatrzenie drzew we wszystkie składniki pokarmowe decyduje o efektywności nawożenia azotem i odwrotnie
• poznać zawartość próchnicy w glebie. W wyniku mineralizacji próchnicy na glebach zasobnych (powyżej 3% próchnicy) uwalniane jest nawet powyżej 70 kg N/ha/rok
• poznać wymagania nawozowe uprawianych gatunków (plony w poprzednim roku, siła wzrostu, przebieg pogody, ocena kondycji drzew przy wykorzystaniu analiz chemicznych liści oraz określenie ilości wywiezionych z plonami składników pokarmowych przy użyciu analiz chemicznych owoców
• odpowiednio zbilansować zasobność i potrzeby pokarmowe oraz ustalić program nawożenia
• dokonać odpowiedniego wyboru formy nawozu i terminu zastosowania wraz z dawką
• dokonać wyboru sposobu aplikacji nawozu: nawożenie doglebowe, fertygacja lub dolistne.

Forma azotu w nawozie

Przy wyborze nawozu azotowego bardzo ważna jest forma azotu, w jakiej występuje on w nawozie, ponieważ od tego zależy szybkość działania i efektywność nawożenia. Formy azotanowa i amonowa występują w saletrze amonowej, Pulanie, Saletrzaku itd., forma amidowa – w moczniku/Pulrea. RSM®/RSMS jest jedynym nawozem na rynku posiadającym wszystkie trzy formy azotu:

Azot azotanowy (N-No3) jest najszybciej i najłatwiej pobierany przez wszystkie rośliny uprawne, w tym drzewa i krzewy owocowe. Niestety, azot azotanowy nie jest wiązany przez kompleks sorpcyjny gleby, dlatego też bardzo szybko ulega wymyciu w głąb gleby, poza zasięg systemu korzeniowego, szczególnie na glebach lekkich, piaszczystych. W związku z tym konieczne jest dzielenie dawek nawozów azotanowych, aby zmniejszyć straty azotu. Drzewa i krzewy pobierają jon azotanowy razem z wodą podczas transpiracji, dlatego podstawowym warunkiem efektywnego nawożenia tą formą azotu jest termin od wytworzenia pierwszych liści. Azot azotanowy najlepiej pobierany jest na glebach kwaśnych i lekko kwaśnych, a w procesie pobierania rośliny wydzielają do rizosfery jony HCO3, powodując wzrost odczynu gleby. Wraz ze wzrostem odczynu gleby wykorzystanie azotu azotanowego spada.

Azot amonowy (N-NH4) jest sorbowany przez kompleks sorpcyjny gleby, dzięki czemu jest on dłużej dostępny dla roślin uprawnych, a tym samym roślinom jest trudniej go pobrać, szczególnie na glebach kwaśnych. Wraz ze wzrostem odczynu wzrasta dostępność i pobieranie azotu amonowego. Ponadto azot amonowy zakwasza rizosferę, dzięki czemu zwiększa rozpuszczalność i dostępność mikroskładników.

Azot amidowy/mocznikowy (N-NH2) jest najpopularniejszym i najszybszym azotowym nawozem dolistnym stosowanym doglebowo. Aby drzewa mogły go pobrać, musi przejść w glebie przemianę do formy amonowej (hydroliza mocznika), a następnie proces nitryfikacji. przemiany mocznika w glebie są uzależnione od sprawności biologicznej gleby, temperatury i wilgotności, mogą trwać 7–28 dni. Ponadto w procesie hydrolizy dochodzi do silnego zakwaszenia gleby. Zastosowanie mocznika na powierzchnię gleby obojętnej lub zasadowej prowadzi do dużych strat azotu sięgających nawet 50% w wyniku ulatniania się amoniaku.

RSM® – 3 formy azotu

Znając podstawowe informacje o poszczególnych formach azotu, możemy stwierdzić, że RSM® jest doskonałym nawozem azotowym dla upraw sadowniczych. Nawóz RSM® zawiera azot we wszystkich trzech formach: szybko działający azot azotanowy i amonowy oraz wolniej działający – amidowy. Płynna forma nawozu korzystnie wpływa na zwiększenie efektywności nawożenia oraz zmniejszenie strat azotu, szczególnie na glebach obojętnych i zasadowych oraz w okresach deficytu wody.

W uprawach sadowniczych RSM® można stosować poprzez oprysk pasów herbicydowych oraz fertygację, czyli nawożenie wraz z nawadnianiem.

Fertygacja

Fertygację RSM® w celu uzupełnienia niedoborów azotu najlepiej prowadzić raz w tygodniu, od maja do końca lipca. Ze wstępnych badań przeprowadzonych przez prof. Waldemara Tredera z Instytutu Ogrodnictwa wynika, że RSM® najlepiej podać w stężeniu 0,025–0,05%, tj. 0,25–0,5 l RSM®/1000 l wody. Jednorazowa dawka azotu nie powinna przekraczać 3 kg/ha/tydzień, tj. 7–8 l RSM®/ha. Przedstawione w tabeli wyniki badań potwierdzają wysoką skuteczność RSM® w nawożeniu sadów. Niewątpliwymi atutami stosowania tego nawozu w sadach są wygoda oraz atrakcyjna cena w stosunku do nawozów posypowych, a także minimalne straty azotu.

Nawożenie doglebowe

RSM® można stosować w nawożeniu jabłoni, grusz, wiśni, czereśni, brzoskwiń, śliw i porzeczek przy użyciu belki herbicydowej. W zależności od zasobności gleby w azot, ilości azotu w nawozach wieloskładnikowych oraz dawki azotu, którą należy zastosować i możliwości technicznych opryskiwacza, RSM® stosujemy stężony lub rozcieńczony wodą. Jednorazowa dawka azotu w postaci RSM® nie powinna przekraczać 40 kg N/ha, czyli 100 l RSM®.

 

Zastosowanie RSM doglebowo

• w sadach, w których nawozy NPK zastosowano jesienią, RSM® można stosować wczesną wiosną, najlepiej ok. 20–30 dni przed kwitnieniem. Następną dawkę należy podać w okresie pełnia – koniec kwitnienia, a w przypadku jabłoni – trzecią dawkę azotu po opadzie czerwcowym.
• w sadach, w których nawożenie NPK stosuje się wczesną wiosną w postaci wieloskładnikowych nawozów bezchlorkowych, należy uwzględnić dawkę azotu zastosowanego w tych nawozach i RSM® podać w okresie pełnia – koniec kwitnienia oraz po opadzie czerwcowym.

w przypadku wystąpienia bardzo obfitych opadów deszczu w czerwcu lub lipcu, które powodują znaczne straty azotu azotanowego w glebie, w celu zapewnienia prawidłowego wzrostu owoców i dobrego zaopatrzenia drzew w azot przed zimą wskazane jest uzupełniające nawożenie RSM® z wodą w stosunku 1:3 do końca lipca w dawce 50–60 l/ha.

Krzysztof Zachaj