Cięcie jabłoni – wideo

Prześwietlanie drzew („cięcie”) jest jednym z najważniejszych zabiegów w sadzie jabłoniowym. Od prawidłowego cięcia zależy kształt drzewa, ilość i jakość plonu. Na to w jaki sposób w danym sezonie będziemy ciąć nasz sad, ma wpływ wiele czynników, dlatego każdego roku przed przystąpieniem do tego zabiegu warto przeanalizować sytuację w sadzie. W tym materiale przedstawiamy podstawowe zasady cięcia jabłoni.

Czynniki wpływające na system i intensywność cięcia jabłoniprześwietlanie cięcie sadu pokaz cięcia warka

Na system i intensywność prześwietlania jabłoni mają wpływ:

  • system prowadzenia sadu,
  • uprawiana odmiana i podkładka skarlająca,
  • plon wydany w poprzednim sezonie,
  • ilość pąków na drzewach,
  • zdrowotność i wiek drzew.

System prowadzenia oraz typ sadu

W sadach karłowych przy obsadzie 2500-3000 drzew/ha, drzewa szybko wypełniają przestrzeń, dlatego wskazane jest intensywne cięcie każdego roku, nie należy „oszczędzać” gałęzi, gdyż spowoduje to zbyt silne zagęszczenie koron i obniżenie jakości owoców. Natomiast w sadach półkarłowych, gdzie rozstawa wynosi 4-5 m x 2-2,5 m, przy zachowaniu wszystkich zasad korony wrzecionowej (wąski wierzchołek – szerszy dół) należy w miarę możliwości wypełnić przestrzeń między drzewami w taki sposób, by osiągnąć dobrej jakości plon, na optymalnym poziomie.

Odmiana i podkładka skarlająca

W zależności od siły wzrostu drzew –bezpośredni wpływ na to ma odmiana i podkładka skarlająca. Unikamy mocnego cięcia i skracania gałęzi w odmianach silnie rosnących, natomiast w przypadku odmian o słabszym wzroście wskazane jest intensywniejsze cięcie i skracanie gałęzi.

Plonowanie w ubiegłym sezonie oraz ilość pąków kwiatowych

Bardzo istotne jest, jak dana odmiana plonowała w ubiegłym sezonie i ile pąków kwiatowych drzewo założyło na kolejny rok. W przypadku małej ilości pąków, oszczędzamy pędy zapąkowane i usuwamy tylko zbędne gałęzie. Jeśli pąków jest wystarczająca ilość, to prześwietlamy drzewa standardowo.

Zdrowotność drzew

Podczas cięcia jabłoni, należy również zwracać uwagę na kondycję drzew. Po ostatnich mroźnych zimach, wiele drzew w sadach karłowych jest porażona przez Raka drzew owocowych i Zgorzel kory, dlatego porażone gałęzie należy jak najszybciej wycinać, a w przypadku bardzo chorych drzew usuwać je w całości.

Wiek drzew

Warto wspomnieć, że młode sady w pierwszych 3 latach po posadzeniu, należy ciąć łagodniej, aby wcześnie weszły w okres owocowania. Jeśli osiągniemy pożądaną formę drzew i zaczną one regularnie plonować, możemy rozpocząć intensywne cięcie.

Biorąc pod uwagę powyższe elementy możemy wyróżnić dwie grupy odmian ciętych w szczególny sposób.

Grupa odmian: Ligol, Mutsu, Boskop, Grupa Jonagoldów.

Odmiany silnie rosnące

Odmiany te charakteryzują się silnym wzrostem wegetatywnym. Do ograniczania wzrostu drzew stosowane są różne działania, począwszy od odpowiedniej podkładki skarlajacej, poprzez podcinanie korzeni oraz zabiegi chemiczne. Jednak nadmierny wzrost bardzo skutecznie ogranicza coroczne dobre plonowanie, dlatego właściwe cięcie ma w przypadku tych odmian szczególne znaczenie. Błędy popełnione podczas cięcia mogą spowodować nadmierny wzrost drzew, a tym samym słabsze plonowanie.

Ponieważ odmiany z tej grupy dosyć łatwo zawiązują pąki kwiatowe na wierzchołkach pędów jednorocznych, można to wykorzystać do osłabienia wzrostu i lepszego plonowania. W tym celu należy skupić się na gałęziach tego typu, czyli słabych, poziomych lub opuszczających się do dołu oraz zakończonych krótkim przyrostem jednorocznym z pąkiem kwiatowym na wierzchołku. Tylko takie pędy zagwarantują słaby wzrost i optymalne owocowanie. Pozostałe silne pędy o charakterze wegetatywnym, zakończone pąkiem liściowym wycinamy w całości. Jeśli nie jest to konieczne to gałęzi nie skracamy, ponieważ każde cięcie spowoduje reakcję wzrostową. Jeżeli gałęzie w górnej partii korony są za długie i zacieniają dolne partie, to wycinamy je w całości. Należy przy tym pamiętać o zachowaniu kształtu stożka, czyli smukły wierzchołek drzewa, szersza podstawa. Tylko taka forma zapewni dobrą dystrybucję światła w obrębie całej korony, co jest niezbędne to prawidłowej fotosyntezy, zakładania mocnych pąków kwiatowych, dobrego zawiązania i wybarwienia owoców.

Cięcie dolnego piętra

Wyjątkiem są gałęzie dolnego piętra, których nie należy usuwać, gdyż ograniczają one silny wzrost wierzchołkowy i rozrastanie się górnych partii korony. Dlatego aby długo utrzymać te pędy w dobrej kondycji, co roku skracamy je na jednorocznym pędzie nad 3-5 pąkiem liściowym. Dzięki temu gałąź usztywni się, nie będzie wrastała w międzyrzędzia a jednocześnie wciąż będzie produktywna.

Cięcie wierzchołka drzewa

Również wierzchołek skracamy co roku na jednorocznym przyroście nad pąkiem liściowym. Spowoduje to reakcję wzrostową w tym miejscu, dzięki czemu nadmierny wzrost przejmie ten pęd a nie owoconośne pędy boczne.

Grupa odmian: Šampion, Golden Delicius, Gala.


Odmiany o słabszym wzroście

Te odmiany należą do corocznie i obficie plonujących. Między innymi z tego powodu jest obawa drobnienia owoców i nierzadko niezbędne jest przerzedzanie zawiązków owocowych.

W przeciwieństwie do grupy odmian omówionych w poprzednim materiale, te charakteryzują się umiarkowanym wzrostem, a czasami, przy obfitym owocowaniu nawet za słabym. Drzewa łatwo zabudowują się słabymi, owoconośnymi pędami, które podczas obfitego plonowania opuszczają się mocno do dołu. Może to powodować znaczne ograniczenie wzrostu w takiej gałęzi, czego wynikiem mogą być drobne owoce oraz trudności w chemicznym przerzedzaniu zawiązków. Dlatego podczas cięcia, obserwując tego typu gałęzie należy je skracać do poziomu lub nawet wskazane jest, aby były lekko wzniesione do góry. Jeżeli w obrębie korony drzewa, a szczególnie w wyższych partiach, znajdują się silne pędy o charakterze wegetatywnym, to wycinamy je w całości. Oczywiście zachowujemy kształt stożka, aby zapewnić optymalne doświetlenie wszystkich partii drzewa.

Dolne piętro i wierzchołek

W przypadku dolnego piętra drzewa, gałęzi nie wycinamy, a skracamy na jednorocznym pędzie za 3-5 pąkiem liściowym, w celu usztywnienia gałęzi oraz zachowania odpowiednich proporcji w sylwetce drzewa. Wierzchołek skracamy na jednorocznym pędzie nad pąkiem liściowym.

Prześwietlanie sadu – polecamy także: