Aktywacja skuteczności, czyli ratunek w adiuwantach

Aby osiągnąć maksymalną skuteczność wykonanego zabiegu ochrony, należy niejednokrotnie pokonać wiele przeszkód, takich jak zła jakość wody, niedostateczne pokrycie roślin cieczą roboczą, niesprzyjające warunki pogodowe, trudne do zwalczenia patogeny itd. Na szczęście pojawia się coraz więcej sposobów na podniesienie skuteczności zabiegów w postaci nowoczesnych adiuwantów oraz nawozów wspomagających odporność roślin.

W krajach takich jak Francja czy wielka Brytania wydatki na adiuwanty sięgają 5% wartości przeznaczanej na zakup środków ochrony roślin. W Polsce tego typu produkty nadal są znacznie rzadziej wykorzystywane. Dlatego warto poznać, jakie korzyści niosą nowoczesne środki wspomagające.

Czym są adiuwanty?

Adiuwanty są to preparaty zmieniające właściwości fizyczne cieczy roboczej. Substancje w nich zawarte same nie zwalczają patogenów, a jedynie wspomagają substancje aktywne ś.o.r.

Nowoczesne adiutanty oferują wiele unikalnych funkcji, do Których należą:

  • poprawa zwilżenia opryskiwanej powierzchni
  • „rozciągnięcie” kropli oprysku na powierzchni liścia
  • lepsze zatrzymanie substancji na powierzchni liścia
  • zwiększenie penetracji miejsc trudno dostępnych
  • wyrównanie wielkości kropli – zapobieganie znoszeniu przez wiatr
  • ograniczenie zmywania przez deszcz
  • korygowanie odczynu bądź twardości wody
  • zapobieganie pienieniu się

SuperzwilżaczeFLIPPER_packshot_1L

Pierwszym rodzajem adiuwantów, na który szczególnie warto zwrócić uwagę, są tzw. superzwilżacze. Do tej grupy możemy zaliczyć m.in. preparaty Silwet Gold, Slippa, Flipper – wszystkie zawierają trójsiloksan. Ich główną funkcją jest radykalne, nawet kilkudziesięciokrotne obniżenie napięcia powierzchniowego cieczy, a w rezultacie rozpłynięcie się kropli oprysku na znacznie większej powierzchni. Dzięki temu ciecz robocza dociera w miejsca nieopryskane bezpośrednio, np. spodnie strony liści, zwinięte liście, miejsca osłonięte oprzędem. Dodatkowo dochodzi także do wnikania cieczy w aparaty szparkowe.

Kolejnym efektem uzyskiwanym przez dodatek adiuwantów jest możliwość zmniejszenia ilości cieczy roboczej na hektar. Niekiedy jest to nawet niezbędne, ponieważ ściekanie cieczy z rośliny powoduje, że mniej substancji aktywnej pozostaje na jej powierzchni.

Adiuwanty można stosować z herbicydami, fungicydami, regulatorami wzrostu, nawozami, jednak największy wzrost skuteczności odnotowywany jest przy ich stosowaniu łącznie z insektycydami i akarycydami. Jak dowodzą liczne badania, dodanie superzwilżacza do zabiegu przeciwko przędziorkom może podnieść skuteczność zabiegu nawet o 100%.

Stickery

Następną grupę adiuwantów stanowią tzw. stickery, czyli środki poprawiające przyczepność cieczy do powierzchni.Należy do nich Prolonger, który oprócz poprawy przyczepności zapewnia tak że lepsze zwilżenie i zabezpieczenie cieczy roboczej przed zmywaniem przez deszcz. Zawiera on naturalne związki występujące w cytrusach i drewnie sosnowym, m.in. limoneny i terpinoleny. Związki te wiążą substancje aktywne występujące w środkach ochrony na chronionej powierzchni rośliny w specyficznej błonie, zapewniając ich powolne i systematyczne uwalnianie. Warstwa utworzona przez adiuwant rozciąga się wraz ze wzrostem rośliny oraz nie blokuje wymiany gazowej. Dzięki takiemu działaniu ś.o.r. przez dłuższy czas oddziałują na roślinę i patogeny oraz w większym stopniu zostają wchłonięte substancje odżywcze.

wykres 1 wykres 2

Prolonger zwiększa zawartość wapnia w owocach

Prolonger jest szczególnie polecany do stosowania z fungicydami, insektycydami oraz nawozami. W doświadczeniu przeprowadzonym przez UP we Wrocławiu, gdzie badano zawartość wapnia w jabłkach po 4 zabiegach saletrą wapniową (5 kg/ha) wraz z różnymi adiuwantami, wykazano, że stosowanie Prolongera podnosi zawartość wapnia w owocach o 42% w stosunku do kontroli.

Zastosowanie środka Delan 700 WG w znacznie obniżonej dawce wraz z adiuwantem Prolonger pozwala na uzyskanie skuteczności na poziomie podobnym jak przy użyciu pełnej dawki.

wykres 3 wykres 4

Activ 5 na problemy z nieodpowiednim odczynem wodywykres 5 kołowy

Częstą przyczyną niskiej skuteczności oprysków jest zła jakość wody. Chodzi tu zarówno o jej niewłaściwe ph, jak i o twardość. dla większości ś.o.r. optymalne ph mieści się w przedziale 5,5– 6,5. Niewłaściwy odczyn może prowadzić do rozpadu lub dezaktywacji substancji aktywnej. Podobnie wygląda sytuacja z twardą wodą, gdzie jony ca+ zawarte w wodzie wchodzą w reakcje z substancją aktywną, blokując jej działanie. Rozwiązaniem tego problemu jest Activ 5 – formalnie jest to nawóz, jednak aż 71% jego składu to korektory jakości wody, emulgator y i surfaktanty.

Zastosowanie adiuwantów wraz z nawozami wapniowymi wpływa na zwiększenie zawartości wapnia w owocach w stosunku do nawożenia bez dodatku adiuwantów.

 

 

Activ 5 ma właściwości zakwaszające. Posiada kolorymetryczny wskaźnik ph – ciecz zmienia barwę w zależności od odczynu, co bardzo ułatwia stosowanie preparatu. Sekwestruje jony ca+ i mg+ zawarte w wodzie, przez co obniża jej twardość, zabezpieczając substancje aktywne przed dezaktywacją. posiada tak że właściwości zwilżające i emulgują- ce, dzięki czemu ciecz staje się bardziej jednorodna. Stosując ten preparat, należy zachować odpowiednią kolejność mieszania. Najpierw wlewamy do zbiornika wodę, a następnie Activ 5, aby zmienić ph i zneutralizować jony odpowiedzialne za jej twardość. Dopiero na końcu dodajemy ś.o.r. Na niewłaściwy odczyn i twardość wody szczególnie wrażliwe są takie herbicydy, jak np. glifosat, kletodym, mcpa, 2,4 -d, dikamba.

ciecz robocza   activ 5

Pomoc ze strony odpowiednich nawozów

Pomocne nawozy wspomaganie skuteczności ś.o.r. jest możliwe nie tylko dzięki poprawie właściwości fizycznych cieczy roboczej. Tak że niektóre nawozy dostarczają roślinom substancji w takiej formie, która mobilizuje je do silniejszej reakcji na patogeny. Do takich nawozów należą Fosfiron cu i Fosfiron mg. Zawarty w nich fosfor występuje w formie, która jest bardzo łatwo transportowana w roślinie i hamuje rozwój grzybów oraz stymuluje reakcje odpornościowe. Fosfirony wpływają na przemianę materii w komórkach grzybów patogenicznych, wywołując powstawanie tzw. metabolitów stresu. Te z kolei są rozpoznawane przez komórki roślinne, co wywołuje silną reakcję obronną, m.in. wzmocnienie ścian i błon komórkowych. ponadto dochodzi do apoptozy, czyli „samobój- czego” zamierania komórek zakażonych chorobą.

tabela    Fosfiron Cu

Nawozy Fosfiron cu i Fosfiron mg zastosowane w mieszanym programie od fazy różowego pąka w dawkach 2,5 l/ha każdy wykazały bardzo dobrą skuteczność we wspomaganiu zwalczania parcha jabłoni. Dodanie do każdego zabiegu z Fosfironem cu lub mg fungicydu captan 80 wG zwiększyło skuteczność zastosowanych programów – wyniosła ona zarówno w ochronie liści, jak i owoców ponad 97%. Skuteczność takiego programu była istotnie wyższa od efektywności zastosowanych środków standardowych captan 80 wG i Score 250 ec, ponieważ wyniki przeprowadzonego doświadczenia są bardzo obiecujące, planowana jest kontynuacja badania w kolejnych sezonach.

Piotr Barański